"Lipcowi '45" – muzyczna opowieść o Ofiarach Obławy Augustowskiej | fotorelacja - Instytut Pileckiego
"Lipcowi '45" – muzyczna opowieść o Ofiarach Obławy Augustowskiej | fotorelacja
W augustowskim amfiteatrze, nad jeziorem Necko, odbyło widowisko muzyczno-multimedialne. Koncert "Lipcowi '45" był zwieńczeniem organizowanych przez Instytut Pileckiego obchodów 80. rocznicy Obławy Augustowskiej.
Widowisko muzyczno-multimedialne „LIPCOWI’45”, które odbyło się 19 lipca 2025 roku w Amfiteatrze nad jeziorem Necko w Augustowie, było muzyczną opowieścią o Obławie Augustowskiej w postaci 12 kompozycji inspirowanych prawdziwymi losami Ofiar.
Każdy utwór to autentyczna historia opracowana na bazie relacji i dokumentów archiwalnych, która poprzez muzykę i obraz oddaje głos - wdowom, matkom, dzieciom i wnukom - rodzinom Ofiar Obławy Augustowskiej, na Suwalszczyźnie nazywanych Lipcowymi. Piosenki powstały na podstawie ich wspomnień i historii. To właśnie oni, przez dekady żyjący w milczeniu i niewiedzy o losie najbliższych, stali się również ofiarami tej sowieckiej zbrodni. Tematem utworów jest więc skradzione dzieciństwo, samotne rodzicielstwo, wyobcowanie, strach i niepewność, które towarzyszyły im przez całe życie.
Na scenie wystąpili: ŻURKOWSKI, Ewelina Flinta, Marika, Swiernalis oraz Maja Krzyżewska.
WSPÓŁORGANIZATOR WYDARZENIA: Marszałek Województwa Podlaskiego
PARTNERZY: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Miasto Augustów
Obława Augustowska
W lipcu 1945 roku funkcjonariusze NKWD przeprowadzili w rejonie Puszczy Augustowskiej akcję likwidacji polskiego podziemia niepodległościowego. Operacja ta przeszła do historii jako Obława Augustowska. Ponad 7 tysięcy podejrzewanych o działalność konspiracyjną lub jej wspieranie zostało aresztowanych przez znany z brutalnych metod sowiecki kontrwywiad wojskowy „Smiersz”. Po „weryfikacji” około 5 tysięcy osób zwolniono do domów. Co najmniej 513 uznano za żołnierzy polskiego podziemia i zamordowano w do dziś nieznanym miejscu.
Władze PRL nigdy oficjalnie nie potwierdziły tej zbrodni. Aż do upadku komunizmu była ona politycznie niewygodna, więc przemilczana. Pamięć o Obławie przetrwała dzięki wysiłkowi rodzin aresztowanych. Przez lata żyli oni nadzieją, że ich bliscy nie zostali zamordowani i własnymi siłami poszukiwali informacji na ich temat. Dopiero w 1987 roku, po przypadkowym odkryciu w Puszczy Augustowskiej ludzkich szczątków (które okazały się szczątkami żołnierzy Wehrmachtu), zaczęto publicznie mówić o Obławie. Rodziny poszukujące informacji o najbliższych wsparli członkowie opozycji antykomunistycznej „Solidarność”, po 1989 roku a później też badacze rosyjskiego stowarzyszenia Memoriał oraz Instytutu Pamięci Narodowej.
Zobacz także
- Patrycja Grzebyk z Instytutu Pileckiego laureatką konkursu na Najlepszą Książkę Historyczną
Aktualności
Patrycja Grzebyk z Instytutu Pileckiego laureatką konkursu na Najlepszą Książkę Historyczną
Patrycja Grzebyk z Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami IP – wraz z Bartłomiejem Krzanem i Karoliną Wierczyńską – zdobyła pierwszą nagrodę w Konkursie Ministra Spraw Zagranicznych na Najlepszą Książkę Historyczną.
- Instytut Pileckiego uhonorowany wyjątkowym medalem
Aktualności
Instytut Pileckiego uhonorowany wyjątkowym medalem
Instytut Pileckiego otrzymał trzy okolicznościowe medale wybite z inicjatywy Stowarzyszenia Inicjatyw Społeczno-Gospodarczych im. króla Zygmunta Augusta.
- 2025 | Michał Bilewicz, „Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości"
Aktualności
2025 | Michał Bilewicz, „Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości"
Książka „Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości" Michała Bilewicza, (Wydawnictwo MANDO/Wydawnictwo WAM) laureatem Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego w kategorii „Naukowa książka historyczna".
