,,Na Strychu” - utwór Roberta Cichego i Eweliny Flinty inspirowany wydarzeniami Obławy Augustowskiej | LIPCOWE - Instytut Pileckiego
,,Na Strychu” - utwór Roberta Cichego i Eweliny Flinty inspirowany wydarzeniami Obławy Augustowskiej | LIPCOWE
Premierowe wykonanie utworu odbędzie się podczas widowiska muzyczno-multimedialnego LIPCOWE, 8 lipca w Augustowie.
W teledysku utowru poza artystami, udział wzięli członkowie rodzin Ofiar Obławy Augustowskiej.
„Na strychu” to historia opowiedziana z perspektywy Heleny Cichor, której mąż Mieczysław Cichor ukrywał się podczas Obławy Augustowskiej w przydomowym schowku. Sowieccy żołnierze przeszukiwali dom wielokrotnie, ale za każdym razem odchodzili z niczym. Pewnego dnia jego żona po raz kolejny czekała, aż wreszcie sobie pójdą. Była przerażona. Kiedy sąsiad stojący na czatach dał jej sygnał, że są już bezpieczni, odetchnęła z ulgą. Odwołała alarm. Właśnie wtedy wrócili - czekali nieopodal. Sąsiad najprawdopodobniej był przez nich przekupiony, a ona już nigdy nie zobaczyła swojego ukochanego męża. Do końca życia nie wiedziała, co się z nim stało…
Wyobraziłam sobie gigantyczne przerażenie, jakie ci ludzie musieli czuć. Ono zostało z nimi do tej pory… w ich rodzinie, pośród bliskich. Tym bardziej, że przez wiele lat nie wiadomo było, co tak naprawdę stało się z Lipcowymi. Milczenie dookoła i niewiedza dodatkowo ten strach zakonserwowały - wspomina autorka tekstów i reżyserka koncertu oraz teledysku, Ola Górecka.
Fot. Wojtek Olszanka
Wszyscy jesteśmy naznaczeni wojną i często nawet nieuświadomionymi traumami. Moja rodzina znała bardzo dobrze to przerażenie, gdy trzeba się ukrywać, gdy każdy oddech, każdy drobny ruch mógł być tym ostatnim. Gdy śpiewam tę historię z obławy augustowskiej, przypomina mi się wszystko, o czym opowiadała babcia. "Na Strychu" to nie moja opowieść, a jednak tak bliska, że niektóre słowa z trudem wypływają z moich ust. - mówi Ewelina Flinta
Temat Obławy Augustowskiej jest związany z tragicznymi wydarzeniami, a więc podczas tworzenia utworu zależało mi na tym by zachować szacunek i wrażliwość, a jednocześnie skomponować utwór, którego punktem wyjścia będzie melodyjność. Harmonie i melodie na jakie postawiłem w utworze w kontekście muzycznym miały stanowić medium do wyrażenia emocji, takich jak smutek, gniew, nadzieja czy determinacja. I zostało to doskonale przekazane w tekście jaki napisała Aleksandra Górecka, a następnie znakomicie zaśpiewane przez Ewelinę Flintę, dzięki czemu uzyskaliśmy melodyjny utwór odzwierciedlający różne aspekty emocji dotyczących trudnej części historii - mówi o inicjatywie dyrektor artystyczny, Robert Cichy.
Rodziny dotknięte Obławą Augustowską to często nasi sąsiedzi, znajomi, przyjaciele. Mijamy się z nimi każdego dnia. Choć minęło już tyle lat, trauma nie przeminęła. Towarzyszy im do dzisiaj. Utworem “Na strychu” wspólnie z rodzinami obracamy tę traumę w dumę i zwycięstwo nad zapomnieniem.
- podkreśla Aleksandra Czerobska, Pełnomocnik Dyrektora Instytutu Pileckiego ds. upamiętnienia Obławy Augustowskiej.
