Hélène Pionstka z d. Waldmann - Instytut Pileckiego

Medal / Odznaczeni

Hélène Pionstka z d. Waldmann (1921–2009)

Odznaczona w 2022 roku.

W 1941 roku w pobliżu gospodarstwa Émile’a i Alice Waldmannów w Ursprung w Alzacji Niemcy utworzyli obóz jeniecki, do którego trafili polscy żołnierze. Polacy mogli opuszczać obóz, aby pomagać w pracach miejscowym rolnikom.

Jeńcy przychodzili m.in. do rodziny Waldmannów. Ich córka, wówczas 20-letnia Hélène, zaangażowała się w pomoc polskim jeńcom i nawiązała bliższą relację z jednym z nich, Janem Piąstką. Po ucieczce Polaków z obozu w nocy z 26 na 27 sierpnia 1944 roku Hélène odwiedzała Jana w jego kryjówce u rodziny Gorius. Jej częste wizyty groziły odkryciem kryjówki przez Niemców. Hélène zorganizowała Janowi nowe schronienie u swoich krewnych, ponadto opiekowała się nim i przynosiła mu żywność.

Jan Piąstka bezpiecznie doczekał wyzwolenia Fréland przez Amerykanów na początku grudnia 1944 roku. Na kilka lat ponownie trafił do polskiego wojska. W międzyczasie, 27 czerwca 1945 roku, Hélène i Jan pobrali się.
Po zwolnieniu Piąstki z armii w 1947 roku małżonkowie pozostali w Alzacji
i doczekali się dwóch córek. Rodzina zamieszkała w Ribeauvillé, gdzie Jan
zajmował się klasztorną winnicą.

W trzy lub cztery dni później ojciec mnie obudził i powiedział, że ktoś stuka do okna. Poszłam zobaczyć, to był jeden z polskich
więźniów (mój przyszły mąż). Inni więźniowie mieli mu to za złe, bojąc się, że się komuś wygadam. Mama nie chciała, żeby u nas został, więc poszedł się ukryć u kuzynki, której ojciec był pomocnikiem strażnika. Codziennie nosiłam mu jedzenie; przez cały dzień siedział w pokoju na dole, a w nocy spał na sianie. Nikt oprócz nas nie wiedział o tym i tak mijał czas.

 

Zobacz także

  • Sofia Kyc (1890–?) Pawło Kyc (1897–?)

    odznaczeni

    Sofia Kyc (1890–?) Pawło Kyc (1897–?)

    Pawło Kyc postanowił pomóc dwóm rodzinom, które mieszkały w sąsiedztwie. Kamila Ziółkowska wspominała, że kiedy „Zbliżał się wieczór, przyszedł sąsiad Ukrainiec Kyc i mówi, by nie nocować w domu”.

  • dr Juliusz Kühl (1913—1985)

    odznaczeni

    dr Juliusz Kühl (1913—1985)

    Działał w Grupie Ładosia, która w czasie drugiej wojny światowej zajmowała się organizacją i produkcją nielegalnych paszportów krajów latynoamerykańskich. Przekazywane Żydom dokumenty istotnie zwiększały szansę na przeżycie.

  • Petro Bazeluk (1903–1949)

    odznaczeni

    Petro Bazeluk (1903–1949)

    Mykoła Bazeluk mówił, że przed wojną na Wołyniu nie było różnicy, kto jest Ukraińcem, a kto Polakiem. Wszystko zmieniło się w 1943 roku, kiedy to, jak wspominał: „brat poszedł na brata”.