Podkasty - Instytut Pileckiego

podcast

Śladami wielkich zakładów – niezwykła historia Białegostoku

Jak wyglądał białostocki przemysłowy boom? Kto był jego architektem? I dlaczego miasto nie utrzymało swojej pozycji? Odkryj fascynującą historię Białegostoku – miasta, które przez dekady było symbolem siły polskiego przemysłu.

podcast

„W Nowej Zelandii zaczyna się dzień” – List do przyszłości (odc. 6)

„W Nowej Zelandii zaczyna się dzień” to poruszająca historia dzieci, które w czasie II wojny światowej po traumatycznych przeżyciach na zesłaniu w ZSRR znalazły dom w Nowej Zelandii.

podcast

Luxtorpeda to mit? Polska myśl kolejowa – prawda i legendy

Czy Luxtorpeda to rzeczywiście polska konstrukcja? A może to tylko sprytny zabieg marketingowy przedwojennych kolei?

podcast

Miasto kobiet mówi: dość! Strajk łódzkich włókniarek

W 1971 roku Łódź stała się areną jednego z najważniejszych strajków w historii PRL-u – buntu łódzkich włókniarek.

podcast

„W Nowej Zelandii zaczyna się dzień” – Szach się uśmiecha (odc. 5)

„W Nowej Zelandii zaczyna się dzień” to poruszająca historia dzieci, które w czasie II wojny światowej po traumatycznych przeżyciach na zesłaniu w ZSRR znalazły dom w Nowej Zelandii.

podcast

„W Nowej Zelandii zaczyna się dzień” – Ślady, czyli bits and pieces (odc. 4)

„W Nowej Zelandii zaczyna się dzień” to poruszająca historia dzieci, które w czasie II wojny światowej po traumatycznych przeżyciach na zesłaniu w ZSRR znalazły dom w Nowej Zelandii.

podcast

„W Nowej Zelandii zaczyna się dzień” – W osiem lat dookoła świata (odc. 3)

„W Nowej Zelandii zaczyna się dzień” to poruszająca historia dzieci, które w czasie II wojny światowej po traumatycznych przeżyciach na zesłaniu w ZSRR znalazły dom w Nowej Zelandii.

podcast

Marsz Głodowy 1981 – kiedy Polacy powiedzieli: dość! #gieldahistorii odc. 33

Lato 1981 roku. Sklepy świecą pustkami, kartki na mięso nie rozwiązują problemu, a niedożywienie staje się codziennością tysięcy Polaków.

podcast

„W Nowej Zelandii zaczyna się dzień” – Między swoimi, między innymi (odc. 2)

„W Nowej Zelandii zaczyna się dzień” to poruszająca historia dzieci, które w czasie II wojny światowej po traumatycznych przeżyciach na zesłaniu w ZSRR znalazły dom w Nowej Zelandii.

podcast

Niezwykła historia polskiej kolei #giełdahistorii odc. 32

Czy wiesz, kiedy powstała pierwsza linia kolejowa na ziemiach polskich? A może zastanawiałeś się, dlaczego rosyjskie tory mają inny rozstaw niż europejskie?

podcast

Jak Sowieci wchłonęli wschodnią Polskę? Kulisy sowietyzacji Kresów #gieldahistorii odc. 31

Sowieci wkroczyli na Kresy 17 września 1939 roku – to fakt, który zna (prawie) każdy. Ale czy wiesz, że przejęcie tych ziem było dokładnie zaplanowane na długo przed tą datą?

podcast

„W Nowej Zelandii zaczyna się dzień” – Dom z widokiem (odc. 1)

„W Nowej Zelandii zaczyna się dzień” to poruszająca historia dzieci, które w czasie II wojny światowej po traumatycznych przeżyciach na zesłaniu w ZSRR znalazły dom w Nowej Zelandii.

podcast

Komunizm vs faszyzm – dr Paweł Libera o listach F. Fureta i E. Noltego #rozmowyoksiazkach odc. 8

W ósmym odcinku „Rozmów o książkach” prezentujemy książkę „Wroga bliskość. Komunizm i faszyzm w XX wieku.

podcast

Czy ropa decydowała o wynikach wojen? #gieldahistorii odc. 27

Paliwo wojny – historia konfliktów napędzanych ropą i gazem! Obejrzyj film, aby dowiedzieć się, jak surowce energetyczne kształtowały przebieg największych konfliktów zbrojnych XX i XXI wieku!

podcast

Obietnica Wschodu – prof. Bogusław Kopka o książce Christiana Ingrao #rozmowyoksiazkach odc. 9

