Świadkowie Epoki - Instytut Pileckiego

Od 2018 roku rejestrujemy wspomnienia osób, które przeżyły II wojnę światową, a także tych, które pamiętają czasy powojenne. Stworzone przez nas archiwum historii mówionej zawiera już prawie 800 nagrań - to kilkadziesiąt tysięcy godzin wspomnień. Ich fragmenty znajdą Państwo poniżej oraz na kanale YouTube – Świadkowie Epoki.


O swoich przeżyciach opowiadają żołnierze wszystkich frontów, cywile, więźniowie polityczni, obozów koncentracyjnych, pracy przymusowej, łagrów. Świadkowie zbrodni z pobudek nacjonalistycznych i zbrodni wojennych. Sprawiedliwi i Ocaleni. Obywatele polscy, Polacy o innej przynależności państwowej, obywatele innych krajów. Wśród wspomnień z czasów powojennych znajdują się m.in. relacje o działaniach NKWD, zatrzymaniach przez służby bezpieczeństwa, stanie wojennym. O działalności Solidarności opowiadają jej członkowie, o strajkach robotniczych – ich uczestnicy.

Kontakt: swiadkowieepoki@instytutpileckiego.pl

Liczba świadectw: 64

  • Konrad Bieliński

    Świadkowie Epoki

    Konrad Bieliński

    Konrad Bieliński (ur. 1949 w Warszawie), matematyk i informatyk, członek Komitetu Obrony Robotników, mąż Ewy Kulik-Bielińskiej. Opowiada o początkach swojej działalności w opozycji antykomunistycznej w marcu 1968.

    #opozycja w PRL#zbrodnie komunistyczne
  • Zygmunt Bizior

    Świadkowie Epoki

    Zygmunt Bizior

    Zygmunt Bizior (ur. 1949 r.), syn Stanisława Biziora (ps. "Eam"). Opowiada o swoim ojcu, żołnierzu II Inspektoratu Zamojskiego Armii Krajowej, działającym także w organizacji Wolność i Niezawisłość.

    #zbrodnie komunistyczne#podziemie_niepodległościowe
  • Marian Breńda

    Świadkowie Epoki

    Marian Breńda

    Marian Tadeusz Breńda (ur. 1931), opowiada o historii pomocy, jakiej młodej dziewczynie żydowskiej Marii Glickman udzieliła rodzina Gortatów z Czerwińska.

    #zbrodnie_niemieckie#getto#pomoc_w_czasie_II_WŚ#okupacja#ratowanie_Żydów#Zagłada_Żydów
  • Hanna Chmielecka

    Świadkowie Epoki

    Hanna Chmielecka

    Hanna Chmielecka, córka Heleny Chmieleckiej. Opowiada o swojej mamie, która w 1942 zdecydowała się przyjąć pod swój dach młodą Żydówkę Dorę Frankenberg z Radziejowa.

    #dzieci#obozy_koncentracyjne#deportacje_zesłanie#zbrodnie_niemieckie#pomoc_w_czasie_II_WŚ#okupacja#ratowanie_Żydów#Zagłada_Żydów
  • Alina Dąbrowska cz. 3.

    Świadkowie Epoki

    Alina Dąbrowska cz. 3.

    Alina Dąbrowska (ur. 1923 roku) opowiada o czasie, w którym byłą więźniarką Auschwitz.

    #obozy_koncentracyjne#zbrodnie_niemieckie#okupacja#Zagłada_Żydów
  • Alina Dąbrowska cz.1.

    Świadkowie Epoki

    Alina Dąbrowska cz.1.

    Alina Dąbrowska (ur. 1923) w czasie wojny działała w konspiracji. Do Szarych Szeregów trafiła dzięki bratu, Zenonowi Bartoszkowi ps. Piła, który nadzorował działalność żeńskiej grupy w Pabianicach.

    #zbrodnie_niemieckie#okupacja#konspiracja
  • Alina Dąbrowska cz.2.

