Hélène Pionstka z d. Waldmann - Instytut Pileckiego
W 1941 roku w pobliżu gospodarstwa Émile’a i Alice Waldmannów w Ursprung w Alzacji Niemcy utworzyli obóz jeniecki, do którego trafili polscy żołnierze. Polacy mogli opuszczać obóz, aby pomagać w pracach miejscowym rolnikom.
Jeńcy przychodzili m.in. do rodziny Waldmannów. Ich córka, wówczas 20-letnia Hélène, zaangażowała się w pomoc polskim jeńcom i nawiązała bliższą relację z jednym z nich, Janem Piąstką. Po ucieczce Polaków z obozu w nocy z 26 na 27 sierpnia 1944 roku Hélène odwiedzała Jana w jego kryjówce u rodziny Gorius. Jej częste wizyty groziły odkryciem kryjówki przez Niemców. Hélène zorganizowała Janowi nowe schronienie u swoich krewnych, ponadto opiekowała się nim i przynosiła mu żywność.
Jan Piąstka bezpiecznie doczekał wyzwolenia Fréland przez Amerykanów na początku grudnia 1944 roku. Na kilka lat ponownie trafił do polskiego wojska. W międzyczasie, 27 czerwca 1945 roku, Hélène i Jan pobrali się.
Po zwolnieniu Piąstki z armii w 1947 roku małżonkowie pozostali w Alzacji
i doczekali się dwóch córek. Rodzina zamieszkała w Ribeauvillé, gdzie Jan
zajmował się klasztorną winnicą.
W trzy lub cztery dni później ojciec mnie obudził i powiedział, że ktoś stuka do okna. Poszłam zobaczyć, to był jeden z polskich
więźniów (mój przyszły mąż). Inni więźniowie mieli mu to za złe, bojąc się, że się komuś wygadam. Mama nie chciała, żeby u nas został, więc poszedł się ukryć u kuzynki, której ojciec był pomocnikiem strażnika. Codziennie nosiłam mu jedzenie; przez cały dzień siedział w pokoju na dole, a w nocy spał na sianie. Nikt oprócz nas nie wiedział o tym i tak mijał czas.
Zobacz także
- Ołeksandra Wasiejko z d. Łukaszko (ur. 1946)
odznaczeni
Ołeksandra Wasiejko z d. Łukaszko (ur. 1946)
Latem 1943 roku na Wołyniu doszło do zorganizowanej akcji czystek etnicznych. Od tamtego momentu minęło przeszło siedemdziesiąt lat, a przez cały ten czas Ołeksandra Wasiejko pamiętała o zamordowanych, zanosząc tam kwiaty i modląc się za zmarłych.
- Helena Vargová
odznaczeni
Helena Vargová
(1891–1974)Mieszkanka słowackiego Kieżmarku, która w swoim domu, razem z córkami siostry i mężem jednej z nich, stworzyła miejsce schronienia polskim uchodźcom oraz punkt przerzutowy dla polskich kurierów przewożących informacje z Polski na Węgry.
- Paul Super
odznaczeni
Paul Super
(1880–1949)Paul Super w Polsce miał spędzić tylko osiem miesięcy. W 1922 roku razem z rodziną przyjechał do Warszawy, aby z ramienia amerykańskiego Związku Młodzieży Chrześcijańskiej (YMCA) budować struktury organizacji. Trwało to do września 1939 roku.