Tematem dziewiątego odcinka „Rozmów o książkach” jest tytuł „Obietnica Wschodu. Nazistowskie nadzieje i ludobójstwo 1939–1943” Christiana Ingrao, wydana przez Instytut Pileckiego w 2022 roku w przekładzie Jakuba Jedlińskiego.

podcast

Wolne soboty: jak walczono o krótszy czas pracy? #gieldahistorii odc. 30

Wolne soboty – jak zmieniał się tydzień pracy w Polsce? Czy tydzień pracy powinien trwać pięć dni? A może 40 godzin to już za dużo?

podcast

Audioserial „W Nowej Zelandii zaczyna się dzień. Opowieść o dzieciach z Pahiatua”

W 80. rocznicę przybycia polskich dzieci do Pahiatua w Nowej Zelandii, zapraszamy na szcześcioodcinkowy audiodokument, którego bohaterowie opowiadają, jak wyglądała ich droga na koniec świata i jak doświadczenie uchodźstwa wpłynęło na życie ich rodzin.

podcast

RWPG – gospodarczy parasol czy narzędzie dominacji? #gieldahistorii odc. 29

Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG), powołana w Moskwie w 1949 roku, miała na celu ułatwienie współpracy gospodarczej pomiędzy państwami „bloku wschodniego”.

podcast

Kolejki PRL, czyli codzienność w systemie niedoboru #gieldahistorii odc. 28

W tym odcinku, nagranym w warszawskim Muzeum Życia w PRL, prof. Andrzej Zawistowski zabiera nas w fascynującą podróż do czasów Polski Ludowej, opowiadając o jednym z najbardziej charakterystycznych zjawisk tamtej epoki – kolejkach.

podcast

Polski uran – niezwykła kopalnia w Kletnie #giełdahistorii odc. 25

Złoża uranu odkryto na terenie Dolnego Śląska w XIX wieku, kiedy zastosowanie pierwiastka nie było jeszcze znane. Ruda uranu stała się strategicznym surowcem dopiero w wyniku odkryć naukowych z przedednia II wojny światowej.

podcast

Nielegalna choinka – reżim kontra tradycja #gieldahistorii odc. 26

Święta Bożego Narodzenia zawsze były dla Polaków czasem szczególnym, obchodzonym uroczyście nawet w najtrudniejszych warunkach – także na zesłaniu czy w obozach koncentracyjnych.

podcast

Biografia Władysława Bieńkowskiego – dr Bartłomiej Kapica o swojej książce #rozmowyoksiazkach odc. 4

W czwartym odcinku serii „Rozmowy o książkach” prezentujemy wydaną w 2022 roku książkę „Władysław Bieńkowski. Biografia polityczna”, a gościem Jakuba Moroza jest jej autor, dr Bartłomiej Kapica, historyk pracujący w Instytucie Pileckiego.

podcast

Czy Stalin był ludobójcą? – prof. Bogusław Kopka o książce N. Naimarka #rozmowyoksiazkach odc. 5

Piąty odcinek serii „Rozmowy o książkach” jest poświęcony książce „Ludobójstwa Stalina” autorstwa Normana M. Naimarka, wydanej przez Instytut Pileckiego w 2020 roku w przekładzie Aleksandry Arumińskiej.

podcast

Reglamentacja towarów w PRL #gieldahistorii odc. 24

Jak ewoluował system kartkowy i dlaczego komuniści nie mogli się bez niego obejść? Czym były bilety towarowe na cukier i dlaczego Gierek musiał je wprowadzić po wydarzeniach Czerwca 1976 roku?

podcast

Historia czasu #gieldahistorii odc. 22

Praca i wypoczynek w rytmie równych godzin dobowych jest wynalazkiem nowoczesności, a jak mierzono czas przed epoką zegarów, które znamy dzisiaj?

podcast

Jak państwo zwalczało prywatną inicjatywę #gieldahistorii odc. 21

System komunistyczny zakładał likwidację prywatnej własności, ale faktycznie nie mógł się bez niej obejść. Prywaciarze dostarczali konsumentom tego wszystkiego, czego niewydolna gospodarka socjalistyczna nie była w stanie wytworzyć.

podcast

Zrozumieć putinizm – prof. Włodzimierz Marciniak o książce Françoise Thom #rozmowyoksiążkach odc. 1

