Wernisaż „Passports for life” w Izraelu | wystawa - Instytut Pileckiego
Wernisaż „Passports for life” w Izraelu | wystawa
Instytut Pileckiego we współpracy z Instytutem Polskim w Tel Awiwie zorganizował wystawę "Passports for Life", która opowiada o działalności grupy Aleksandra Ładosia. Ekspozycję można zobaczyć w Centrum Dziedzictwa im. Manachema Begina w Jerozolimie.
Zwiedzający mogą obejrzeć reprodukcje paszportów, dokumentów, listów, zdjęć, korespondencji z Archiwum Chaima Eissa. Kopie dokumentów zostały wykonane z oryginałów przechowywanych w zbiorach archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu.
– Dzięki wystawie i najnowszej publikacji przybliżamy nieznaną dotąd szerzej skalę działalności Grupy Ładosia – polskich dyplomatów w Szwajcarii, którzy prowadzili sekretną operację ratowania tysięcy Żydów, skazanych na śmierć w Holokauście przez nazistowskie Niemcy w okupowanych krajach Europy, w tym w Polsce. Kupowano oryginalne, czyste blankiety państw latynoamerykańskich, które następnie wypełniano tysiącami nazwisk w Poselstwie Rzeczypospolitej Polskiej w Bernie. Gotowe paszporty były szmuglowane m.in. do gett, aby kupić czas, zwiększyć szanse ludzi na ocalenie od losu gotowanego im w niemieckich obozach śmierci – mówi Eryk Habowski, główny ekspert Instytutu Pileckiego.
W otwarciu wystawy, które miało miejsce w niedzielę 15 grudnia, uczestniczyli m.in. Marek Magierowski – ambasador RP w Izraelu, Jakub Kumoch – ambasador RP w Szwajcarii, Markus Blechner – konsul honorowy RP w Zurychu, Herzl Makov – dyrektor Menachem Begin Heritage Center, Anna Gutkowska – zastępca dyrektora Instytutu Pileckiego, Mateusz Szpytma – zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej oraz Agnieszka Jędrzak – kierownik Sekcji Międzynarodowej w Biurze Prezesa IPN. Wystawę otworzyła prelekcja Eryka Habowskiego, głównego eksperta Instytutu Pileckiego, poświęcona działalności Aleksandra Ładosia i polskiemu rządowi na uchodźstwie. Następnie przeprowadzono panel dyskusyjny, w którym uczestniczyli Markus Blechner oraz John Cornell z Instytutu Pileckiego. Spotkanie poprowadził Patrick Ney.
Wystawa „Passports for life” jest hebrajskojęzyczna i można ją oglądać do 5 lutego 2020. Wstęp jest bezpłatny.
Działalność Aleksandra Ładosia
Ambasador Ładoś, który podczas II wojny światowej reprezentował w Szwajcarii polski rząd na uchodźstwie, zlecał swoim podwładnym fałszowanie dokumentów innych krajów, próbując w ten sposób uratować chociaż część społeczności żydowskiej Polski. Paszporty Ładosia miały na celu ocalenie ich właścicieli przed Zagładą. Paszporty wysyłano do gett i obozów na terenie okupowanej Polski, Holandii i do wielu mieszkańców innych krajów europejskich. Prawie połowa dokumentów poświadczających obywatelstwo Paragwaju była sfałszowana przez wicekonsula Konstantego Rokickiego, inne prawdopodobnie przez Stefana Ryniewicza z udziałem pracownika ambasady Julisza Kühla. Niektóre dokumenty, paszporty i poświadczenia obywatelstw Hondurasu, Haiti i Peru, były kupowane za aprobatą ambasadora przez dwóch członków grupy Ładosia – działaczy organizacji żydowskich – Abrahama Silberscheina i Chaima Eissa. Cała operacja otrzymała wsparcie polskiego rządu, który wywierał nacisk na przedstawicieli państw latynoamerykańskich, żeby sfałszowane dokumenty były uznawane z przyczyn humanitarnych.
