„Erozja” | Instalacja Instytutu Pileckiego w Berlinie na tle Bramy Brandenburskiej - Instytut Pileckiego

Instytut / Aktualności

„Erozja” | Instalacja Instytutu Pileckiego w Berlinie na tle Bramy Brandenburskiej

W 85. rocznicę wybuchu II Wojny Światowej Instytut Pileckiego w Berlinie zaprezentował nowoczesną instalację artystyczną "Erozja" słynnego kolektywu panGenerator na tle Bramy Brandenburskiej.

Od 1 do 7 września berlińczycy i turyści z całego świata mają okazję zapoznać się z rzeźbą „EROSION” zwracającą uwagę na zjawisko oraz skutki erozji pamięci zbiorowej o II wojnie światowej w Niemczech i na świecie. Kruchość pamięci społecznej symbolizuje kształt obiektu. Rzeźba przypomina strukturę zerodowanej skały - nierównej, perforowanej, w każdej chwili mogącej się rozpaść. Pokryta jest ona specjalnie zaprojektowanymi wyświetlaczami alfanumerycznymi. Teza o zaniku pamięci historycznej nie ma wszak jedynie charakteru artystycznej interwencji lub publicystycznej diagnozy, lecz jest oparta na najnowszych badaniach berlińskiego oddziału Instytutu Pileckiego, które powstały we współpracy z firmą sondażową IPSOS Germany (więcej o sondażu, kliknij). Badania, których pojedyncze fragmenty są pokazane w instalacji, zostały wykonane na reprezentatywnej próbie 2000 mieszkańców
Niemiec w wieku od 16 do 75 lat i dotyczyły m.in. postrzegania historii XX wieku, wiedzy o realiach niemieckiej okupacji Polski i świadomości historii Polski.

panGenerator to kolektyw artystyczny znany z projektowania sztuki nowych mediów. Założony został w 2010 r. przez Piotra Barszczewskiego, Krzysztofa Cybulskiego, Krzysztofa Golińskiego i Jakuba Koźniewskiego. Projekty panGenerator mają często charakter interaktywny, integrując nowoczesne media cyfrowe z innowacyjnymi formami przestrzennymi. W 2019 roku grupa
otrzymała prestiżowy Paszport „Polityki” w kategorii Kultura Cyfrowa. Prace panGeneratora prezentowane były na całym świecie, m.in.: w Melbourne, Pekinie, Atlancie, Tel Awiwie, Barcelonie, Wiedniu, na najważniejszych festiwalach designu i sztuki, takich jak Ars Electronica, SXSW, Milan Design Week, Dutch Designig Week, Warszawska Jesień, WRO Media Art Biennale, Łódź Design i wielu innych.

Nie po raz pierwszy w historii grupy panGenerator, stworzyła ona instalację niestatyczną. Poprzez ruch i animowaną typografię EROSION podkreśla zmienność wiedzy historycznej i nieunikniony proces zapominania. Litery i słowa przesuwają się, rozpraszają i rozpadają, wizualnie odzwierciedlając, jak sama pamięć może z czasem ulec zniekształceniom i zniszczeniu. W ten sposób EROSION zachęca widzów do refleksji nad znaczeniem zachowania pamięci o historii i konfrontacji z mechanizmami zapominania.

Instalacja EROSION będzie prezentowana od 01.09.do 07.09. przed Bramą Brandenburską, wkrótce ogłosimy, gdzie będzie można ją obejrzeć w późniejszym terminie.

Badania, które zainspirowały rzeźbę panGenerator, jesienią będą prezentowane m.in. na konferencji naukowej „(P)ostkolonialismus. Postcolonial Perspectives on Poland, Ukraine and Eastern Europe” w październiku w siedzibie berlińskiego oddziału Instytutu Pileckiego.

Przykładowe tematy i pytania podjęte w badaniu:

  • Jak Niemcy postrzegają swoją odpowiedzialność za Holokaust?
  • Czy niemieckie zbrodnie na polskich ofiarach zostały wg badanych przepracowane, poddane refleksji w niemieckim społeczeństwie i zadośćuczynione?
  • Jak międzywojenna Polska postrzegana jest na tle innych krajów, takich jak Francja, pod względem np. praw wyborczych kobiet i innych fenomenów nowoczesności?


Zamówienie i zaprezentowanie instalacji „Erosion” kolektywu artystycznego panGenerator jest częścią szerszych wysiłków berlińskiego oddziału Instytutu Pileckiego, by zwrócić uwagę niemieckiej i międzynarodowej sfery publicznej na znaczenie dwóch okrągłych rocznic: 80. rocznicy Powstania Warszawskiego oraz 85. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej. Instytut zorganizował m.in. pokaz filmu „Konspirantki” Paula Meyera o roli kobiet w polskim ruchu oporu, kampanię z przypinkami „Polska Walcząca”, koncert jazzowego skrzypka i kompozytora Adama Bałdycha, którego nowa płyta „Portrety” powstała częściowo w oparciu o archiwa Instytutu Pileckiego. A także pokaz w Dreźnie wystawy „Ausgetragen” poświęconej poczcie harcerskiej Powstania Warszawskiego i roli młodzieży w jej funkcjonowaniu.

Koncepcja artystyczna i projekt: panGenerator
Realizacja techniczna: Ejsak Studio
Inicjatorka projektu: Hanna Radziejowska
Opracowanie danych: Mateusz Fałkowski
Produkcja: Kamila Szuba, Klaudia Broßzeit

Zobacz także