W pierwszym odcinku „Rozmów o książkach” – serii poświęconej wydawnictwom Instytutu Pileckiego – zachęcamy do lektury książki „Zrozumieć putinizm. Obsesja potęgi” Françoise Thom, która w 2023 roku ukazała się w polskim przekładzie Zofii Litwinowicz-Krutnik

podcast

Auto dla Kowalskiego epoki Gomułki #gieldahistorii odc. 20

Obalamy mity o Syrenie! Nie miała silnika od motopompy strażackiej, lecz od... łodzi desantowej. Brzmi lepiej, prawda? Zapraszamy na kolejne spotkanie z historią polskiej motoryzacji z Jerzym Lemańskim z Narodowego Muzeum Techniki.

podcast

W poszukiwaniu napędu idealnego: początki motoryzacji #gieldahistorii odc. 19

Elektryk czy benzyna? Oto pytanie, które zadaje sobie dziś wielu klientów salonów samochodowych. Wyścig pojazdów spalinowych i tych zasilanych prądem z akumulatorów odbył się już raz – w XIX wieku!

podcast

Śląskie kopalnie uranu, Żarnowiec i co dalej? #gieldahistorii odc. 18

Pokojowe wykorzystanie energii jądrowej było postulowane przez naukowców niemal od początku badań nad radioaktywnością, jednak II wojna światowa wymusiła pierwszeństwo zastosowań militarnych: powstała bomba atomowa, a już po wojnie – wodorowa.

podcast

Papier z... młyna? Niezwykłe muzeum w Dusznikach-Zdroju #gieldahistorii odc. 16

Tym razem zabieramy Was do Dusznik-Zdroju, gdzie już w XVI wieku Bystrzyca Dusznicka napędzała koło wodne poruszające tak zwane stępy, czyli młoty służące do rozbijania szmat na masę papierniczą.

podcast

Beskid, Ogar i Wars - projekty wyprzedające epokę #gieldahistorii odc. 17

Polscy inżynierowie i projektanci w siermiężnym PRL-u tworzyli naprawdę rewolucyjne konstrukcje, które nie wyszły poza fazę prototypów lub pozostały na papierze. Dlaczego? Odpowiedź jest banalna: brak finansów i technologii.

podcast

Zimna wojna o tajemnice. Jak wykradano zachodnie technologie #gieldahistorii odc. 14

To nie peerelowski superszpieg Marian Zacharski wykradł plany amerykańskich rakiet Patriot. Kto tego dokonał? Ilu takich jak on łowców tajemnic handlowych działało na Zachodzie i jakie były ich największe sukcesy?

podcast

Niemcy planowali rabunek i zburzenie Warszawy na długo przed Powstaniem! Odc. 15

Często powraca argument, że zburzenie Warszawy było niemiecką zemstą za Powstanie. Doktor Paweł Brudek z Muzeum Powstania Warszawskiego obala ten mit.

podcast

Licencja Stalina. Pierwsze auto z FSO | Giełda Historii odc. 13

Warszawa M-20 nie zmotoryzowała Polski jak później Fiat 126p, ale była obiektem marzeń, a dla wielu kierowców jest legendą. Odrestaurowane Warszawy to dziś szacowne oldtimery i drogie „zabawki” dla pasjonatów.

podcast

Jak oszukać Niemców? Sabotaż i konspiracja w polskich fabrykach zajętych przez III Rzeszę odc. 12

Co działo się w polskich fabrykach po 1939 roku? Dr Jędrzej Korbal opowiada o nieznanym okresie w historii polskiego przemysłu zbrojeniowego, gdy został on wprzęgnięty w machinę wojenną Hitlera.

podcast

Niewolnicy Hitlera. Zdobyczna siła robocza w III Rzeszy #gieldahistorii odc. 11

Bezwzględna, kolonialna eksploatacja zasobów na zdobytych przez Niemcy terytoriach Europy trwała od pierwszych dni II wojny światowej.

podcast

Złoty interes? Licencje na sprzęt wojskowy w II RP #gieldahistorii odc. 10

Co II Rzeczpospolita zyskała dzięki zakupom licencji? Dr Jędrzej Korbal nie ma wątpliwości – nasz przemysł zbrojeniowy mógł się szybko rozwinąć i zacząć z marszu produkować tak potrzebną armii nowoczesną broń.

podcast

Samowystarczalni? Przemysł zbrojeniowy 20-lecia międzywojennego #gieldahistorii odc. 8

II Rzeczpospolita podjęła nie tylko bezprecedensowy wysiłek stworzenia armii, która formowała się w toku walk o granice i wojny polsko-bolszewickiej, ale także zapewnienia zaplecza przemysłowego, które będzie dostarczać wojsku broni i amunicji.