- 2025 | Emil Marat „Bratny. Hamlet rozstrzelany"
Aktualności
2025 | Emil Marat „Bratny. Hamlet rozstrzelany"
Książka „Bratny. Hamlet rozstrzelany" (Wydawnictwo Czarne) laureatem Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego w kategorii „Reportaż historyczny".
- 2025 | Maksym Eristavi, Russian Colonialism 101. How to Occupy a Neighbor and Get Away with It. An Illustrated Guide
Aktualności
2025 | Maksym Eristavi, Russian Colonialism 101. How to Occupy a Neighbor and Get Away with It. An Illustrated Guide
Książka „Russian Colonialism 101. How to Occupy a Neighbor and Get Away with It. An Illustrated Guide" Maksyma Eristavi (IST Publishing) laureatem Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego w kategorii „Nagroda specjalna".
- Międzynarodowe Nagrody im. Witolda Pileckiego wręczone. Bilewicz, Marat i Eristavi laureatami V edycji konkursu
Aktualności
Międzynarodowe Nagrody im. Witolda Pileckiego wręczone. Bilewicz, Marat i Eristavi laureatami V edycji konkursu
Podczas gali w czwartek 11 grudnia 2025 r. w auli Instytutu Pileckiego wręczono Międzynarodowe Nagrody im. Witolda Pileckiego. To prestiżowe wyróżnienie przyznane zostało w trzech kategoriach.
- Konferencja z okazji osiemdziesiątej rocznicy Procesu Norymberskiego | Berlin
Aktualności
Konferencja z okazji osiemdziesiątej rocznicy Procesu Norymberskiego | Berlin
3 i 4 grudnia 2025 r. w Instytucie Pileckiego w Berlinie odbyła się międzynarodowa konferencja z okazji osiemdziesiątej rocznicy Procesu Norymberskiego, zorganizowana we współpracy z Instytutem Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk.
- Relacja z konferencji „Postawy mniejszości niemieckich w okupowanej Europie (1939-1945). Metody badań, społeczne konteksty i powojenne konsekwencje"
Aktualności
Relacja z konferencji „Postawy mniejszości niemieckich w okupowanej Europie (1939-1945). Metody badań, społeczne konteksty i powojenne konsekwencje"
W dniach 20–21 listopada 2025 r. w Berlinie odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa poświęcona problematyce postaw ludności niemieckiej w warunkach okupacji oraz ich powojennych losów.
- Autorka reportażu o Obławie Augustowskiej wyróżniona w konkursie XXVIII Konkursie Stypendialnym im. Jacka Stwory
Aktualności
Autorka reportażu o Obławie Augustowskiej wyróżniona w konkursie XXVIII Konkursie Stypendialnym im. Jacka Stwory
Jury doceniło adekwatną do tematu formę i narrację reportażu Martyny Wojtkowskiej, które nadały historii wyjątkową głębię i spójność. Dokument „Jedna wskazówka” Instytutu Pileckiego opowiada o powojennych losach Ofiar Obławy Augustowskiej i ich bliskich.
- Dokument „Odyseja polska” we Włoskim Instytucie Kultury w Krakowie
Aktualności
Dokument „Odyseja polska” we Włoskim Instytucie Kultury w Krakowie
We wtorek, 5 listopada 2025 r. we wnętrzach Włoskiego Instytutu Kultury przy ul. Grodzkiej w Krakowie odbył się pokaz filmu Instytutu Pileckiego „Odyseja polska” – dokumentu poświęconego losom żołnierzy Armii Andersa.
- Dr Agnieszka Witkowska-Krych laureatką konkursu NCN MINIATURA 9
Aktualności
Dr Agnieszka Witkowska-Krych laureatką konkursu NCN MINIATURA 9
Dr Agnieszka Witkowska-Krych znalazła się wśród laureatów konkursu Narodowego Centrum Nauki MINIATURA 9. Wspiera on działania naukowe realizowane w formie badań wstępnych, kwerendy lub wyjazdu o charakterze naukowym.
- Martyna Wojtkowska wyróżniona w 7. Edycji Nagrody PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego.
Aktualności
Martyna Wojtkowska wyróżniona w 7. Edycji Nagrody PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego.
Martyna Wojtkowska z Instytutu Pileckiego otrzymała wyróżnienie w kategorii audio za serial „W Nowej Zelandii zaczyna się dzień”. To produkcja współtworzona przez Instytutu Pileckiego we współpracy ze Studiem Reportażu Polskiego Radia.



























