NOWOŚĆ | KL Gusen. Studia z dziejów polskich więźniów i pamięci społecznej - Instytut Pileckiego

NOWOŚĆ | KL Gusen. Studia z dziejów polskich więźniów i pamięci społecznej

Publikacja prezentuje wyniki prac prowadzonych w ramach projektu naukowego Instytutu Pileckiego „KL Gusen jako miejsce eksterminacji Polaków”, kierowanego przez prof. Wandę Jarząbek.

Historia obozu, który w powszechnej świadomości nadal pozostaje w cieniu KL Mauthausen, nie doczekała się wcześniej obszernego opracowania o charakterze monograficznym. Zgromadzony zespół autorów wypełnia tę lukę, nie tylko ukazując rozmaite aspekty życia w obozie, lecz także stawiając pytania o obecność jego historii w świadomości społecznej.

Autorzy koncentrujący się na sytuacji Polaków przebywających w Gusen wiele uwagi poświęcili strategiom służącym przetrwaniu w obozowej rzeczywistości oraz jej oswojeniu. Kluczowe okazywały się tu rozmaite formy życia kulturalnego i religijnego, a także budowanie wzajemnych relacji, opartych na powiązaniach narodowych i służących samopomocy. Ważną częścią jest tekst poświęcony rekonstrukcji składu osobowego pierwszego transportu do KL Mauthausen-Gusen i losów więźniów, którzy się w nim znaleźli. Rozważania zamykają teksty poświęcone pamięci o Gusen, jej trwałości, formie i znaczeniu w dzisiejszych czasach, zarówno dla Polaków, jak i dla Austriaków.

Zamieszczone w tomie teksty nie składają się na pełen obraz życia więźniów i działania Gusen, pozwalają jednak zrozumieć specyfikę obozu, który pozostaje jednym z symboli eksterminacji polskiej inteligencji. Przypominając jego wstrząsającą historię, autorzy wskazują także na kierunki badań, które warto i należy podjąć w przyszłości.

Praca w swojej zasadniczej części jest zbiorem tekstów poruszających wybrane problemy badawcze związane z obozem koncentracyjnym w Gusen. Jednak wybór problemów nie jest przypadkowy i nie ma charakteru jedynie kompilacji dotychczasowych wyników badań. Autorzy założyli, że będą starali się opisać takie obszary, w których udało się dotrzeć do nowych źródeł, niewykorzystywanych do tej pory przez badaczy. Interesujące jest staranie o znalezienie źródeł dzięki zastosowaniu metod z innych dyscyplin naukowych, począwszy od hermeneutyki po badania empiryczne. Oczywiście w polskiej literaturze przedmiotu były podejmowane takie próby, by rzeczywistość obozową analizować naukowo nie tylko historycznie, lecz także przez interpretacje często sekundarnych źródeł, ale ukazywania obrazu życia więźniów i funkcjonowania KL Gusen od strony duchowej do tej pory na taką skalę w Polsce nie było.

prof. dr hab. Ryszard Kaczmarek

*Z przyczyn technicznych tabelaryczny aneks (Transport z KL Dachau do KL Mauthausen/Gusen 25/26 maja 1940 rok) został umieszczony tylko w wersji w formacie pdf.

Autor: praca zbiorowa
Rok wydania: 2022
Liczba stron: 536
Oprawa: miękka ze skrzydełkami
Format: 143 x 225 mm
ISBN: 978-83-67326-04-9

Zobacz także

  • W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945 | KONFERENCJA NAUKOWA

    Aktualności

    W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945 | KONFERENCJA NAUKOWA

    14 i 15 listopada 2024 r. w Augustowie odbyła się konferencja "W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945".

  • „Tree of knowledge” | Singiel promujący album PORTRETY

    Aktualności

    „Tree of knowledge” | Singiel promujący album PORTRETY

    „Tree of knowledge” to najnowszy singiel promujący album „Portrety”, stworzony przez Adama Bałdycha we współpracy z Instytutem Pileckiego.