podcast

Trudne początki amerykańskiej waluty #giełdahistorii odc. 7

Po II wojnie światowej dolar amerykański stał się globalną walutą, którą wszyscy chcą mieć.

podcast

Gospodarka Powstania Warszawskiego #giełdahistorii odc. 6

Powstanie Warszawskie to nie tylko epopeja powstańczych oddziałów. Lewobrzeżna Warszawa w chwili wybuchu walk liczyła około 700 tys. mieszkańców.

podcast

Kapitalizm - trudne początki. #giełdahistorii odc.5

Socjalizm okazał się niewydolny, mieszkańcy bloku wschodniego czekali więc z utęsknieniem na kapitalizm.

podcast

Talony, przedpłaty i giełdy – czyli jak Polacy kupowali wymarzone cztery kółka #GiełdaHistorii odc.4

Wiedzieliście, że czasach PRL nawet używane auto można było sprzedać na giełdzie za kwotę kilkukrotnie przewyższającą oficjalną cenę nowego samochodu prosto z fabryki?

podcast

Rzeczywistość kontra utopia, czyli gospodarka i komunizm. #GiełdaHistorii odc.3

Czym był komunizm w wymiarze gospodarczym? Okazuje się, że to wcale nie jest takie oczywiste, gdyż nawet przywódcy ZSRR zmieniali datę dojścia do komunizmu, który oddalał się jak horyzont.

podcast

Największa afera II RP? #GiełdaHistorii odc. 2

podcast

Wanda Pełczyńska – szmuglerka wolności. JEST HISTORIA! odc. 15

W 15. odcinku serii podcastów przedstawiamy jedną z kobiet, które czynnie angażowały się w walkę o niepodległość Polski.

podcast

Stanisław Swianiewicz — intelektualny włóczęga. JEST HISTORIA! odc. 16

Cudem ocalały świadek zbrodni katyńskiej — w tych słowach najczęściej podsumowuje się życie Stanisława Swianiewicza.

podcast

An interview with Carmela S. Fonbuena | Witold Pilecki International Book Award

Rozpoczynamy cykl rozmów z autorami nominowanymi do Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego. Poznajcie Carmelę S. Fonbuenę, autorkę książki „Marawi Siege. Stories from the Front Lines”.

podcast

„Koleje losu Rotmistrza” | Rozmowa z Jackiem Fairweatherem

Rozmowa z Jackiem Fairweatherem, autorem bestsellerowej biografii Witolda Pileckiego pt. „Ochotnik”, zrealizowana z okazji rocznicy ujęcia rotmistrza podczas łapanki na ulicach Warszawy, które miało miejsce 19 września 1940 roku.

podcast

Droga do ostatecznego rozwiązania: konferencja w Wannsee – 80 lat później

Z okazji 80. rocznicy konferencji w Wannsee zapraszamy na wywiad Aliny Nowobilskiej z Instytutu Pileckiego z dr. Nicolasem Terrym - historykiem Holocaustu i wykładowcą na Uniwersytecie w Exeter.

podcast

Obława Augustowska, czyli lekcja czytania z grobów. JEST HISTORIA! odc. 14

„Ludzie (...) wybierając drogę z jednego punktu Augustowa do drugiego, starali się ją poprowadzić tak, żeby nie przechodzić obok tego budynku” – dlaczego tzw. Dom Turka osnuty jest złą sławą?

podcast

JEST HISTORIA! Berlin - Warszawa - Mińsk | podcast

Boją się pokazać twarze, ale każdy z nich ma swoją historię, którą pragnie wykrzyczeć albo… wyśpiewać. Z okazji rocznicy wyborów na Białorusi zapraszamy do wysłuchania podcastu o ludziach, którzy na różne sposoby sprzeciwiają się reżimowi Łukaszenki.

podcast

Wywiad z Filipem Gańczakiem | Międzynarodowa Nagroda im. Witolda Pileckiego

Poznajcie Filipa Gańczaka, autora książki „Jan Sehn. Tropiciel nazistów” nominowanej do Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego, w II kategorii – reportaży historycznych, biografii, wspomnień.

podcast

Wywiad z Carlosem Sardiñą Galache | Międzynarodowa Nagroda im. Witolda Pileckiego

Do Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego nominowani są m. in. współcześni korespondenci wojenni. Wśród nich jest Carlos Sardiña Galache – autor książki „The Burmese Labyrinth: A History of Rohingya Tragedy”.