    Świadkowie Epoki

    Alina Dąbrowska cz.2.

    Alina Dąbrowska (ur. 1923 roku) opowiada o pobycie w więzieniu w Łodzi.

    #zbrodnie_niemieckie#okupacja#więzienia#konspiracja
  • Krzesimir Dębski

    Świadkowie Epoki

    Krzesimir Dębski

    Krzesimir Dębski (ur. 1953 w Wałbrzychu), wybitny polski kompozytor, muzyk i dyrygent.

    #okupacja#Wołyń_UPA
  • Polikarp Duda

    Świadkowie Epoki

    Polikarp Duda

    Polikarp Duda (ur. 1925), we wrześniu 1939 mieszkał w Łapach koło Białegostoku.

    #deportacje_zesłanie#okupacja#zbrodnie_sowieckie#gułag
  • Maria Dwurzyńska-Grzegrzółka

    Świadkowie Epoki

    Maria Dwurzyńska-Grzegrzółka

    Maria Dwurzyńska-Grzegrzółka (ur. 1931 r. w Mszczonowie). Jej mama prowadziła sklep żelazny, pomagała ludności żydowskiej.

    #zbrodnie_niemieckie#pomoc_w_czasie_II_WŚ#okupacja#ratowanie_Żydów
  • Jan Dziewulak

    Świadkowie Epoki

    Jan Dziewulak

    Jan Dziewulak (ur. 1923) syn legionisty, deportowany w lutym 1940 roku do Kazachstanu. Jako żołnierz I Dywizji im. Tadeusza Kościuszki brał udział w bitwie pod Lenino.

    #deportacje_zesłanie#polskie_siły_zbrojne#zbrodnie_sowieckie
  • Bogdan Eubich

    Świadkowie Epoki

    Bogdan Eubich

    Mjr Bogdan Eubich (ur. 1927 w Kielcach), żołnierz Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych.

    #zbrodnie_niemieckie#okupacja#konspiracja
  • Alicja Fojcik

    Świadkowie Epoki

    Alicja Fojcik

    Alicja Fojcik z domu Stachurska (ur. 1929 w Kielcach), córka Stefana i Anieli. Jej rodzina od 1939 działała w ZWZ-AK, za co zostali aresztowani 6 kwietnia 1944.

    #obozy_koncentracyjne#deportacje_zesłanie#zbrodnie_niemieckie#okupacja#konspiracja
  • Izabela Galicka

    Świadkowie Epoki

    Izabela Galicka

    Izabella Karolina Galicka z domu Mikulska (ur. 1931 w Warszawie), córka znanego psychiatry Karola Mikulskiego, który zdecydował się popełnić samobójstwo aby uniknąć współpracy z Niemcami.

    #zbrodnie_niemieckie#kampania_wrześniowa#okupacja#zbrodnie_sowieckie#Katyń
  • Wanda Grabowska

    Świadkowie Epoki

    Wanda Grabowska

    Wanda Grabowska (ur. 1924 roku) była świadkiem rzezi wołyńskiej.

    #zbrodnie_niemieckie#okupacja#Wołyń_UPA
  • Anna Grygiel-Huryn

    Świadkowie Epoki

    Anna Grygiel-Huryn

    Anna Grygiel-Huryn (ur. 1942 r. w getcie w Zakliczynie), uratowana przez rodzinę Jaroszów, którzy przez prawie dwa lata ukrywali ją w swojej piwnicy.

    #dzieci#zbrodnie_niemieckie#getto#pomoc_w_czasie_II_WŚ#ratowanie_Żydów
  • Teresa Gwara

    Świadkowie Epoki

    Teresa Gwara

    Teresa Gwara z domu Chołocińska, jej ojciec jako oficer rezerwy został aresztowany przez Sowietów, trafił do obozu w Starobielsku i zginął w Charkowie.

