Premierowy pokazu filmu „HerSons” | fotorelacja - Instytut Pileckiego

Premierowy pokazu filmu „HerSons” | fotorelacja

23 sierpnia obchodziliśmy Europejski Dzień Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu. Tego samego dnia Ukraina celebrowała Dzień Flagi. Dla uczczenia obydwu okoliczności Instytut Pileckiego zorganizował premierowy pokaz filmu „HerSons".

Film zrealizowany został przez Hannę Berehovą na podstawie świadectw gromadzonych przez Centrum Dokumentowania Zbrodni Rosyjskich im. Rafała Lemkina. Po projekcji odbyła się debata „Ludzie, których nie ma” z udziałem dziennikarzy i ekspertów ds. Europy Wschodniej.

Trudno oszacować, ilu obywateli Ukrainy jest więzionych przez Rosjan. Nawet same rodziny porwanych nie wiedzą, czy ich bliscy żyją. Mówi się, że liczba porwanych dzieci to ponad 50 tys., a może ich być nawet dwa razy więcej
– powiedział b. korespondent zagraniczny Polskiego Radia specjalizujący się w tematyce wschodniej, Maciej Jastrzębski.
Zbrodnie popełniane przez Rosjan na okupowanych ziemiach Ukrainy to continuum zbrodni z czasów carskich i komunistycznych. Od co najmniej czterech stuleci Rosja stosuje te same metody – porywanie cywilów, więzienie ich jako zakładników, mordowanie osób zatrzymanych, przymus, presja psychiczna i tortury – powiedział historyk i publicysta, ekspert ds. Europy Wschodniej, wicedyrektor Centrum Mieroszewskiego, dr Łukasz Adamski.
 
W ciągu trwającej ponad półtora roku wojny na Ukrainie co najmniej 50 tys. obywateli Ukrainy – żołnierzy, cywilów, mężczyzn i kobiet straciło co najmniej jedną kończynę. To tyle, ile liczy miasto Sopot. To trauma dla pokrzywdzonych, ale także dla ich rodzin. – wskazała autorka książki „Człowiek to człowiek, a śmierć to śmierć: reportaże z Ukrainy”, reporterka Wiadomości TVP, Maria Stepan.
 
Na filmie widzieliśmy ewidentne zbrodnie wojenne. Wiem, że nikogo to nie usatysfakcjonuje, ale dobrze, że w ogóle Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK) wydał nakaz aresztowania prezydenta Rosji za zbrodnie wojenne popełnione na terenie Ukrainy. To wcale nie było pewne, że uda się taki nakaz wystawić, bo ani Rosja ani Ukraina nie przyjęły statutu MTK. Jeszcze rok temu trudno było przewidzieć, że nakaz zostanie wydany – powiedziała doktor nauk prawnych specjalizująca się w prawie międzynarodowym publicznym, dr Elżbieta Mikos-Skuza.
v>
Niemal od razu po wybuchu wojny na Ukrainie 24 lutego 2022 roku Instytut Pileckiego podjął działania służące dokumentowaniu rosyjskich zbrodni. Powołane w tym celu tzw. Centrum Lemkina zaczęło gromadzić relacje naocznych świadków potwornych wydarzeń, które mają miejsce za naszą wschodnią granicą. Z tych wstrząsających relacji wyłonił się obraz zbrodniczego rosyjskiego systemu, który niestety dobrze znamy także z polskiej historii: deportowanie, torturowanie, mordowanie ludności cywilnej, porywanie dzieci, dewastacja dóbr kultury, niszczenie zbiorowej pamięci.

Film Hanny Berehovej „HerSons” pokazuje historię czterech mieszkańców Chersonia porwanych z rodzinnego miasta i wywiezionych najpierw na Krym, a następnie osadzonych w moskiewskim więzieniu – Lefortowie. Na Krymie i w Chersoniu byli bici, torturowani prądem elektrycznym i poddawani wielu innym torturom. Ich bliscy cały czas nie mają z nimi kontaktu. Jednej z tych rodzin udało się załatwić płatnego rosyjskiego prawnika i od czasu do czasu otrzymywać informacje, reszta po prostu żyje w kompletnej próżni informacyjnej. Aresztowani nie są jeńcami wojennymi, bo byli zatrzymani jako cywile, więc nie ma ich na listach do wymiany. Zgodnie z międzynarodowymi konwencjami Rosjanie powinni byli ich natychmiast zwrócić, ale zamiast tego porwali do Rosji i sądzą jako terrorystów. Śledząc ich losy, poznajemy mechanizmy łamania praw człowieka przez Federację Rosyjską: od nieuzasadnionego zatrzymania po fizyczne wyniszczenie. Cała narracja filmu jest oparta na świadectwach zebranych przez Centrum Lemkina.
 

