Chaimki i rumki – historia waluty getta łódzkiego #giełdahistorii odc. 40 - Instytut Pileckiego
Chaimki i rumki – historia waluty getta łódzkiego #giełdahistorii odc. 40
Litzmannstadt Ghetto, jedno z największych gett stworzonych przez Niemców w czasie II wojny światowej, było miejscem wyjątkowym również pod względem ekonomicznym – to tam po raz pierwszy wprowadzono odrębną walutę dla Żydów, tzw. chaimki lub rumki.
W tym odcinku Andrzej Zawistowski rozmawia z numizmatykiem Jackiem Sarosiekiem o historii gettowego pieniądza, jego emisji, zabezpieczeniach, a także o przypadkach fałszerstw – zarówno w czasie wojny, jak i współcześnie. Dowiesz się:
- kto zaprojektował i drukował banknoty dla getta,
- jak funkcjonował „Bank Skupu Wartościowych Przedmiotów i Odzieży”,
- dlaczego dziesięciofenigówki mogły służyć jako... podpałka do pieca,
- jak działał system wynagrodzeń i zasiłków w zamkniętej społeczności getta,
- i co stało się z fałszerzem, który wpadł przez... brak jednej kropki.
To opowieść nie tylko o walucie, ale i o desperackich próbach zachowania godności, pomysłowości i przetrwania w nieludzkich warunkach.
Zobacz także
- Modlitwa i praca – resocjalizacja w carskim więzieniu #gieldahistorii odc. 49
podcast
Modlitwa i praca – resocjalizacja w carskim więzieniu #gieldahistorii odc. 49
Więzienie na Rakowieckiej w Warszawie – dziś kojarzone z czasami PRL, ale jego historia sięga znacznie dalej. W tym odcinku cofamy się do początków XX wieku, gdy carskie władze budowały tu nowoczesny – jak na tamte czasy – kompleks penitencjarny.
- Lato gniewu 1976: jak podwyżka cen doprowadziła do buntu Polaków? #gieldahistorii odc. 48
podcast
Lato gniewu 1976: jak podwyżka cen doprowadziła do buntu Polaków? #gieldahistorii odc. 48
Dlaczego władze PRL zdecydowały się na drastyczną podwyżkę cen żywności w czerwcu 1976 roku? Co naprawdę stało się po przemówieniu premiera Jaroszewicza?
- „Dolina śmierci” Józefa Żmija – 5 lat w piekle KL Gusen | relacja z dyskusji w DBK
debata
„Dolina śmierci” Józefa Żmija – 5 lat w piekle KL Gusen | relacja z dyskusji w DBK
15 maja 2025 roku, na spotkaniu wokół książki wydanej przez Instytut Pileckiego „Dolina śmierci. Wspomnienia więźnia z obozu koncentracyjnego Gusen” autorstwa Józefa Żmija poznaliśmy historię autora z perspektywy jego syna Mariana Żmija.