Sondaż na zlecenie Instytutu Pileckiego w Berlinie | Niemiecka wina i pamięć 85 lat po wybuchu II wojny światowej - Instytut Pileckiego
Sondaż na zlecenie Instytutu Pileckiego w Berlinie | Niemiecka wina i pamięć 85 lat po wybuchu II wojny światowej
Większość Niemców uważa, że zbrodnie popełnione na polskich ofiarach zostały przynajmniej częściowo (53 proc.) lub w pełni (25 proc.) rozliczone – wynika z sondażu dla berlińskiego oddział Instytutu Pileckiego.
W sondażu badano wiedzę i postawy społeczeństwa niemieckiego wobec historii XX w., II wojny i historii Polski. Badanie, w którym wzięło udział 2000 respondentów, zostało przeprowadzone na zlecenie Instytutu Pileckiego w Berlinie przez Ipsos GmbH.
Obecnie przygotowywana jest szczegółowa analiza wyników badania. W informacji prasowej Instytut Pileckiego w Berlinie zawarł wstępny krótki wybór wyników projektu badawczego.
Na pytanie dotyczące skali antysemityzmu w różnych krajach europejskich przed II wojną światową, respondenci stwierdzili, że antysemityzm był najbardziej widoczny w nazistowskich Niemczech (55 proc. uważa, że antysemityzm był raczej silny lub bardzo silny), a następnie w Związku Sowieckim (38 proc.) i Polsce (34 proc.). W krajach takich jak Francja (29 proc.), Rumunia (26 proc.), Holandia (21 proc.) i Dania (16 proc.) rozpowszechnienie antysemityzmu było według respondentów niższe.
"W 2024 r. większość niemieckiego społeczeństwa jest przekonana, że ofiarami Holokaustu byli przede wszystkim ich współobywatele mieszkający wówczas w Niemczech, niemieccy Żydzi. Stwierdziło tak 59 proc. respondentów. Tylko 28 proc. wskazało polskich Żydów jako największą grupę ofiar, a Polskę jako kraj pochodzenia większości ofiar Zagłady. W rzeczywistości liczba zamordowanych niemieckich Żydów wyniosła około 165 000 (ze społeczności żydowskiej, która liczyła około pół miliona w Niemczech przed 1933 r.) - w porównaniu do około 3 milionów zamordowanych polskich Żydów" - czytamy w informacji prasowej Instytutu Pileckiego.
Według respondentów kary za pomoc Żydom były najwyższe w III Rzeszy, podczas gdy w krajach okupowanych, w tym w Polsce, kary były łagodniejsze. 46 proc. badanych oceniło, że w Niemczech groziła za to kara śmierci, podczas gdy znacznie mniej respondentów - 31 proc. - wybrało taką odpowiedź w odniesieniu do okupowanej Polski. Choć wysoka represyjność systemu w okupowanej Polsce jest dostrzegana w porównaniu z innymi okupowanymi krajami, respondenci ocenili jednak, że to Niemców spotykały najsurowsze kary - napisano w informacji.
Niemcy są bardziej skłonni uważać, że polskie ofiary II wojny światowej otrzymały już adekwatne lub w miarę adekwatne odszkodowania od państwa niemieckiego (39 proc.) niż że takich odszkodowań nie otrzymały (25 proc).
Jednym z tematów międzynarodowej debaty na temat historii XX wieku jest pytanie o to, jak różne kraje postrzegają swoją odpowiedzialność za Holokaust w odniesieniu do faktycznej odpowiedzialności w warunkach nazistowskiej okupacji Europy. W badaniu zadano również "pytanie o winę". Ponad połowa respondentów (57 proc.) stwierdziła, że ich zdaniem Niemcy i kolaborujący przedstawiciele podbitych narodów byli odpowiedzialni za Holokaust w podobnym stopniu. Znacznie mniej (34 proc.) wybrało odpowiedź, że byli to "głównie Niemcy", a tylko 9 proc. wybrało odpowiedź "tylko Niemcy".
Większość respondentów jest zdania, że zbrodnie popełnione przez nazistowskie Niemcy na polskich ofiarach zostały przynajmniej częściowo (53 proc.) lub w pełni (25 proc.) rozliczone. Przeciwnego zdania jest 23 proc. respondentów.
Niemcy są bardziej skłonni uważać, że polskie ofiary II wojny światowej otrzymały już adekwatne lub w miarę adekwatne odszkodowania od państwa niemieckiego (39 proc.) niż że takich odszkodowań nie otrzymały (25 proc).
Aby pokazać, jak działają historyczne stereotypy, w badaniu zadano także pytania dotyczące postrzegania Polski i Francji przez Niemców.
Szefowa oddziału Instytutu Pileckiego w Berlinie Hanna Radziejowska powiedziała w sierpniu w rozmowie z PAP, że na pytania na temat praw kobiet w przedwojennej Polsce i Francji otrzymaliśmy odpowiedzi charakterystycznie pokazujące >>luki w wiedzy<<. W przedwojennej Polsce, która przyznała pełnię praw politycznych kobietom jako jedno z pierwszych państw na świecie w roku 1918 (też przed Niemcami), w opinii aż 36 proc. niemieckich respondentów kobiety przed wojną nie miały zupełnie praw, a że prawa miały w pełni lub prawie w pełni, twierdzi tylko w sumie 13 proc. Niemców. To samo pytanie zadane o przedwojenną Francję, gdzie prawa kobiet zostały przyznane dopiero w roku 1945, Niemcy widzą inaczej: 22 proc. twierdzi że nie miały żadnych praw, zaś 26 proc. że te prawa miały w pełni przed wojną. Jak dodała, na oba pytania blisko połowa Niemców odpowiada "nie wiem".
