Zbrodnia nierozliczona | spacer śladami ludobójstwa na Woli - Instytut Pileckiego

Zbrodnia nierozliczona | spacer śladami ludobójstwa na Woli

W celu upamiętnienia 77. rocznicy niemieckiego ludobójstwa na Woli Instytut Pileckiego zaprosił na spacer historyczny połączony ze zwiedzaniem wystawy „Wola 1944: Wymazywanie. Zdjęcia ze śledztwa w sprawie Heinza Reinefartha”.

W pierwszych dniach Powstania Warszawskiego na Woli doszło do zbrodni o znamionach ludobójstwa. W dniach 5-7 sierpnia 1944 r. Niemcy systematycznie mordowali wszystkich mieszkańców dzielnicy, bez względu na ich wiek i płeć. Zbrodni dokonali żołnierze i policjanci, którymi dowodził Grupenfuhrer SS Heinz Reinefarth. Po wojnie został on burmistrzem kurortu Westerland na wyspie Sylt i deputowanym do Landtagu w Szlezwiku-Holsztynie; pracował także jako adwokat, ciesząc się powszechnym szacunkiem. Nigdy nie udało się pociągnąć go do odpowiedzialności.

Uczestnicy wydarzenia zorganizowanego przez Instytut Pileckiego odwiedzili miejsca związane z pamięcią o mordach dokonanych na ludności cywilnej podczas powstania. Trasa spaceru wiodła również śladami śledztwa niemieckiej prokuratury, która po wojnie badała zbrodnie popełnione przez Heinza Reinefartha i podległych mu ludzi. Przewodnicy opowiedzieli o niemieckiej pacyfikacji ludności Woli, zarysowali sylwetkę jej kata, pokazali nieznane dotąd zdjęcia, a także – wspólnie z uczestnikami wydarzenia – zastanawiali się nad odpowiedzialnością za dokonane w czasie wojny zbrodnie.

Ostatnim punktem spaceru było oprowadzanie kuratorskie po wystawie poświęconej nieudanym próbom wymierzenia sprawiedliwości głównemu sprawcy masakry, „Wola 1944: Wymazywanie. Zdjęcia ze śledztwa w sprawie Heinza Reinefartha”, przygotowanej przez Instytut Pileckiego i Wolskie Centrum Kultury (dowiedz się więcej). Ekspozycja opiera się na zbiorze ponad stu fotografii, które zostały zgromadzone w aktach śledztwa prowadzonego w latach 60.  w sprawie sądowej przeciw Reinefarthowi: była to ostatnia próba osądzenia głównego sprawcy tej zbrodni, niestety zakończona niepowodzeniem. Wystawa prezentowana jest w miejscu wyjątkowym – w Kolonii Wawelberga, której wielu mieszkańców zginęło w masowych egzekucjach 5 sierpnia 1944 r.

Spacer wraz z oprowadzaniem kuratorskim po ekspozycji „Wola 1944: Wymazywanie. Zdjęcia ze śledztwa w sprawie Heinza Reinefartha” poprowadzili Jakub Madejski, przewodnik po Warszawie, a także Natalia Radulska i Bartosz Gralicki z Instytutu Pileckiego – współautorzy wystawy.

Ekspozycję można zwiedzać w Otwartej Kolonii – filii Wolskiego Centrum Kultury (Kolonia Wawelberga, ul. Górczewska 15, Warszawa) do 2 października 2021 roku (wstęp wolny). Serdecznie zapraszamy!

Wydarzenia