Świadkowie Epoki - Instytut Pileckiego

Od 2018 roku rejestrujemy wspomnienia osób, które przeżyły II wojnę światową, a także tych, które pamiętają czasy powojenne. Stworzone przez nas archiwum historii mówionej zawiera już prawie 800 nagrań - to kilkadziesiąt tysięcy godzin wspomnień. Ich fragmenty znajdą Państwo poniżej oraz na kanale YouTube – Świadkowie Epoki.


O swoich przeżyciach opowiadają żołnierze wszystkich frontów, cywile, więźniowie polityczni, obozów koncentracyjnych, pracy przymusowej, łagrów. Świadkowie zbrodni z pobudek nacjonalistycznych i zbrodni wojennych. Sprawiedliwi i Ocaleni. Obywatele polscy, Polacy o innej przynależności państwowej, obywatele innych krajów. Wśród wspomnień z czasów powojennych znajdują się m.in. relacje o działaniach NKWD, zatrzymaniach przez służby bezpieczeństwa, stanie wojennym. O działalności Solidarności opowiadają jej członkowie, o strajkach robotniczych – ich uczestnicy.

Kontakt: swiadkowieepoki@instytutpileckiego.pl

Liczba świadectw: 36

  • Marian Breńda

    Świadkowie Epoki

    Marian Breńda

    Marian Tadeusz Breńda (ur. 1931), opowiada o historii pomocy, jakiej młodej dziewczynie żydowskiej Marii Glickman udzieliła rodzina Gortatów z Czerwińska.

    #zbrodnie_niemieckie#getto#pomoc_w_czasie_II_WŚ#okupacja#ratowanie_Żydów#Zagłada_Żydów
  • Hanna Chmielecka

    Świadkowie Epoki

    Hanna Chmielecka

    Hanna Chmielecka, córka Heleny Chmieleckiej. Opowiada o swojej mamie, która w 1942 zdecydowała się przyjąć pod swój dach młodą Żydówkę Dorę Frankenberg z Radziejowa.

    #dzieci#obozy_koncentracyjne#deportacje_zesłanie#zbrodnie_niemieckie#pomoc_w_czasie_II_WŚ#okupacja#ratowanie_Żydów#Zagłada_Żydów
  • Alina Dąbrowska cz. 3.

    Świadkowie Epoki

    Alina Dąbrowska cz. 3.

    Alina Dąbrowska (ur. 1923 roku) opowiada o czasie, w którym byłą więźniarką Auschwitz.

    #obozy_koncentracyjne#zbrodnie_niemieckie#okupacja#Zagłada_Żydów
  • Alina Dąbrowska cz.1.

    Świadkowie Epoki

    Alina Dąbrowska cz.1.

    Alina Dąbrowska (ur. 1923) w czasie wojny działała w konspiracji. Do Szarych Szeregów trafiła dzięki bratu, Zenonowi Bartoszkowi ps. Piła, który nadzorował działalność żeńskiej grupy w Pabianicach.

    #zbrodnie_niemieckie#okupacja#konspiracja
  • Alina Dąbrowska cz.2.

    Świadkowie Epoki

    Alina Dąbrowska cz.2.

    Alina Dąbrowska (ur. 1923 roku) opowiada o pobycie w więzieniu w Łodzi.

    #zbrodnie_niemieckie#okupacja#więzienia#konspiracja
  • Krzesimir Dębski

    Świadkowie Epoki

    Krzesimir Dębski

    Krzesimir Dębski (ur. 1953 w Wałbrzychu), wybitny polski kompozytor, muzyk i dyrygent.

    #okupacja#Wołyń_UPA
  • Polikarp Duda

    Świadkowie Epoki

    Polikarp Duda

    Polikarp Duda (ur. 1925), we wrześniu 1939 mieszkał w Łapach koło Białegostoku.