    #kampania_wrześniowa#okupacja#zbrodnie_sowieckie#Katyń
  • Jan Hadam

    Świadkowie Epoki

    Jan Hadam

    Jan Hadam (ur. 1943 r. w Szperówce koło Szczebrzeszyna), syn Jana Hadama „Agresta”. Opowiada o swoim ojcu, żołnierzu Batalionów Chłopskich i Armii Krajowej oraz działaczu podziemia antykomunistycznego

    #zbrodnie komunistyczne#podziemie_niepodległościowe
  • Jerzy Hoffman

    Świadkowie Epoki

    Jerzy Hoffman

    Jerzy Hoffman (ur. 1932 w Krakowie), reżyser filmowy. Latem 1940 roku został wywieziony na Syberię, trafił do łagru nad rzeką Ob. Do Polski udało mu się wrócić dopiero po wojnie w 1945 roku.

    #dzieci#deportacje_zesłanie#okupacja#polskie_siły_zbrojne#zbrodnie_sowieckie#gułag
  • Aleksandra Janas

    Świadkowie Epoki

    Aleksandra Janas

    Aleksandra Janas z domu Dzierżak (ur. 1933), opowiada o okupacji niemieckiej i wejściu Armii Czerwonej w Chmielniku koło Rzeszowa.

    #zbrodnie_niemieckie#okupacja#zbrodnie_sowieckie#konspiracja
  • Kazimiera Jarosz

    Świadkowie Epoki

    Kazimiera Jarosz

    Kazimiera Jarosz, żona Józefa Jarosza, „Sprawiedliwego wśród Narodów Świata”. Opowiada o działalności swojego męża i teściów, którzy ukrywali kilkunastu Żydów w Stańkowej koło Nowego Sącza.

    #zbrodnie_niemieckie#pomoc_w_czasie_II_WŚ#ratowanie_Żydów#Zagłada_Żydów#Sprawiedliwi
  • Józef Jarosz

    Świadkowie Epoki

    Józef Jarosz

    Józef Jarosz (ur. 1931 w Stańkowej), odznaczony medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” przez Instytut Yad Vashem oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

    #zbrodnie_niemieckie#pomoc_w_czasie_II_WŚ#ratowanie_Żydów#Sprawiedliwi
  • Irena Jaszczuk

    Świadkowie Epoki

    Irena Jaszczuk

    Irena Jaszczuk (ur. 1926 r. na wsi pod Sochaczewem), więźniarka obozów koncentracyjnych w Auschwitz i Bergen-Belsen.

    #obozy_koncentracyjne#deportacje_zesłanie#obozy_zagłady#zbrodnie_niemieckie
  • Lena Kielar

    Świadkowie Epoki

    Lena Kielar

    Leonarda (Lena) Kielar z domu Marciniak (ur. 1926 r. w Kowlu), córka legionisty i oficera przedwojennej "Dwójki", wdowa po więźniu Auschwitz i pisarzu Wiesławie Kielarze.

    #obozy_koncentracyjne#deportacje_zesłanie#roboty_przymusowe#zbrodnie_niemieckie#zbrodnie_sowieckie
  • Irena Koźlicka

    Świadkowie Epoki

    Irena Koźlicka

    Irena Koźlicka (ur. 1935 w Poluchnie na Wołyniu). Wspomina sielskie dzieciństwo na Wołyniu i tragiczne lato 1943 roku.

    #pomoc_w_czasie_II_WŚ#okupacja#Wołyń_UPA
  • Wiesław Krawczykowski

    Świadkowie Epoki

    Wiesław Krawczykowski

    Wiesław Krawczykowski (ur. 1928 r. w Warszawie), opowiada o swojej działalności w Szarych Szeregach, o 25 dniach Powstania Warszawskiego oraz deportacji do KL Mauthausen.