W grudniu 2019 roku Instytut Pileckiego opublikował „Listę Ładosia. Spis osób, na których nazwiska w okresie II wojny światowej zostały wystawione paszporty latynoamerykańskie przez Poselstwo RP i organizacje żydowskie w Szwajcarii”. Publikacja zawierająca wykaz 3262 osób objętych akcją, których tożsamość udało się dotychczas ustalić, jest wynikiem badań prowadzonych przez pracowników Ambasady RP w Bernie i Instytutu Pileckiego, przy wsparciu ekspertów z Instytutu Pamięci Narodowej, Żydowskiego Instytutu Historycznego a także Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu.
Zobacz także
- Instytut Pileckiego oddaje hołd Powstańcom
Aktualności
Instytut Pileckiego oddaje hołd Powstańcom
Instytut Pileckiego oddaje hołd Powstańcom
- Utracone dziedzictwo. Losy polskich dóbr kultury w czasie II wojny światowej
Aktualności
Utracone dziedzictwo. Losy polskich dóbr kultury w czasie II wojny światowej
Kwestia losów dóbr kultury podczas II wojny światowej, stanowiąc problem w skali międzynarodowej, dotyczy szczególnie Polski, podzielonej już we wrześniu 1939 roku na dwie strefy okupacyjne administrowane przez Trzecią Rzeszę i Związek Radziecki.
- "Lipcowi '45" – muzyczna opowieść o Ofiarach Obławy Augustowskiej | fotorelacja
Aktualności
"Lipcowi '45" – muzyczna opowieść o Ofiarach Obławy Augustowskiej | fotorelacja
W augustowskim amfiteatrze, nad jeziorem Necko, odbyło widowisko muzyczno-multimedialne. Koncert "Lipcowi '45" był zwieńczeniem organizowanych przez Instytut Pileckiego obchodów 80. rocznicy Obławy Augustowskiej.
- Za nami obchody 80. rocznicy Obławy Augustowskiej
Aktualności
Za nami obchody 80. rocznicy Obławy Augustowskiej
W dniach 12–19 lipca 2025 roku w Augustowie odbyły się obchody 80. rocznicy Obławy Augustowskiej – największej powojennej zbrodni dokonanej na Polakach.
- Porozumienie w sprawie Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego
Aktualności
Porozumienie w sprawie Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego
Dyrektorzy Instytutu Pileckiego i Muzeum Auschwitz-Birkenau porozumieli się w sprawie współpracy nad Nagrodą im. Witolda Pileckiego. Nagroda specjalna dzięki wsparciu donatora zostaje przywrócona, a termin nadsyłania prac przedłużony do 31 sierpnia.
- Nie dla fałszowania historii. Instytut Pileckiego odpowiada na tezy Grzegorza Brauna
Aktualności
Nie dla fałszowania historii. Instytut Pileckiego odpowiada na tezy Grzegorza Brauna
- Otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej
Aktualności
Otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej
12 lipca 2025 roku Instytut Pileckiego otworzył Dom Pamięci Obławy Augustowskiej.
- Zaproszenie na otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej – zapis konferencji prasowej
Aktualności
Zaproszenie na otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej – zapis konferencji prasowej
10 lipca 2025 roku w siedzibie Instytutu Pileckiego w Augustowie odbyła się konferencja prasowa poświęcona otwarciu Domu Pamięci Obławy Augustowskiej, które odbędzie się 12 lipca.
- Oświadczenie
Aktualności
Oświadczenie
Z ogromnym oburzeniem przyjmujemy słowa Grzegorza Brauna kwestionujące istnienie komór gazowych w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i obozie zagłady Auschwitz-Birkenau.
- Dyrektor Instytutu Pileckiego składa zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa
Aktualności
Dyrektor Instytutu Pileckiego składa zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa
Dziś, 11 lipca 2025 r., prof. Krzysztof Ruchniewicz – Dyrektor Instytutu Pileckiego – złożył zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa do Prokuratury Rejonowej w Augustowie.
- Ilu Polaków wie, czym była Obława Augustowska - nowe wyniki badań
Aktualności
Ilu Polaków wie, czym była Obława Augustowska - nowe wyniki badań
We współpracy z Fundacją Centrum Badania Opinii Społecznej przeprowadziliśmy badanie wiedzy o Obławie Augustowskiej.
- Podziękowania dla Pani Marii
Aktualności
Podziękowania dla Pani Marii
30 czerwca 2025 r. Pani Maria Moryc, nasza Główna Księgowa, zakończyła 8-letni okres pracy w Instytucie Pileckiego.