"Koniec świata to dobry początek" | Premiera audioserialu w 80. rocznicę przybycia polskich sierot do Nowej Zelandii - Instytut Pileckiego

Instytut / Aktualności

"Koniec świata to dobry początek" | Premiera audioserialu w 80. rocznicę przybycia polskich sierot do Nowej Zelandii

Dokładnie w 80. rocznicę przybycia polskich dzieci do Pahiatua w Nowej Zelandii, odbyła się premiera audioserialu, który opowiada niezwykłą historię odnalezienia domu na drugim końcu świata.

Audioserial „W Nowej Zelandii zaczyna się dzień. Opowieść o dzieciach z Pahiatua”, wspólna produkcja Instytutu Pileckiego i Polskiego Radia, której bohaterowie opowiadają, jak wyglądała ich droga na koniec świata i jak doświadczenie uchodźstwa wpłynęło na życie ich rodzin.
 
Premiera odbyła się 31 października, dokładnie 80 lat po tym, jak statek z grupą 733 polskich dzieci na pokładziedo przypłynał do Nowej Zelandii. Osierocone ofiary sowieckich wywózek miały w tym kraju odnaleźć schronienie do końca wojny. Większość z nich została tam jednak na zawsze.
 
Podczas uroczystej premiery audioserialu, zgromadzeni w studio im. Agnieszki Osieckiej goście usłyszeli premierowy odcinek serii pt. „Dom z widokiem”, przybliżający historię Janka, który na przekór losowi postanowił zostać milionerem.
 
Historia polskich dzieci, które przybyły do Pahiatua w Nowej Zelandii to nie tylko niesamowita opowieść o przetrwaniu w straszliwie trudnych czasach, lecz także źródło inspiracji w kontekście powitania, jakie czekało je w Nowej Zelandii, ich podróży przez kraj oraz dalszych losów. To również niezwykle ważny kamień milowy w relacjach między Polską a Nową Zelandią, co obie strony cenią sobie bardzo wysoko  – podkreślił Chargé d'affaires Ambasady Nowej Zelandii Tom Fitzsimons.

Audioserial "W Nowej Zelandii zaczyna się dzień" to nie tylko opowieść o dramatycznych losach dzieci z Pahiatua, ale też dokumentacja ich niezłomności i siły. Dzięki zgromadzonym przez autorkę wywiadom i archiwaliom możemy poznać historię polskiej społeczności, która po latach stała się częścią nowozelandzkiego społeczeństwa. Mamy przywilej wsłuchania się w ich opowieść, którą Martyna Wojtkowska ożywiła na nowo w dźwiękowej podróży do Pahiatua - zwrócił się do zgromadzonych w liście dr Wojciech Kozłowski, pełniący obowiązki dyrektora Instytutu Pileckiego. Audioserial ten jest nie tylko hołdem dla dzieci z Pahiatua, ale też inspirującą opowieścią o odwadze i o życiu, które nawet w obliczu najtrudniejszych okoliczności, może narodzić się na nowo - dodał dr Kozłowski.
Po premierowym odsłuchu odbyła się dyskusja o doświadczeniach dzieci uchodźczych – tych, których dzieciństwo naznaczyła druga wojna światowa, jak i współczesnych, mieszkających w ośrodkach dla uchodźców. W rozmowie o problemach dzieci-uchodzców, wzięły udział: autorka audioserialu Martyna Wojtkowska, Iza Orłów z Fundacji dla Wolności, Paulina Piórkowska z Fundacji Kuchnia Konfliktu oraz dr Agnieszka Witkowska-Krych z Instytutu Pileckiego.

Pierwszy odcinek audioserialu zostanie wyemitowany w radiowej Trójce 11 XI o 20:05 w audycji „Klub Trójki. Audiodokument”. Kolejne odcinki będą pojawiać się co tydzień na platformie podcastowej Polskiego Radia oraz na stronie Instytutu Pileckiego (odcinki na stronie IP). Zapraszamy!

***

W realizacji dokumentu wykorzystano ponad dwadzieścia pogłębionych wywiadów zrealizowanych w Polsce i w Nowej Zelandii oraz dokumenty archiwalne, które Nowozelandczycy latami gromadzili na temat dzieci z Pahiatua (w tym korespondencję odtajnioną w 2024 r.).

Wyjątkowość projektu polega również na wykorzystaniu unikalnych materiałów historycznych i źródłowych a także specjalnie skomponowanej muzyce, za którą odpowiada Artur Giordano – kompozytor, który stworzy ścieżki dźwiękowe do wielu produkcji historycznych.

- O historii dzieci z Pahiatua dowiedziałam się podczas prac nad artykułem poświęconym małżeństwu Fraserów. Kiedy zapoznawałam się ze źródłami archiwistka z Instytutu Pileckiego powiedziała mi, że kiedy dzieci dotarły do obozu, pod każdą poduszką czekał na nie cukierek. Jak on smakował? To był haczyk, który mnie wciągnął. Na zrealizowanie wywiadów otrzymałam stypendium „Młoda Polska”, a do Nowej Zelandii poleciałam, kiedy rząd po ponad dwuletniej izolacji z powodu pandemii otworzył granice dla przyjezdnych z Europy. Moi rozmówcy miesiącami nie widywali swoich dzieci, a wnuki tylko na ekranie komputera. Co dopiero spotkać się z obcą osobą, która właśnie przyleciała z Polski? Mimo niepewności otwierali drzwi swoich domów i dzięki temu nagrałam dziesiątki godzin opowieści. W tym roku najstarsze z dzieci z Pahiatua obchodzi 99. urodziny, najmłodsze — 84., a mimo to dla niektórych był to pierwszy raz kiedy opowiedzieli swoją uchodźczą historię, od początku do końca. Niestety kilkoro z moich bohaterów już nie żyje i podejrzewam, że mógł być to ostatni raz, kiedy opowiedzieli o tym, co ich spotkało. To dla mnie prawdziwy dar, jak ten cukierek pod poduszką – powiedziała o swojej pracy autorka, Martyna Wojtkowska.