    #deportacje_zesłanie#okupacja#zbrodnie_sowieckie#gułag
  • Maria Dwurzyńska-Grzegrzółka

    Świadkowie Epoki

    Maria Dwurzyńska-Grzegrzółka

    Maria Dwurzyńska-Grzegrzółka (ur. 1931 r. w Mszczonowie). Jej mama prowadziła sklep żelazny, pomagała ludności żydowskiej.

    #zbrodnie_niemieckie#pomoc_w_czasie_II_WŚ#okupacja#ratowanie_Żydów
  • Bogdan Eubich

    Świadkowie Epoki

    Bogdan Eubich

    Mjr Bogdan Eubich (ur. 1927 w Kielcach), żołnierz Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych.

    #zbrodnie_niemieckie#okupacja#konspiracja
  • Alicja Fojcik

    Świadkowie Epoki

    Alicja Fojcik

    Alicja Fojcik z domu Stachurska (ur. 1929 w Kielcach), córka Stefana i Anieli. Jej rodzina od 1939 działała w ZWZ-AK, za co zostali aresztowani 6 kwietnia 1944.

    #obozy_koncentracyjne#deportacje_zesłanie#zbrodnie_niemieckie#okupacja#konspiracja
  • Izabela Galicka

    Świadkowie Epoki

    Izabela Galicka

    Izabella Karolina Galicka z domu Mikulska (ur. 1931 w Warszawie), córka znanego psychiatry Karola Mikulskiego, który zdecydował się popełnić samobójstwo aby uniknąć współpracy z Niemcami.

    #zbrodnie_niemieckie#kampania_wrześniowa#okupacja#zbrodnie_sowieckie#Katyń
  • Wanda Grabowska

    Świadkowie Epoki

    Wanda Grabowska

    Wanda Grabowska (ur. 1924 roku) była świadkiem rzezi wołyńskiej.

    #zbrodnie_niemieckie#okupacja#Wołyń_UPA
  • Teresa Gwara

    Świadkowie Epoki

    Teresa Gwara

    Teresa Gwara z domu Chołocińska, jej ojciec jako oficer rezerwy został aresztowany przez Sowietów, trafił do obozu w Starobielsku i zginął w Charkowie.

    #kampania_wrześniowa#okupacja#zbrodnie_sowieckie#Katyń
  • Jerzy Hoffman

    Świadkowie Epoki

    Jerzy Hoffman

    Jerzy Hoffman (ur. 1932 w Krakowie), reżyser filmowy. Latem 1940 roku został wywieziony na Syberię, trafił do łagru nad rzeką Ob. Do Polski udało mu się wrócić dopiero po wojnie w 1945 roku.

    #dzieci#deportacje_zesłanie#okupacja#polskie_siły_zbrojne#zbrodnie_sowieckie#gułag
  • Aleksandra Janas

    Świadkowie Epoki

    Aleksandra Janas

    Aleksandra Janas z domu Dzierżak (ur. 1933), opowiada o okupacji niemieckiej i wejściu Armii Czerwonej w Chmielniku koło Rzeszowa.

    #zbrodnie_niemieckie#okupacja#zbrodnie_sowieckie#konspiracja
  • Irena Koźlicka

    Świadkowie Epoki

    Irena Koźlicka

    Irena Koźlicka (ur. 1935 w Poluchnie na Wołyniu). Wspomina sielskie dzieciństwo na Wołyniu i tragiczne lato 1943 roku.

    #pomoc_w_czasie_II_WŚ#okupacja#Wołyń_UPA
  • Wiesław Krawczykowski

    Świadkowie Epoki

    Wiesław Krawczykowski

    Wiesław Krawczykowski (ur. 1928 r. w Warszawie), opowiada o swojej działalności w Szarych Szeregach, o 25 dniach Powstania Warszawskiego oraz deportacji do KL Mauthausen.

    #obozy_koncentracyjne#deportacje_zesłanie#zbrodnie_niemieckie#okupacja#konspiracja#Powstanie_Warszawskie
  • Krzysztof Krogulec

    Świadkowie Epoki

    Krzysztof Krogulec

    Krzysztof Krogulec (ur. 1958 w Kielcach), syn Władysława Krogulca, który jako jeden z nielicznych przeżył krwawą pacyfikację Michniowa w dniach 12-13 lipca 1943 r.