Po projekcji odbyła się debata „Ludzie, których nie ma” . W rozmowie udział wzięli autorka dokumentu „HerSons”, Hanna Berehova, a także dr Elżbieta Mikos-Skuza – doktor nauk prawnych specjalizująca się w prawie międzynarodowym publicznym, Agnieszka Romaszewska-Guzy – dyrektorka Biełsat TV, wiceprezeska Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich; Maria Stepan – autorka książki „Człowiek to człowiek, a śmierć to śmierć: reportaże z Ukrainy”, reporterka „Wiadomości” TVP; dr Łukasz Adamski – historyk i publicysta, ekspert ds. Europy Wschodniej, wicedyrektor Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego; Maciej Jastrzębski – korespondent zagraniczny Polskiego Radia specjalizujący się w tematyce wschodniej.

Zobacz także

  • W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945 | KONFERENCJA NAUKOWA

    Aktualności

    W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945 | KONFERENCJA NAUKOWA

    14 i 15 listopada 2024 r. w Augustowie odbyła się konferencja "W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945".

  • „Tree of knowledge” | Singiel promujący album PORTRETY

    Aktualności

    „Tree of knowledge” | Singiel promujący album PORTRETY

    „Tree of knowledge” to najnowszy singiel promujący album „Portrety”, stworzony przez Adama Bałdycha we współpracy z Instytutem Pileckiego.

  • Książka ze zbiorów Józefa Ulmy w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku

    Aktualności

    Książka ze zbiorów Józefa Ulmy w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku

    Instytut Pileckiego przekazał do Muzeum II Wojny Światowej książkę należącą niegdyś do Józefa Ulmy z Markowej koło Rzeszowa, który wraz z żoną i dziećmi został zamordowany przez Niemców za ukrywanie Żydów w czasie II wojny światowej.

  • Rozmowy o książkach - nowy cykl na kanale YouTube

    Aktualności

    Rozmowy o książkach - nowy cykl na kanale YouTube

    Zapraszamy do oglądania „Rozmów o książkach” - nowego programu poświęconego wydawnictwom Instytutu Pileckiego.

  • Historie kobiet znikających. Konferencja naukowa

    Aktualności

    Historie kobiet znikających. Konferencja naukowa

    Zapraszamy na konferencję naukową, która odbędzie się w dniach 25-26 listopada 2024 r. w Warszawie.

  • Prof. Krzysztof Ruchniewicz dyrektorem Instytutu Pileckiego

    Aktualności

    Prof. Krzysztof Ruchniewicz dyrektorem Instytutu Pileckiego

    Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hanna Wróblewska powołała prof. Krzysztofa Ruchniewicza na stanowisko dyrektora Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego. Jego pięcioletnia kadencja rozpocznie się 5 listopada 2024 r.

  • "Koniec świata to dobry początek" | Premiera audioserialu w 80. rocznicę przybycia polskich sierot do Nowej Zelandii

    Aktualności

    "Koniec świata to dobry początek" | Premiera audioserialu w 80. rocznicę przybycia polskich sierot do Nowej Zelandii

    Dokładnie w 80. rocznicę przybycia polskich dzieci do Pahiatua w Nowej Zelandii, odbyła się premiera audioserialu, który opowiada niezwykłą historię odnalezienia domu na drugim końcu świata.

  • 2024 | Grzegorz Hryciuk "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków 1944–1946"

    Aktualności

    2024 | Grzegorz Hryciuk "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków 1944–1946"

    Książka Grzegorza Hryciuka, "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków 1944–1946" została uznana przez Kapitułę Nagrody Pileckiego w 2024 r. za najlepszą pozycję na temat polskiego doświadczenia konfrontacji z dwoma totalitaryzmami w XX wieku.

  • 2024 | Kalina Błażejowska "Bezduszni. Zapomniana zagłada chorych"

    Aktualności

    2024 | Kalina Błażejowska "Bezduszni. Zapomniana zagłada chorych"

    Książka Kaliny Błażejowskiej pt. "Bezduszni. Zapomniana zagłada chorych" (Czarne 2023) została w laureatem czwartej edycji Nagrody Pileckiego w kategorii „Reportaż historyczny”.

  • 2024 | Christopher Miller "The War Came To Us: Life and Death in Ukraine"

    Aktualności

    2024 | Christopher Miller "The War Came To Us: Life and Death in Ukraine"

    Książka "The War Came To Us: Life and Death in Ukraine" autorstwa Christophera Millera została laureatem „Nagrody specjalnej” w międzynarodowym konkursie literackim im. Witolda Pileckiego w 2024 r.

  • Audioserial „W Nowej Zelandii zaczyna się dzień. Opowieść o dzieciach z Pahiatua”

    Aktualności

    Audioserial „W Nowej Zelandii zaczyna się dzień. Opowieść o dzieciach z Pahiatua”

    W 80. rocznicę przybycia polskich dzieci do Pahiatua w Nowej Zelandii, zapraszamy na szcześcioodcinkowy audiodokument, którego bohaterowie opowiadają, jak wyglądała ich droga na koniec świata i jak doświadczenie uchodźstwa wpłynęło na życie ich rodzin.

  • Znamy laureatów czwartej edycji Nagrody Pileckiego!

    Aktualności

    Znamy laureatów czwartej edycji Nagrody Pileckiego!

    Grzegorz Hryciuk, Kalina Błażejowska i Christopher Miller to zwycięzcy tegorocznej edycji konkursu. Kapituła Nagrody podczas uroczystej gali ogłosiła również trzy wyróżnienia.