(PAP)
Zobacz także
- Zgłoszenia do 31 lipca | Międzynarodowa Nagroda im. Witolda Pileckiego. Piąta edycja (2025)
Aktualności
Zgłoszenia do 31 lipca | Międzynarodowa Nagroda im. Witolda Pileckiego. Piąta edycja (2025)
Do końca lipca 2025 roku można przesyłać zgłoszenia do piątej edycji Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego.
- 77. rocznica śmierci Witolda Pileckiego | Międzynarodowy Dzień Bohaterów Walki z Totalitaryzmem
Aktualności
77. rocznica śmierci Witolda Pileckiego | Międzynarodowy Dzień Bohaterów Walki z Totalitaryzmem
25 maja 1948 roku z rozkazu komunistycznych władz, w więzieniu mokotowskim w Warszawie, o godz. 21.30, wykonano wyrok śmierci na naszym patronie – rotmistrzu Witoldzie Pileckim.
- „Druga wina, czyli o ciężarze bycia Niemcem” Ralpha Giordano – po raz pierwszy w polskim przekładzie
Aktualności
„Druga wina, czyli o ciężarze bycia Niemcem” Ralpha Giordano – po raz pierwszy w polskim przekładzie
Autor, świadek nazizmu i ofiara prześladowań z powodu żydowskiego pochodzenia, w tej przełomowej publikacji demaskuje fiasko niemieckiego rozliczenia z nazistowską przeszłością.
- Pokaz filmu „Odyseja polska” w Rzymie | 81. rocznica bitwy o Monte Cassino
Aktualności
Pokaz filmu „Odyseja polska” w Rzymie | 81. rocznica bitwy o Monte Cassino
W Instytucie Polskim w Rzymie w środę, 14 maja, uczczono zbliżającą się 81. rocznicę bitwy o Monte Cassino. Spotkanie poświęcone było historii 2 Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa.
- Instytut Pileckiego na Międzynarodowych Targach Książki w Warszawie | Stoisko O4
Aktualności
Instytut Pileckiego na Międzynarodowych Targach Książki w Warszawie | Stoisko O4
W czwartek, 15 maja wystartowały Międzynarodowe Targi Książki w Warszawie. Nie mogło na nich zabraknąć wydawnictwa Instytutu Pileckiego. Zapraszamy na nasze stoisko!
- Monte Cassino 81 lat później | Pokaz filmu "Odyseja polska"
Aktualności
Monte Cassino 81 lat później | Pokaz filmu "Odyseja polska"
12 maja 2025 r., w miejscu naznaczonym bohaterstwem i ofiarą polskich żołnierzy, odbył się szczególny pokaz filmu „Odyseja polska” - poruszającej opowieści o losach żołnierzy 2 Korpusu Polskiego.
- Nowa struktura i regulamin organizacyjny w Instytucie Pileckiego
Aktualności
Nowa struktura i regulamin organizacyjny w Instytucie Pileckiego
Z końcem kwietnia 2025 roku w Instytucie Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego wszedł w życie nowy regulamin organizacyjny.
- Relacja z polskiej prapremiery filmu "Odyseja polska" | 80. rocznica zakończenia II wojny światowej
Aktualności
Relacja z polskiej prapremiery filmu "Odyseja polska" | 80. rocznica zakończenia II wojny światowej
8 maja 2025 r., w 80. rocznicę zakończenia II wojny światowej, we Włoskim Instytucie Kultury w Warszawie, odbyła się polska prapremiera filmu dokumentalnego "Odyseja polska".
- W 80. rocznicę zdobycia Berlina – polska flaga znów nad stolicą Niemiec
Aktualności
W 80. rocznicę zdobycia Berlina – polska flaga znów nad stolicą Niemiec
Obchodzony 2 maja Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej przypada tego samego dnia, w którym nad zdobytą stolicą III Rzeszy żołnierze 1. Armii Wojska Polskiego zatknęli biało-czerwony sztandar.
- Zawieszenie polskiej flagi na Kolumnie Zwycięstwa w Berlinie
Aktualności
Zawieszenie polskiej flagi na Kolumnie Zwycięstwa w Berlinie
- Obława Augustowska. Zbrodnia niewyjaśniona i nieukarana | Nowa publikacja wydawnictwa Instytutu Pileckiego
Aktualności
Obława Augustowska. Zbrodnia niewyjaśniona i nieukarana | Nowa publikacja wydawnictwa Instytutu Pileckiego
Obława Augustowska to największa zbrodnia dokonana na Polakach już po zakończeniu II wojny światowej. Akcja pacyfikacyjna została zaplanowana, zorganizowana i przeprowadzona przez Sowietów w lipcu 1945 roku na ziemiach północno-wschodniej Polski.
- Instytut Pileckiego na obchodach 80. rocznicy wyzwolenia Bolonii | 23 – 24 kwietnia 2025
Aktualności
Instytut Pileckiego na obchodach 80. rocznicy wyzwolenia Bolonii | 23 – 24 kwietnia 2025
W dniach 23-24 kwietnia przedstawiciele Instytutu Pileckiego uczestniczyli w uroczystych obchodach 80. rocznicy wyzwolenia Bolonii. Członkiem oficjalnej delegacji był prof. dr hab. Krzysztof Ruchniewicz, dyrektor Instytutu Pileckiego.