    #dzieci#zbrodnie_niemieckie#okupacja#konspiracja
  • Antoni Kruszewski

    Świadkowie Epoki

    Antoni Kruszewski

    Zbigniew Antoni Kruszewski (ur. 1928 w Warszawie), politolog, profesor University of Texas w El Paso.

    #zbrodnie_niemieckie#okupacja#Powstanie_Warszawskie
  • Wojciech Kuropieska

    Świadkowie Epoki

    Wojciech Kuropieska

    Wojciech Kuropieska (ur. 1933 r.). W mieszkaniu jego matki podczas okupacji niemieckiej schronienie znalazło łącznie ok. 30 Żydów.

    #zbrodnie_niemieckie#pomoc_w_czasie_II_WŚ#okupacja#ratowanie_Żydów
  • Andrzej Paszkiewicz

    Świadkowie Epoki

    Andrzej Paszkiewicz

    Andrzej Paszkiewicz (ur. 1941 w więzieniu w Kielcach), jego rodzice zostali aresztowani 10 lutego 1941 za działalność w ZWZ.

    #obozy_koncentracyjne#deportacje_zesłanie#zbrodnie_niemieckie#okupacja#konspiracja
  • Andrzej Pilecki

    Świadkowie Epoki

    Andrzej Pilecki

    Andrzej Pilecki (ur. 1932 w Wilnie), syn rotmistrza Witolda Pileckiego. Opowiada o swoich rodzicach i beztroskim dzieciństwie w majątku Sukurcze koło Lidy.

    #zbrodnie komunistyczne#zbrodnie_niemieckie#kampania_wrześniowa#okupacja
  • Leszek Polkowski

    Świadkowie Epoki

    Leszek Polkowski

    Leszek Mieczysław Polkowski (ur. 1928 r. w Warszawie), więzień obozów koncentracyjnych w Mauthausen i Ebensee. Był członkiem Szarych Szeregów w Aninie, 2 sierpnia 1944 r. został wzięty do niewoli niemieckiej.

    #obozy_koncentracyjne#deportacje_zesłanie#roboty_przymusowe#zbrodnie_niemieckie#okupacja#konspiracja#Powstanie_Warszawskie
  • Zofia i Jerzy Przeździakowie

    Świadkowie Epoki

    Zofia i Jerzy Przeździakowie

    Zofia oraz jej mąż Jerzy Przeździakowie opowiadają o Henryce Obermiller , mamie p. Zofii, Sprawiedliwej wśród Narodów Świata (1981), która pomagała ludności żydowskiej w czasie niemieckiej okupacji.

    #zbrodnie_niemieckie#getto#pomoc_w_czasie_II_WŚ#okupacja#ratowanie_Żydów#Zagłada_Żydów#Sprawiedliwi#konspiracja
  • Robert Rogalski

    Świadkowie Epoki

    Robert Rogalski

    #zbrodnie_niemieckie#okupacja#więzienia#zbrodnie_sowieckie
  • Zofia Rucińska-Hobgarska

    Świadkowie Epoki

    Zofia Rucińska-Hobgarska

    Zofia Rucińska-Hobgarska (ur. 1923 roku), opowiada o czasach okupacji niemieckiej w Warszawie i okolicach.

    #zbrodnie_niemieckie#okupacja
  • Tadeusz Selbirak

    Świadkowie Epoki

    Tadeusz Selbirak

    Tadeusz Selbirak (ur. 1930 w Sanoku), jego ojciec służył w 5. Pułku Strzelców Podhalańskich w Sanoku, a następnie w 38. Pułku Piechoty w Przemyślu.

