Ilu Polaków wie, czym była Obława Augustowska - nowe wyniki badań - Instytut Pileckiego
Ilu Polaków wie, czym była Obława Augustowska - nowe wyniki badań
We współpracy z Fundacją Centrum Badania Opinii Społecznej przeprowadziliśmy badanie wiedzy o Obławie Augustowskiej.
Na początku lipca 2025 roku rozmawialiśmy z 1000 osób, pytając między innymi o definicję tego wydarzenia. Badanie przeprowadzono po raz drugi, a wyniki zestawiliśmy z danymi zebranymi w 2023 roku.
Obława Augustowska jest wydarzeniem, które coraz bardziej zakorzenia się w świadomości Polaków. W ciągu ostatnich dwóch lat wiedza na ten temat znacząco wzrosła (o 13,3 punktu procentowego, z 25,3% do 38,6%). Prawidłową definicję - „akcja pacyfikacyjna przeprowadzona w lipcu 1945 r. na Polakach przez Sowietów” wskazało obecnie blisko 2/5 dorosłych Polaków, podczas gdy w 2023 roku — tylko co czwarty.
Podobnie jak przed dwoma laty wśród ogółu badanych największą grupę (44,7%) stanowią osoby deklarujące niewiedzę w omawianej kwestii; w stosunku do 2023 roku odsetek niewiedzących czym była Obława Augustowska uległ jednak znaczącemu ograniczeniu (spadek o 16,6 punktu procentowego).

Analiza danych społeczno-demograficznych pozwala sądzić, że — podobnie jak przed dwoma laty — czynnikami sprzyjającymi większej świadomości co do istoty Obławy Augustowskiej są płeć, wiek, wykształcenie, sytuacja ekonomiczna oraz poglądy polityczne. Prawidłową odpowiedź na zadane pytanie częściej w porównaniu z innymi podają osoby najmłodsze (18 – 24 lata: 45,0%) i starsze grupy wiekowe (55 – 64 lata: 42,0%) i (65+ 39%). Inaczej niż w 2023 roku, kiedy najwyższy odsetek prawidłowych identyfikacji Obławy Augustowskiej notowaliśmy wśród mieszkańców największych miast, obecnie dotyczy to raczej miast małych, poniżej 20 tys. mieszkańców (43,0%) i średnich, od 20 tys. do 99 999 mieszkańców (45,0%). Po raz kolejny dane potwierdzają, że zainteresowanie tematem dotyczy w zdecydowanie większym stopniu mężczyzn niż kobiet: właściwą definicję wydarzenia wskazuje obecnie 45% mężczyzn oraz co trzecia kobieta (33%). Kobiety najczęściej w porównaniu z innymi przyznają się natomiast do niewiedzy w omawianej kwestii (53%).
____
Zdjęcie na górze strony: Wacław Sobolewski (stoi trzeci od lewej) w wieku młodzieńczym. Ofiara Obławy Augustowskiej, 1931 r. Fot. ze zbiorów Mieczysława Sobolewskiego
Do pobrania
Zobacz także
- Utracone dziedzictwo. Losy polskich dóbr kultury w czasie II wojny światowej
Aktualności
Utracone dziedzictwo. Losy polskich dóbr kultury w czasie II wojny światowej
Kwestia losów dóbr kultury podczas II wojny światowej, stanowiąc problem w skali międzynarodowej, dotyczy szczególnie Polski, podzielonej już we wrześniu 1939 roku na dwie strefy okupacyjne administrowane przez Trzecią Rzeszę i Związek Radziecki.
- "Lipcowi '45" – muzyczna opowieść o Ofiarach Obławy Augustowskiej | fotorelacja
Aktualności
"Lipcowi '45" – muzyczna opowieść o Ofiarach Obławy Augustowskiej | fotorelacja
W augustowskim amfiteatrze, nad jeziorem Necko, odbyło widowisko muzyczno-multimedialne. Koncert "Lipcowi '45" był zwieńczeniem organizowanych przez Instytut Pileckiego obchodów 80. rocznicy Obławy Augustowskiej.
- Za nami obchody 80. rocznicy Obławy Augustowskiej
Aktualności
Za nami obchody 80. rocznicy Obławy Augustowskiej
W dniach 12–19 lipca 2025 roku w Augustowie odbyły się obchody 80. rocznicy Obławy Augustowskiej – największej powojennej zbrodni dokonanej na Polakach.
- Porozumienie w sprawie Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego
Aktualności
Porozumienie w sprawie Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego
Dyrektorzy Instytutu Pileckiego i Muzeum Auschwitz-Birkenau porozumieli się w sprawie współpracy nad Nagrodą im. Witolda Pileckiego. Nagroda specjalna dzięki wsparciu donatora zostaje przywrócona, a termin nadsyłania prac przedłużony do 31 sierpnia.
- Nie dla fałszowania historii. Instytut Pileckiego odpowiada na tezy Grzegorza Brauna
Aktualności
Nie dla fałszowania historii. Instytut Pileckiego odpowiada na tezy Grzegorza Brauna
- Otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej
Aktualności
Otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej
12 lipca 2025 roku Instytut Pileckiego otworzył Dom Pamięci Obławy Augustowskiej.
- Zaproszenie na otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej – zapis konferencji prasowej
Aktualności
Zaproszenie na otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej – zapis konferencji prasowej
10 lipca 2025 roku w siedzibie Instytutu Pileckiego w Augustowie odbyła się konferencja prasowa poświęcona otwarciu Domu Pamięci Obławy Augustowskiej, które odbędzie się 12 lipca.
- Oświadczenie
Aktualności
Oświadczenie
Z ogromnym oburzeniem przyjmujemy słowa Grzegorza Brauna kwestionujące istnienie komór gazowych w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i obozie zagłady Auschwitz-Birkenau.
- Dyrektor Instytutu Pileckiego składa zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa
Aktualności
Dyrektor Instytutu Pileckiego składa zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa
Dziś, 11 lipca 2025 r., prof. Krzysztof Ruchniewicz – Dyrektor Instytutu Pileckiego – złożył zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa do Prokuratury Rejonowej w Augustowie.
- Podziękowania dla Pani Marii
Aktualności
Podziękowania dla Pani Marii
30 czerwca 2025 r. Pani Maria Moryc, nasza Główna Księgowa, zakończyła 8-letni okres pracy w Instytucie Pileckiego.
- Prezentacja raportu Centrum Lemkina dokumentującego rosyjskie zbrodnie na dzieciach
Aktualności
Prezentacja raportu Centrum Lemkina dokumentującego rosyjskie zbrodnie na dzieciach
26 czerwca 2025 r. zaprezentowaliśmy raport „Skradzione dzieciństwo. Zbrodnie przeciwko dzieciom popełnione przez wojska rosyjskie”, dokumentujący relacje świadków rosyjskich zbrodni na dzieciach.
- Konferencja "Formy zaangażowania kobiet w systemach autorytarnych i totalitarnych XX wieku – Polska na europejskim tle porównawczym (1919-1989)" | CALL FOR PAPERS
Aktualności
Konferencja "Formy zaangażowania kobiet w systemach autorytarnych i totalitarnych XX wieku – Polska na europejskim tle porównawczym (1919-1989)" | CALL FOR PAPERS
Zapraszamy do udziału w ogólnopolskiej konferencji naukowej organizowanej przez Instytutu Pileckiego na temat form zaangażowania kobiet w systemach autorytarnych i totalitarnych XX wieku.