Utwór dostępny na wszystkich platformach streamingowych: https://bfan.link/na-strychu
Social media Instytutu
FB: https://www.facebook.com/InstytutPileckiegowAugustowie
Instagram: https://www.instagram.com/instytut_pileckiego_augustow/
WWW: https://augustow.instytutpileckiego.pl/pl
Obława Augustowska - największa zbrodnia na Polakach po II wojnie światowej
W lipcu 1945 r., kiedy Europa Zachodnia nadal świętuje zakończenie II wojny światowej, funkcjonariusze sowieckiego państwa podejmują decyzję o przeprowadzeniu w rejonie Augustowa, Suwałk, Sejn i Lipska akcji likwidacji polskiego podziemia. Operacja ta przeszła do historii jako Obława Augustowska. Od 12 lipca jednostki sowieckiej 50. Armii o łącznej sile ponad 45 tys. żołnierzy przeczesują niewielki obszar Puszczy Augustowskiej. Zgodnie z sowieckimi instrukcjami odległość pomiędzy żołnierzami przesuwającymi się w tyralierze wynosi zaledwie 6 do 8 metrów. Wszystkie osoby podejrzane o działalność konspiracyjną lub jej wspieranie są zatrzymywane do dalszej „weryfikacji” przez znany z brutalnych metod sowiecki kontrwywiad wojskowy SMIERSZ.
W wyniku Obławy zostało zatrzymanych ponad 7 tysięcy osób, z czego 5 tysięcy po przejściu weryfikacji wypuszczono do domów. Co najmniej 592 osoby uznane za żołnierzy polskiego podziemia Sowieci zamordowali w nieznanym miejscu. Los kolejnych 900 zaginionych do dziś pozostaje niewyjaśniony – prawdopodobnie również zostali zamordowani. W Augustowie i na Suwalszczyźnie ofiary Obławy określa się mianem „Lipcowych”.
Pomimo wielu lat starań rodzin ofiar, badań historyków oraz śledztwa prokuratorskiego – do dziś nie udało się odnaleźć dokumentów opisujących dokładny przebieg zbrodni ani ustalić lokalizacji dołów śmierci oraz pełnej listy zamordowanych. Kluczowe dokumenty znajdują się prawdopodobnie w archiwach rosyjskich służb specjalnych.
Zobacz także
- Laboratorium Lemkina – Instytut Pileckiego i Centrum Mieroszewskiego podpisały porozumienie o współpracy
Aktualności
Laboratorium Lemkina – Instytut Pileckiego i Centrum Mieroszewskiego podpisały porozumienie o współpracy
- Wybitny historyk z Instytutu Pileckiego w doradztwie Prezydenta. Prof. Kucharczyk w gronie 13 powołanych.
Aktualności
Wybitny historyk z Instytutu Pileckiego w doradztwie Prezydenta. Prof. Kucharczyk w gronie 13 powołanych.
Prezydent RP Karol Nawrocki wręczył powołania nowym doradcom. Nominacje otrzymało 13 osób. Wśród nich jest profesor Grzegorz Kucharczyk – wybitny historyk (od 2021 r. pracownik naukowo-badawczy Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami Instytutu Pileckiego).
- Patrycja Grzebyk z Instytutu Pileckiego laureatką konkursu na Najlepszą Książkę Historyczną
Aktualności
Patrycja Grzebyk z Instytutu Pileckiego laureatką konkursu na Najlepszą Książkę Historyczną
Patrycja Grzebyk z Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami IP – wraz z Bartłomiejem Krzanem i Karoliną Wierczyńską – zdobyła pierwszą nagrodę w Konkursie Ministra Spraw Zagranicznych na Najlepszą Książkę Historyczną.
- Instytut Pileckiego uhonorowany wyjątkowym medalem
Aktualności
Instytut Pileckiego uhonorowany wyjątkowym medalem
Instytut Pileckiego otrzymał trzy okolicznościowe medale wybite z inicjatywy Stowarzyszenia Inicjatyw Społeczno-Gospodarczych im. króla Zygmunta Augusta.