    #deportacje_zesłanie#kampania_wrześniowa#okupacja#inne
  • Jan Ryszard Sempka

    Świadkowie Epoki

    Jan Ryszard Sempka

    Jan Ryszard Sempka (ur. 1928), uczestnik Powstania Warszawskiego, wywieziony do obozów koncentracyjnych na terenie Niemiec, gdzie doczekał końca wojny.

    #obozy_koncentracyjne#deportacje_zesłanie#zbrodnie_niemieckie#okupacja#konspiracja#Powstanie_Warszawskie
  • Ludmiła Seredyńska

    Świadkowie Epoki

    Ludmiła Seredyńska

    Ludmiła Seredyńska-Iwaniuk (ur. 1937 we Lwowie), jej ojciec był nauczycielem w Tarnopolu oraz oficerem rezerwy Wojska Polskiego. We wrześniu 1939 został aresztowany przez NKWD i umieszczony w obozie Starobielsku.

    #deportacje_zesłanie#okupacja#zbrodnie_sowieckie#Katyń
  • Eugeniusz Szylar

    Świadkowie Epoki

    Eugeniusz Szylar

    Eugeniusz Szylar (ur. 1932 w Markowej), jego rodzina została wpisana na listę Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, za ukrywanie Żydów podczas wojny.

    #zbrodnie_niemieckie#okupacja#ratowanie_Żydów#Zagłada_Żydów#Sprawiedliwi
  • Józef Walaszczyk cz.1.

    Świadkowie Epoki

    Józef Walaszczyk cz.1.

    Józef Walaszczyk (ur. 1919 roku w Częstochowie) - Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Podczas okupacji uratował ponad pięćdziesięciu Żydów.

    #zbrodnie_niemieckie#pomoc_w_czasie_II_WŚ#okupacja#ratowanie_Żydów#Zagłada_Żydów#Sprawiedliwi
  • Aleksander Wiechowski

    Świadkowie Epoki

    Aleksander Wiechowski

    Aleksander Wiechowski (ur. 1934 w Warszawie). Opowiada o Powstaniu Warszawskim w Śródmieściu z perspektywy 10-letniego chłopca,

    #dzieci#zbrodnie_niemieckie#okupacja#konspiracja#Powstanie_Warszawskie
  • Helena Woźniak

    Świadkowie Epoki

    Helena Woźniak

    Helena Woźniak z domu Proczek (ur. 1934). Jej rodzina ukrywała Żydów zbiegłych z getta w Łaskarzewie koło Garwolina.

    #zbrodnie_niemieckie#getto#pomoc_w_czasie_II_WŚ#okupacja#ratowanie_Żydów#Zagłada_Żydów#Sprawiedliwi#konspiracja
  • Teresa Żabińska-Zawadzka

    Świadkowie Epoki

    Teresa Żabińska-Zawadzka

    Teresa Żabińska-Zawadzka wspomina rodziców, Antoninę i Jana Żabińskich Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata.

    #zbrodnie_niemieckie#pomoc_w_czasie_II_WŚ#okupacja#ratowanie_Żydów#Zagłada_Żydów#Sprawiedliwi#konspiracja
  • Ludwik Zalewski

    Świadkowie Epoki

    Ludwik Zalewski

    Ludwik Zalewski (ur. 1931 r. w Mołodecznie). Jako chłopiec chodził na znajdujący się w pobliżu jego domu dworzec kolejowy, aby zbierać rozsypany węgiel. W lutym 1944 r. podczas takiej wycieczki cudem uniknął śmierci z rąk niemieckich

    #dzieci#zbrodnie_niemieckie#okupacja
  • Józef Żelaśkiewicz

    Świadkowie Epoki

    Józef Żelaśkiewicz

    Józef Żelaśkiewicz (ur. 1929 r.), żołnierz Szarych Szeregów i Armii Krajowej, ps. „Orlik” i „Jaszko”. Widział na własne oczy zbrodnie niemieckie podczas okupacji.

    #zbrodnie komunistyczne#zbrodnie_niemieckie#okupacja#podziemie_niepodległościowe#zbrodnie_sowieckie#Zagłada_Żydów#konspiracja