Archiwum Instytutu Pileckiego - Instytut Pileckiego

Ponad milion - tyle stron dokumentów umieściliśmy dotychczas w naszym archiwum cyfrowym, którego działalność zainaugurowała międzynarodowa konferencja online w dniach 12-13 stycznia 2021 r. Zachęcamy do zapoznania się z naszymi zbiorami!

W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy je z instytucji polskich i zagranicznych: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives, IPN, polskich archiwów państwowych i wielu innych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce – dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.

Nasze archiwum zgromadziło już ponad 5 tys. jednostek archiwalnych, co przekłada się na przeszło milion stron dokumentów. A to zaledwie początek! Prowadząc rozbudowany program archiwalny i digitalizując źródła na skalę masową, zbieramy w jednym miejscu dokumenty potrzebne do badań nad polskim doświadczeniem konfrontacji z dwoma totalitaryzmami w XX wieku, zwłaszcza podczas II wojny światowej. Historyk, który chciałby zapoznać się z nimi wszystkimi w wersji oryginalnej, musiałby odwiedzić kilka państw europejskich oraz udać się do Stanów Zjednoczonych. W naszym archiwum obok siebie są przechowywane dowody zbrodni niemieckich i sowieckich. Głosy obywateli polskich – ofiar i świadków dwóch totalitaryzmów – rzucają nowe światło na dokumentację wytworzoną przez aparaty terroru obu reżimów. Zapisy pierwszych prób rozliczenia zbrodniarzy, podejmowane w czasie wojny przez Polskie Państwo Podziemne i rząd na uchodźstwie, zostają skonfrontowane z powojenną dokumentacją procesową. Chcąc wprowadzić polskie świadectwa do obiegu międzynarodowego, trzeba uwypuklić ich wartość i znaczenie na tle głównego korpusu źródeł do historii XX wieku, zwłaszcza II wojny światowej i reżimów totalitarnych.

Nasze archiwum umożliwia, inspiruje i wspiera taką refleksję, zapraszając do niej uczonych z kraju i ze świata. Uruchomienie Archiwum Instytutu Pileckiego to szansa na ożywienie idei archiwum jako takiego. Idea ta stanowi bowiem trwały fundament i nieodzowny punkt odniesienia w dyskusji nad tym, kim jesteśmy, skąd przychodzimy i dokąd zmierzamy. Ponadto, tradycyjna funkcja archiwum jako źródła rzetelnej wiedzy i miejsca weryfikacji faktów wydaje się kluczowa w obliczu zalewu fałszywymi informacjami i półprawdami oraz manipulacji, z którymi mamy do czynienia w przestrzeni publicznej.