Zobacz także

  • W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945 | KONFERENCJA NAUKOWA

    Aktualności

    W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945 | KONFERENCJA NAUKOWA

    14 i 15 listopada 2024 r. w Augustowie odbyła się konferencja "W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945".

    Zobacz więcej

  • „Tree of knowledge” | Singiel promujący album PORTRETY

    Aktualności

    „Tree of knowledge” | Singiel promujący album PORTRETY

    „Tree of knowledge” to najnowszy singiel promujący album „Portrety”, stworzony przez Adama Bałdycha we współpracy z Instytutem Pileckiego.

    Zobacz więcej

  • Książka ze zbiorów Józefa Ulmy w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku

    Aktualności

    Książka ze zbiorów Józefa Ulmy w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku

    Instytut Pileckiego przekazał do Muzeum II Wojny Światowej książkę należącą niegdyś do Józefa Ulmy z Markowej koło Rzeszowa, który wraz z żoną i dziećmi został zamordowany przez Niemców za ukrywanie Żydów w czasie II wojny światowej.

    Zobacz więcej

  • Rozmowy o książkach - nowy cykl na kanale YouTube

    Aktualności

    Rozmowy o książkach - nowy cykl na kanale YouTube

    Zapraszamy do oglądania „Rozmów o książkach” - nowego programu poświęconego wydawnictwom Instytutu Pileckiego.

    Zobacz więcej

  • Historie kobiet znikających. Konferencja naukowa

    Aktualności

    Historie kobiet znikających. Konferencja naukowa

    Zapraszamy na konferencję naukową, która odbędzie się w dniach 25-26 listopada 2024 r. w Warszawie.

    Zobacz więcej

  • Prof. Krzysztof Ruchniewicz dyrektorem Instytutu Pileckiego

    Aktualności

    Prof. Krzysztof Ruchniewicz dyrektorem Instytutu Pileckiego

    Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hanna Wróblewska powołała prof. Krzysztofa Ruchniewicza na stanowisko dyrektora Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego. Jego pięcioletnia kadencja rozpocznie się 5 listopada 2024 r.

    Zobacz więcej

  • 2024 | Grzegorz Hryciuk "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków 1944–1946"

    Aktualności

    2024 | Grzegorz Hryciuk "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków 1944–1946"

    Książka Grzegorza Hryciuka, "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków 1944–1946" została uznana przez Kapitułę Nagrody Pileckiego w 2024 r. za najlepszą pozycję na temat polskiego doświadczenia konfrontacji z dwoma totalitaryzmami w XX wieku.

    Zobacz więcej

  • 2024 | Kalina Błażejowska "Bezduszni. Zapomniana zagłada chorych"

    Aktualności

    2024 | Kalina Błażejowska "Bezduszni. Zapomniana zagłada chorych"

    Książka Kaliny Błażejowskiej pt. "Bezduszni. Zapomniana zagłada chorych" (Czarne 2023) została w laureatem czwartej edycji Nagrody Pileckiego w kategorii „Reportaż historyczny”.

    Zobacz więcej

  • 2024 | Christopher Miller "The War Came To Us: Life and Death in Ukraine"

    Aktualności

    2024 | Christopher Miller "The War Came To Us: Life and Death in Ukraine"

    Książka "The War Came To Us: Life and Death in Ukraine" autorstwa Christophera Millera została laureatem „Nagrody specjalnej” w międzynarodowym konkursie literackim im. Witolda Pileckiego w 2024 r.

    Zobacz więcej

  • Audioserial „W Nowej Zelandii zaczyna się dzień. Opowieść o dzieciach z Pahiatua”

    Aktualności

    Audioserial „W Nowej Zelandii zaczyna się dzień. Opowieść o dzieciach z Pahiatua”

    W 80. rocznicę przybycia polskich dzieci do Pahiatua w Nowej Zelandii, zapraszamy na szcześcioodcinkowy audiodokument, którego bohaterowie opowiadają, jak wyglądała ich droga na koniec świata i jak doświadczenie uchodźstwa wpłynęło na życie ich rodzin.

    Zobacz więcej

  • Znamy laureatów czwartej edycji Nagrody Pileckiego!

    Aktualności

    Znamy laureatów czwartej edycji Nagrody Pileckiego!

    Grzegorz Hryciuk, Kalina Błażejowska i Christopher Miller to zwycięzcy tegorocznej edycji konkursu. Kapituła Nagrody podczas uroczystej gali ogłosiła również trzy wyróżnienia.

    Zobacz więcej

  • NOMINACJE | Czwarta edycja Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego (2024)

    Aktualności

    NOMINACJE | Czwarta edycja Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego (2024)

    Znamy nazwiska autorów książek nominowanych do czwartej edycji Międzynarodowej Literackiej Nagrody im. Witolda Pileckiego! Spośród blisko pięćdziesięciu zgłoszonych książek, kapituła wyłoniła 13 publikacji, które walczą o nagrody w 3 kategoriach.

    Zobacz więcej