- 2025 | Michał Bilewicz, „Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości"
Aktualności
2025 | Michał Bilewicz, „Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości"
Książka „Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości" Michała Bilewicza, (Wydawnictwo MANDO/Wydawnictwo WAM) laureatem Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego w kategorii „Naukowa książka historyczna".
- 2025 | Emil Marat „Bratny. Hamlet rozstrzelany"
Aktualności
2025 | Emil Marat „Bratny. Hamlet rozstrzelany"
Książka „Bratny. Hamlet rozstrzelany" (Wydawnictwo Czarne) laureatem Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego w kategorii „Reportaż historyczny".
- 2025 | Maksym Eristavi, Russian Colonialism 101. How to Occupy a Neighbor and Get Away with It. An Illustrated Guide
Aktualności
2025 | Maksym Eristavi, Russian Colonialism 101. How to Occupy a Neighbor and Get Away with It. An Illustrated Guide
Książka „Russian Colonialism 101. How to Occupy a Neighbor and Get Away with It. An Illustrated Guide" Maksyma Eristavi (IST Publishing) laureatem Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego w kategorii „Nagroda specjalna".
- Międzynarodowe Nagrody im. Witolda Pileckiego wręczone. Bilewicz, Marat i Eristavi laureatami V edycji konkursu
Aktualności
Międzynarodowe Nagrody im. Witolda Pileckiego wręczone. Bilewicz, Marat i Eristavi laureatami V edycji konkursu
Podczas gali w czwartek 11 grudnia 2025 r. w auli Instytutu Pileckiego wręczono Międzynarodowe Nagrody im. Witolda Pileckiego. To prestiżowe wyróżnienie przyznane zostało w trzech kategoriach.
- Konferencja z okazji osiemdziesiątej rocznicy Procesu Norymberskiego | Berlin
Aktualności
Konferencja z okazji osiemdziesiątej rocznicy Procesu Norymberskiego | Berlin
3 i 4 grudnia 2025 r. w Instytucie Pileckiego w Berlinie odbyła się międzynarodowa konferencja z okazji osiemdziesiątej rocznicy Procesu Norymberskiego, zorganizowana we współpracy z Instytutem Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk.
- Relacja z konferencji „Postawy mniejszości niemieckich w okupowanej Europie (1939-1945). Metody badań, społeczne konteksty i powojenne konsekwencje"
Aktualności
Relacja z konferencji „Postawy mniejszości niemieckich w okupowanej Europie (1939-1945). Metody badań, społeczne konteksty i powojenne konsekwencje"
W dniach 20–21 listopada 2025 r. w Berlinie odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa poświęcona problematyce postaw ludności niemieckiej w warunkach okupacji oraz ich powojennych losów.
- Autorka reportażu o Obławie Augustowskiej wyróżniona w konkursie XXVIII Konkursie Stypendialnym im. Jacka Stwory
Aktualności
Autorka reportażu o Obławie Augustowskiej wyróżniona w konkursie XXVIII Konkursie Stypendialnym im. Jacka Stwory
Jury doceniło adekwatną do tematu formę i narrację reportażu Martyny Wojtkowskiej, które nadały historii wyjątkową głębię i spójność. Dokument „Jedna wskazówka” Instytutu Pileckiego opowiada o powojennych losach Ofiar Obławy Augustowskiej i ich bliskich.
- Dokument „Odyseja polska” we Włoskim Instytucie Kultury w Krakowie
Aktualności
Dokument „Odyseja polska” we Włoskim Instytucie Kultury w Krakowie
We wtorek, 5 listopada 2025 r. we wnętrzach Włoskiego Instytutu Kultury przy ul. Grodzkiej w Krakowie odbył się pokaz filmu Instytutu Pileckiego „Odyseja polska” – dokumentu poświęconego losom żołnierzy Armii Andersa.