    #obozy_koncentracyjne#deportacje_zesłanie#zbrodnie_niemieckie#okupacja#konspiracja#Powstanie_Warszawskie
  • Krzysztof Krogulec

    Świadkowie Epoki

    Krzysztof Krogulec

    Krzysztof Krogulec (ur. 1958 w Kielcach), syn Władysława Krogulca, który jako jeden z nielicznych przeżył krwawą pacyfikację Michniowa w dniach 12-13 lipca 1943 r.

    #dzieci#zbrodnie_niemieckie#okupacja#konspiracja
  • Antoni Kruszewski

    Świadkowie Epoki

    Antoni Kruszewski

    Zbigniew Antoni Kruszewski (ur. 1928 w Warszawie), politolog, profesor University of Texas w El Paso.

    #zbrodnie_niemieckie#okupacja#Powstanie_Warszawskie
  • Tomasz Krzyżanowski

    Świadkowie Epoki

    Tomasz Krzyżanowski

    Tomasz Krzyżanowski (ur. 1957 w Krakowie, zm. 2019), pochodził z rodziny o głębokiej wierze i poglądach antykomunistycznych. W trzeciej klasie liceum uczestniczył w czarnym marszu po tragicznej śmierci Stanisława Pyjasa.

    #opozycja w PRL#zbrodnie komunistyczne#Solidarność
  • Wojciech Kuropieska

    Świadkowie Epoki

    Wojciech Kuropieska

    Wojciech Kuropieska (ur. 1933 r.). W mieszkaniu jego matki podczas okupacji niemieckiej schronienie znalazło łącznie ok. 30 Żydów.

    #zbrodnie_niemieckie#pomoc_w_czasie_II_WŚ#okupacja#ratowanie_Żydów
  • Romuald Malinowski

    Świadkowie Epoki

    Romuald Malinowski

    Romuald Malinowski (ur. 1929 roku), żołnierz AK, walczył w Powstaniu Warszawskim w Batalionie „Kiliński”. Wspomina epizody z Powstania, w których cudem udało mu się przeżyć.

    #zbrodnie_niemieckie#Powstanie_Warszawskie
  • Olga Morawska

    Świadkowie Epoki

    Olga Morawska

    Olga Morawska z domu Koss (ur. 1930 roku w Krakowie. Od 1943 roku przebywała z internowanym ojcem na Węgrzech, gdzie uczęszczała do polskiej szkoły.

    #zbrodnie_niemieckie#pomoc_w_czasie_II_WŚ#inne
  • Marian Musioł

    Świadkowie Epoki

    Marian Musioł

    Marian Musioł (ur. 1966 w Rydułtowach), mieszka w Czernicy. Opowiada o wojennych losach swojego ojca, który został wcielony do Wehrmachtu.

    #zbrodnie_niemieckie#polskie_siły_zbrojne
  • Anna Naczke

    Świadkowie Epoki

    Anna Naczke

    Anna Naczke (ur. 1929 w Mścibowie), córka Aleksandra Morżały, policjanta z Wołkowyska.

    #deportacje_zesłanie#zbrodnie_sowieckie#gułag#Katyń
  • Teresa Nosarzewska

    Świadkowie Epoki

    Teresa Nosarzewska

    Teresa Nosarzewska z domu Sienkowska (ur. 1934 r. w Miastkowie koło Łomży). Opowiada o trudnych warunkach życia w mieście Barnauł nad rzeką Ob, gdzie została zesłana z rodziną. Wróciła do Polski z Armią Berlinga, reszta rodziny przyjechała na początku 1946

    #deportacje_zesłanie#zbrodnie_sowieckie
  • Grażyna Teresa Olton

    Świadkowie Epoki

    Grażyna Teresa Olton

    Wnuczka Leona i Marianny Lubkiewiczów, opowiada historię swoich dziadków, którzy zostali zamordowani przez Niemców za dostarczanie chleba potrzebującym Żydom.

