Wręczono Medale Virtus et Fraternitas - Instytut Pileckiego
Wręczono Medale Virtus et Fraternitas
15 czerwca 2022 roku odbyła się trzecia Gala wręczenia Medali Virtus et Fraternitas. Tym razem, na wniosek dyrektora Instytutu Pileckiego, Prezydent RP odznaczył aż 23 osoby.
Medal Virtus et Fraternitas wręczany jest przez Prezydenta RP jako symbol pamięci i wdzięczności osobom zasłużonym w niesieniu pomocy oraz pielęgnowaniu pamięci o polskich ofiarach systemów totalitarnych XX w.

Wielka wartość tego wyróżnienia bierze się również stąd, że łączy ono symbolicznie bardzo różne osoby – zasłużonych dyplomatów i polityków najwyższego szczebla oraz osoby powszechnie nieznane. Wszyscy, których uhonorowano Medalem Virtus et Fraternitas, zdecydowali się nieść pomoc w myśl słów Jana Pawła II:
Człowieka trzeba mierzyć miarą serca.

Uroczystość odbyła się na dziedzińcu Pałacu Belwederskiego. Wszystkich zgromadzonych powitał polsko-ukraiński zespół śpiewaczy Zazula, który wykonał wiązankę pieśni ludowych („Narodzie nasz piękny”, „Cicho nad rzeką”, „Kare konie”).
Jako pierwszy głos zabrał przedstawiciel Kancelarii Prezydenta RP, Podsekretarz Stanu Wojciech Kolarski, który odczytał list Prezydenta Andrzeja Dudy skierowany przede wszystkim do odznaczonych Medalem Virtus et Fraternitas i ich rodzin oraz do przedstawicieli i potomków ocalonych.

Następnie prof. Arkady Rzegocki, Szef Służby Zagranicznej w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, odczytał list Prezesa Rady Ministrów Premiera Mateusza Morawieckiego.

Po tym prof. Magdalena Gawin, dyrektor Instytutu Pileckiego, odczytała list Marszałek Sejmu RP Elżbiety Witek.

W następnej kolejności Wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin odczytał list Wiceprezesa Rady Ministrów i Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotra Glińskiego.

Medale Virtus et Fraternitas, w imieniu Prezydenta RP Andrzeja Dudy, przekazał Sekretarz Stanu z Kancelarii Prezydenta RP, Minister Wojciech Kolarski.

