„W Nowej Zelandii zaczyna się dzień” – List do przyszłości (odc. 6) - Instytut Pileckiego
„W Nowej Zelandii zaczyna się dzień” to poruszająca historia dzieci, które w czasie II wojny światowej po traumatycznych przeżyciach na zesłaniu w ZSRR znalazły dom w Nowej Zelandii.
Audioserial autorstwa Martyny Wojtkowskiej to wspólna produkcja Studia Reportażu Polskiego Radia i Instytutu Pileckiego.
Dzieci z Pahiatua to grupa 733 polskich sierot, które po kilkuletniej tułaczce przez ZSRR, Persję i Indie trafiły do obozu nieopodal miejscowości Pahiatua w Nowej Zelandii. W sensie formalnym zostały pierwszymi uchodźcami w tym państwie. Ówczesny rząd w Wellingtonie pokrył koszty ich utrzymania. Miejsce szybko zostało nazwane małą Polską, a geograficzny koniec świata stał się dla polskich dzieci nowym początkiem. Obóz funkcjonował do 1949 roku. Po jego zamknięciu dzieci wysyłano do szkół z internatem. Większość z nich została w Nowej Zelandii na stałe, część wróciła do Polski lub wyjechała do innych krajów.
Szósty odcinek to „List do przyszłości”. Dzieci z Pahiatua oprócz własnych domów zakładają jeden wspólny — Dom Polski przy Kenwyn Terrace 25 w Wellingtonie. To tutaj w 1953 roku rozpoczęła działalność sobotnia szkoła, w której córki i synowie dzieci z Pahiatua uczą się o Polsce. Nie chodzą tam jednak z własnej woli. Woleliby, jak ich nowozelandzcy rówieśnicy, chodzić na plażę, grać w rugby i soccer. Mimo to geograficzny koniec świata staje się dla wielu dobrym początkiem.
Martyna Wojtkowska – autorka
Janusz Deblessem i Bartosz Panek – opieka redakcyjna
Artur Giordano – muzyka
Magdalena Czajkowska i Michał Czajkowski – realizacja dźwięku
Damian Makowski – oprawa graficzna
Jakub Tarka – montaż
Zobacz także
- Modlitwa i praca – resocjalizacja w carskim więzieniu #gieldahistorii odc. 49
podcast
Modlitwa i praca – resocjalizacja w carskim więzieniu #gieldahistorii odc. 49
Więzienie na Rakowieckiej w Warszawie – dziś kojarzone z czasami PRL, ale jego historia sięga znacznie dalej. W tym odcinku cofamy się do początków XX wieku, gdy carskie władze budowały tu nowoczesny – jak na tamte czasy – kompleks penitencjarny.
- Lato gniewu 1976: jak podwyżka cen doprowadziła do buntu Polaków? #gieldahistorii odc. 48
podcast
Lato gniewu 1976: jak podwyżka cen doprowadziła do buntu Polaków? #gieldahistorii odc. 48
Dlaczego władze PRL zdecydowały się na drastyczną podwyżkę cen żywności w czerwcu 1976 roku? Co naprawdę stało się po przemówieniu premiera Jaroszewicza?
- „Dolina śmierci” Józefa Żmija – 5 lat w piekle KL Gusen | relacja z dyskusji w DBK
debata
„Dolina śmierci” Józefa Żmija – 5 lat w piekle KL Gusen | relacja z dyskusji w DBK
15 maja 2025 roku, na spotkaniu wokół książki wydanej przez Instytut Pileckiego „Dolina śmierci. Wspomnienia więźnia z obozu koncentracyjnego Gusen” autorstwa Józefa Żmija poznaliśmy historię autora z perspektywy jego syna Mariana Żmija.