    #zbrodnie_niemieckie#pomoc_w_czasie_II_WŚ#ratowanie_Żydów#Zagłada_Żydów#Sprawiedliwi
  • Andrzej Paszkiewicz

    Świadkowie Epoki

    Andrzej Paszkiewicz

    Andrzej Paszkiewicz (ur. 1941 w więzieniu w Kielcach), jego rodzice zostali aresztowani 10 lutego 1941 za działalność w ZWZ.

    #obozy_koncentracyjne#deportacje_zesłanie#zbrodnie_niemieckie#okupacja#konspiracja
  • Brunon Piekarski cz. 2.

    Świadkowie Epoki

    Brunon Piekarski cz. 2.

    Brunon Piekarski (ur. 1929), członek Ruchu Oporu Armii Krajowej i organizacji Armia Podziemna na terenie Wolbromia. Został aresztowany przez UBP w 1945 roku. Opowiada o trudnościach na jakie napotykał po wyjściu z więzienia.

    #zbrodnie komunistyczne
  • Brunon Piekarski cz. 3.

    Świadkowie Epoki

    Brunon Piekarski cz. 3.

    Brunon Piekarski (ur. 1929 roku), członek Ruchu Oporu Armii Krajowej i organizacji Armia Podziemna na terenie Wolbromia, aresztowany aresztowany po raz drugi w 1950 roku, został skazany na 8 lat więzienia.

    #zbrodnie komunistyczne#więzienia#podziemie_niepodległościowe
  • Brunon Piekarski cz.1.

    Świadkowie Epoki

    Brunon Piekarski cz.1.

    Brunon Piekarski (ur. 1929 roku), członek Ruchu Oporu Armii Krajowej i organizacji Armia Podziemna na terenie Wolbromia, aresztowany przez UBP w 1945 roku.

    #zbrodnie komunistyczne#więzienia
  • Andrzej Pilecki

    Świadkowie Epoki

    Andrzej Pilecki

    Andrzej Pilecki (ur. 1932 w Wilnie), syn rotmistrza Witolda Pileckiego. Opowiada o swoich rodzicach i beztroskim dzieciństwie w majątku Sukurcze koło Lidy.

    #zbrodnie komunistyczne#zbrodnie_niemieckie#kampania_wrześniowa#okupacja
  • Leszek Polkowski

    Świadkowie Epoki

    Leszek Polkowski

    Leszek Mieczysław Polkowski (ur. 1928 r. w Warszawie), więzień obozów koncentracyjnych w Mauthausen i Ebensee. Był członkiem Szarych Szeregów w Aninie, 2 sierpnia 1944 r. został wzięty do niewoli niemieckiej.

    #obozy_koncentracyjne#deportacje_zesłanie#roboty_przymusowe#zbrodnie_niemieckie#okupacja#konspiracja#Powstanie_Warszawskie
  • Zofia i Jerzy Przeździakowie

    Świadkowie Epoki

    Zofia i Jerzy Przeździakowie

    Zofia oraz jej mąż Jerzy Przeździakowie opowiadają o Henryce Obermiller , mamie p. Zofii, Sprawiedliwej wśród Narodów Świata (1981), która pomagała ludności żydowskiej w czasie niemieckiej okupacji.

    #zbrodnie_niemieckie#getto#pomoc_w_czasie_II_WŚ#okupacja#ratowanie_Żydów#Zagłada_Żydów#Sprawiedliwi#konspiracja
  • Robert Rogalski

    Świadkowie Epoki

    Robert Rogalski

    #zbrodnie_niemieckie#okupacja#więzienia#zbrodnie_sowieckie
  • François Rosset

    Świadkowie Epoki

    François Rosset

    François Rosset (ur. 1958 w Genewie), profesor literatury francuskiej, wnuk pisarki Zofii Kossak-Szczuckiej, która za działalność w czasie wojny została wpisana na listę "Sprawiedliwych wśród Narodów Świata".

    #zbrodnie komunistyczne#Sprawiedliwi