Odznaczeni
• Jeanine Humbert z d. Hermann (ur. 1934)
Udzielała pomocy polskim jeńcom wojennym, zbiegłym w 1944 roku z niemieckiego obozu Ursprung. Jeanine Humbert odebrała medal osobiście.
• Kateryna (1909–2000) i Fedor (1905–1974) Bojmistrukowie
Ukraińskie małżeństwo, które uratowało dwuletnią Hannę Muszyd przed śmiercią w czasie rzezi wołyńskiej. Medal odebrała wnuczka uhonorowanych.
• Pedro Correia Marques (1890–1972)
Portugalski dziennikarz, który wzywał społeczność międzynarodową do udzielania pomocy humanitarnej Polakom pod okupacją niemiecką i sowiecką (zwłaszcza w okresie Powstania Warszawskiego). Odznaczenie odebrał wnuk Pedro Correi Marques’a.
• Rosalie Eugénie Fogel z d. Gorius (1919–2007) i Léon Humbert (1900–1969)
Pomogli polskim jeńcom wojennym w ucieczce z obozu w Ursprung, a następnie ukrywali ich na terenie gospodarstwa państwa Gorius. Odznaczenie odebrała wnuczka państwa Gorius oraz siostrzenica Leona, Jeanine Humbert.
• Janet (1888–1945) i Peter (1884–1950) Fraser
Zorganizowali opiekę nad 733. polskimi dziećmi przebywającymi w 1943 roku w Iranie. Odznaczenie odebrał praprawnuk małżeństwa.
• Elna Gistedt-Kiltynowicz (1895–1982)
Szwedzka aktorka, która po wybuchu II wojny światowej pozostała w Polsce i udzielała pomocy artystom. W jej kawiarni przy ulicy Nowy Świat w Warszawie odbywały się nielegalne koncerty na rzecz polskich dzieci. Odznaczenie odebrał krewny artystki.
• Józsefné Margit Károlyi (1892–1964)
Węgierska hrabina zaangażowana w pomoc polskim uchodźcom wojennym we wrześniu 1939 roku w ramach Węgiersko-Polskiego Komitetu Opieki nad Uchodźcami. Odznaczenie odebrał wnuk uhonorowanej.
• Ján Klinovský (1905–1944)
Słowacki polityk udzielający pomocy Polakom w czasie II wojny światowej (m. in. przez przekazywanie korespondencji i organizowanie przemytu polskich obywateli przez teren Słowacji). Odznaczenie odebrała siostrzenica Jána Klinovský’ego.
• Hélène Pionstka z d. Waldmann (1921–2009)
Francuzka udzielająca pomocy polskim jeńcom zbiegłym z obozu w Ursprung. Odznaczenie odebrała jej córka.
• Aristides de Sousa Mendes do Amaral e Abranches (1885–1954)
Portugalski dyplomata, który w okresie od maja do lipca 1940 roku wystawił od 6 do 10 tys. portugalskich wiz (m. in. polskim Żydom uciekającym z niemieckich terenów okupowanych). Odznaczenie odebrał wnuk.
• César de Sousa Mendes do Amaral e Abranches (1885–1955)
Poseł Portugalii w Polsce. Jeden z nielicznych zagranicznych dyplomatów, którzy we wrześniu 1939 roku nie opuścili Warszawy. Pomógł w ucieczce z Polski Cecylii Dolacie – polskiej nauczycielce. Odznaczenie odebrał syn.
• Paul Super (1880-1949)
Dyrektor Amerykańskiej Komisji Pomocy Polakom. Pomagał polskim żołnierzom w przedostaniu się do Francji, a także polskim uchodźcom w Rumunii i na Węgrzech. Odznaczenie odebrał prawnuk uhonorowanego.
• Mychajło Susła (1901-1970)
Ukrainiec, który pomógł rodzinie Świętojańskich w ucieczce w czasie rzezi wołyńskiej. Odznaczenie odebrał wnuk Rusłan Susła.
• Erzsébet (1902–1980) i Antal (1905–1972) Szápáry
Węgierskie rodzeństwo, które w ramach Węgiersko-Polskiego Komitetu Opieki nad Uchodźcami wspierało polskich cywilów przedostających się na Węgry w czasie II wojny światowej. Odznaczenie odebrali: syn Antala Szápáry’ego i bratanica Erzsébet Szápáry.
• Raymond Voegeli (1894–1980)
Francuski duchowny. Jeden z organizatorów ucieczki polskich jeńców wojennych z niemieckiego obozu w Ursprung. Udzielał im również schronienia i pomocy. Odznaczenie odebrał reprezentant Arcybiskupa Strasburga.
• Edith Weiss (1899–1967)
Członek Węgiersko-Polskiego Komitetu Opieki nad Uchodźcami. Udzielała pomocy ludności żydowskiej, w tym polskim Żydom, na Węgrzech, chroniąc ich przed deportacją. Odznaczenie odebrał krewny Edith Weiss.
• Julien Bryan (1899–1974)
Amerykański fotograf i dokumentalista. Udało mu się utrwalić zbrodnie dokonywane w Polsce podczas II wojny światowej. Medal odebrał reprezentant ambasady USA w Polsce.
Po części związanej z wręczeniem Medali Virtus et Fraternitas, w imieniu odznaczonych, głos zabrała Jeanine Humbert.
Następnie, w imieniu ocalonych Polaków, głos zabrał Stanisław Urbanik.
Udało się również nawiązać połączenie internetowe z Hanną Muszyd, ocaloną i przybraną córką małżeństwa Bojmistruków oraz z synem Juliena Bryana. Oboje, nie kryjąc wzruszenia, dali wyraz swojej wdzięczności.
Na koniec głos zabrał Rusłan Susła, wnuk Mychajło Susły.
Część oficjalną zakończył występ zespołu Zazula.