  • Książka ze zbiorów Józefa Ulmy w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku

    Aktualności

    Książka ze zbiorów Józefa Ulmy w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku

    Instytut Pileckiego przekazał do Muzeum II Wojny Światowej książkę należącą niegdyś do Józefa Ulmy z Markowej koło Rzeszowa, który wraz z żoną i dziećmi został zamordowany przez Niemców za ukrywanie Żydów w czasie II wojny światowej.

  • Rozmowy o książkach - nowy cykl na kanale YouTube

    Aktualności

    Rozmowy o książkach - nowy cykl na kanale YouTube

    Zapraszamy do oglądania „Rozmów o książkach” - nowego programu poświęconego wydawnictwom Instytutu Pileckiego.

  • Historie kobiet znikających. Konferencja naukowa

    Aktualności

    Historie kobiet znikających. Konferencja naukowa

    Zapraszamy na konferencję naukową, która odbędzie się w dniach 25-26 listopada 2024 r. w Warszawie.

  • Prof. Krzysztof Ruchniewicz dyrektorem Instytutu Pileckiego

    Aktualności

    Prof. Krzysztof Ruchniewicz dyrektorem Instytutu Pileckiego

    Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hanna Wróblewska powołała prof. Krzysztofa Ruchniewicza na stanowisko dyrektora Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego. Jego pięcioletnia kadencja rozpocznie się 5 listopada 2024 r.

  • "Koniec świata to dobry początek" | Premiera audioserialu w 80. rocznicę przybycia polskich sierot do Nowej Zelandii

    Aktualności

    "Koniec świata to dobry początek" | Premiera audioserialu w 80. rocznicę przybycia polskich sierot do Nowej Zelandii

    Dokładnie w 80. rocznicę przybycia polskich dzieci do Pahiatua w Nowej Zelandii, odbyła się premiera audioserialu, który opowiada niezwykłą historię odnalezienia domu na drugim końcu świata.

  • 2024 | Grzegorz Hryciuk "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków 1944–1946"

    Aktualności

    2024 | Grzegorz Hryciuk "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków 1944–1946"

    Książka Grzegorza Hryciuka, "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków 1944–1946" została uznana przez Kapitułę Nagrody Pileckiego w 2024 r. za najlepszą pozycję na temat polskiego doświadczenia konfrontacji z dwoma totalitaryzmami w XX wieku.

  • 2024 | Kalina Błażejowska "Bezduszni. Zapomniana zagłada chorych"

    Aktualności

    2024 | Kalina Błażejowska "Bezduszni. Zapomniana zagłada chorych"

    Książka Kaliny Błażejowskiej pt. "Bezduszni. Zapomniana zagłada chorych" (Czarne 2023) została w laureatem czwartej edycji Nagrody Pileckiego w kategorii „Reportaż historyczny”.

  • 2024 | Christopher Miller "The War Came To Us: Life and Death in Ukraine"

    Aktualności

    2024 | Christopher Miller "The War Came To Us: Life and Death in Ukraine"

    Książka "The War Came To Us: Life and Death in Ukraine" autorstwa Christophera Millera została laureatem „Nagrody specjalnej” w międzynarodowym konkursie literackim im. Witolda Pileckiego w 2024 r.

  • Audioserial „W Nowej Zelandii zaczyna się dzień. Opowieść o dzieciach z Pahiatua”

    Aktualności

    Audioserial „W Nowej Zelandii zaczyna się dzień. Opowieść o dzieciach z Pahiatua”

    W 80. rocznicę przybycia polskich dzieci do Pahiatua w Nowej Zelandii, zapraszamy na szcześcioodcinkowy audiodokument, którego bohaterowie opowiadają, jak wyglądała ich droga na koniec świata i jak doświadczenie uchodźstwa wpłynęło na życie ich rodzin.

  • Znamy laureatów czwartej edycji Nagrody Pileckiego!

    Aktualności

    Znamy laureatów czwartej edycji Nagrody Pileckiego!

    Grzegorz Hryciuk, Kalina Błażejowska i Christopher Miller to zwycięzcy tegorocznej edycji konkursu. Kapituła Nagrody podczas uroczystej gali ogłosiła również trzy wyróżnienia.