Archiwum UNWCC jest już dostępne online - Instytut Pileckiego

450 000 stron dokumentów Komisji Narodów Zjednoczonych ds. Zbrodni Wojennych dostępnych online dzięki Instytutowi Pileckiego.

Instytut Pileckiego udostępnia online archiwum United Nations War Crimes Commission (UNWCC), obejmujące materiały wytworzone w latach 1943–1948. Zasób zawiera akty oskarżenia, zeznania świadków oraz inne dokumenty procesowe dotyczące zbrodni popełnionych przez III Rzeszę i jej sojuszników, w tym na terenie okupowanej Polski. Dotychczas dostęp do tego zbioru możliwy był wyłącznie w czytelni Instytutu w Warszawie. Do 2017 r. obowiązywała ścisła procedura uzyskiwania zgody wszystkich państw członkowskich Komisji oraz Sekretarza Generalnego ONZ, a kopiowanie dokumentów było zakazane.

Materiały zgromadzone przez UNWCC stanowią jedno z najważniejszych, systematycznie opracowanych źródeł dotyczących przestępstw wojennych z lat 1939–1945. Obejmują one ponad trzydzieści tysięcy opisanych przypadków zbrodni, udokumentowanych zarówno w oparciu o relacje naocznych świadków, jak i oficjalne akta śledcze. Przez dziesięciolecia zasób ten pozostawał niedostępny. Do 2017 r. obowiązywała ścisła procedura uzyskiwania zgody wszystkich państw członkowskich Komisji oraz Sekretarza Generalnego ONZ, a kopiowanie dokumentów było zakazane. Po odtajnieniu został on zdeponowany m.in. w Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie, Wiener Library w Londynie i School of Oriental and African Studies w Londynie.

Dzięki staraniom polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w lutym 2018 r. londyński depozyt trafił do Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami. Tym samym Warszawa stała się trzecim po Waszyngtonie i Londynie ośrodkiem przechowującym i udostępniającym kopie cyfrowe materiałów UNWCC.

Te zbiory mają ogromną wartość dla historyków II wojny światowej. Obejmują ponad 8000 aktów oskarżenia, opracowanych i wniesionych przez poszczególne biura państw członkowskich. To bogate źródło informacji na temat warunków panujących na terenach okupowanych przez Państwa Osi, popełnionych tam zbrodni – od obozów koncentracyjnych po pojedyncze przypadki znęcania się i morderstwa – i na temat tego, jak implementowano brutalną politykę okupacyjną w codziennej rzeczywistości i w miarę rozwoju wydarzeń - mówi dr John Cornell, Ekspert w Ośrodku Badań nad Totalitaryzmami w Instytucie Pileckiego.

Jako instytut badawczy mamy obowiązek i ambicję upowszechniania dostępu do wiedzy i źródeł historycznych tak, aby badacze z całej Polski, niezależnie od miejsca zamieszkania, mieli równe szanse w pogłębianiu swoich badań. Udostępnienie cyfrowego archiwum UNWCC online to krok w stronę bardziej otwartej i dostępnej nauki. W przygotowaniu mamy kolejne projekty wspierające badania historyczne i międzynarodową współpracę naukową – podkreśla prof. Krzysztof Ruchniewicz, dyrektor Instytutu Pileckiego.

Cyfrowe archiwum dostępne jest pod adresem: https://archiwum.instytutpileckiego.pl/dlibra/archive/10