Wieczorem goście wzięli udział w otwarciu wystawy poświęconej odznaczonym Medalem Virtus et Fraternitas. Ekspozycję przed Galerią Kordegarda można oglądać do 5 lipca.
Zobacz także
- Zgłoszenia do 31 lipca | Międzynarodowa Nagroda im. Witolda Pileckiego. Piąta edycja (2025)
Aktualności
Zgłoszenia do 31 lipca | Międzynarodowa Nagroda im. Witolda Pileckiego. Piąta edycja (2025)
Do końca lipca 2025 roku można przesyłać zgłoszenia do piątej edycji Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego.
- 77. rocznica śmierci Witolda Pileckiego | Międzynarodowy Dzień Bohaterów Walki z Totalitaryzmem
Aktualności
77. rocznica śmierci Witolda Pileckiego | Międzynarodowy Dzień Bohaterów Walki z Totalitaryzmem
25 maja 1948 roku z rozkazu komunistycznych władz, w więzieniu mokotowskim w Warszawie, o godz. 21.30, wykonano wyrok śmierci na naszym patronie – rotmistrzu Witoldzie Pileckim.
- „Druga wina, czyli o ciężarze bycia Niemcem” Ralpha Giordano – po raz pierwszy w polskim przekładzie
Aktualności
„Druga wina, czyli o ciężarze bycia Niemcem” Ralpha Giordano – po raz pierwszy w polskim przekładzie
Autor, świadek nazizmu i ofiara prześladowań z powodu żydowskiego pochodzenia, w tej przełomowej publikacji demaskuje fiasko niemieckiego rozliczenia z nazistowską przeszłością.
- Pokaz filmu „Odyseja polska” w Rzymie | 81. rocznica bitwy o Monte Cassino
Aktualności
Pokaz filmu „Odyseja polska” w Rzymie | 81. rocznica bitwy o Monte Cassino
W Instytucie Polskim w Rzymie w środę, 14 maja, uczczono zbliżającą się 81. rocznicę bitwy o Monte Cassino. Spotkanie poświęcone było historii 2 Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa.
- Instytut Pileckiego na Międzynarodowych Targach Książki w Warszawie | Stoisko O4
Aktualności
Instytut Pileckiego na Międzynarodowych Targach Książki w Warszawie | Stoisko O4
W czwartek, 15 maja wystartowały Międzynarodowe Targi Książki w Warszawie. Nie mogło na nich zabraknąć wydawnictwa Instytutu Pileckiego. Zapraszamy na nasze stoisko!
- Monte Cassino 81 lat później | Pokaz filmu "Odyseja polska"
Aktualności
Monte Cassino 81 lat później | Pokaz filmu "Odyseja polska"
12 maja 2025 r., w miejscu naznaczonym bohaterstwem i ofiarą polskich żołnierzy, odbył się szczególny pokaz filmu „Odyseja polska” - poruszającej opowieści o losach żołnierzy 2 Korpusu Polskiego.
- Nowa struktura i regulamin organizacyjny w Instytucie Pileckiego
Aktualności
Nowa struktura i regulamin organizacyjny w Instytucie Pileckiego
Z końcem kwietnia 2025 roku w Instytucie Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego wszedł w życie nowy regulamin organizacyjny.
- Relacja z polskiej prapremiery filmu "Odyseja polska" | 80. rocznica zakończenia II wojny światowej
Aktualności
Relacja z polskiej prapremiery filmu "Odyseja polska" | 80. rocznica zakończenia II wojny światowej
8 maja 2025 r., w 80. rocznicę zakończenia II wojny światowej, we Włoskim Instytucie Kultury w Warszawie, odbyła się polska prapremiera filmu dokumentalnego "Odyseja polska".
- W 80. rocznicę zdobycia Berlina – polska flaga znów nad stolicą Niemiec
Aktualności
W 80. rocznicę zdobycia Berlina – polska flaga znów nad stolicą Niemiec
Obchodzony 2 maja Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej przypada tego samego dnia, w którym nad zdobytą stolicą III Rzeszy żołnierze 1. Armii Wojska Polskiego zatknęli biało-czerwony sztandar.
- Zawieszenie polskiej flagi na Kolumnie Zwycięstwa w Berlinie
Aktualności
Zawieszenie polskiej flagi na Kolumnie Zwycięstwa w Berlinie
- Obława Augustowska. Zbrodnia niewyjaśniona i nieukarana | Nowa publikacja wydawnictwa Instytutu Pileckiego
Aktualności
Obława Augustowska. Zbrodnia niewyjaśniona i nieukarana | Nowa publikacja wydawnictwa Instytutu Pileckiego
Obława Augustowska to największa zbrodnia dokonana na Polakach już po zakończeniu II wojny światowej. Akcja pacyfikacyjna została zaplanowana, zorganizowana i przeprowadzona przez Sowietów w lipcu 1945 roku na ziemiach północno-wschodniej Polski.
- Instytut Pileckiego na obchodach 80. rocznicy wyzwolenia Bolonii | 23 – 24 kwietnia 2025
Aktualności
Instytut Pileckiego na obchodach 80. rocznicy wyzwolenia Bolonii | 23 – 24 kwietnia 2025
W dniach 23-24 kwietnia przedstawiciele Instytutu Pileckiego uczestniczyli w uroczystych obchodach 80. rocznicy wyzwolenia Bolonii. Członkiem oficjalnej delegacji był prof. dr hab. Krzysztof Ruchniewicz, dyrektor Instytutu Pileckiego.