Współpraca Instytutu Pileckiego z Bundesarchiv - Instytut Pileckiego
Współpraca Instytutu Pileckiego z Bundesarchiv
Kluczowe dokumenty dotyczące XX wieku znajdujące się w Bundesarchiv zostaną masowo zdigitalizowane przez Instytut. Ich cyfrowe kopie wraz z już istniejącym zasobem cyfrowym będą udostępnione w Warszawie, a niemieckie archiwum poszerzy elektroniczne zbiory.
Podpisane przez Instytut Pileckiego i Republikę Federalną Niemiec porozumienie przewiduje szeroką współpracę, dzięki której kluczowe dokumenty dotyczące XX wieku znajdujące się w zbiorach Bundesarchiv zostaną masowo zdigitalizowane przez Instytut Pileckiego. Cyfrowe kopie dokumentów wraz z już istniejącym zasobem cyfrowym będą udostępnione w Warszawie, a niemieckie archiwum dzięki współdziałaniu z polską instytucją poszerzy swoje elektroniczne zbiory.
Porozumienie między Instytutem Pileckiego a Bundesarchiv jest pierwszą i jedyną tego typu współpracą polskiej instytucji badawczej z Federalnym Archiwum Niemieckim. W preambule zapisano m.in.: Historia XX wieku ma, jako element formatywny, kluczowe znaczenie dla zrozumienia i wypracowania właściwego podejścia do wyzwań współczesności, a także dla budowania zgody i rozwijania konstruktywnej współpracy pomiędzy narodami Europy; Dostęp do zasobów archiwalnych i tworzenie dogodnych warunków do współdziałania między młodym pokoleniem polskich i niemieckich naukowców mają fundamentalne znaczenie jako czynnik gwarantujący postęp konstruktywnych badań i dialogu poświęconych niedawnej przeszłości.
Porozumienie jest ważnym krokiem prowadzącym do stworzenia przez Instytut cyfrowego archiwum gromadzącego zbiory z całego świata. Dzięki porozumieniu jeszcze w tym roku Instytut Pileckiego pozyska cyfrowe wersje kluczowych materiałów archiwalnych dla badań nad historią II wojny światowej i okupacją niemiecką, a także okresem międzywojennym.
– Instytut Pileckiego rozpoczyna procedurę digitalizacji zbiorów Bundesarchiv z poszczególnych placówek w Niemczech – mówi Wojciech Kozłowski, dyrektor Instytutu Pileckiego.
W szczególności interesują nas materiały dotyczące okupacji Polski w tym losów Polaków i Żydów podczas II wojny światowej.
– Digitalizacja archiwów niemieckich jest niezbędna dla dobrego zrozumienia XX wieku, a w szczególności mrocznego czasu niemieckiej okupacji Europy. Dostęp do zasobów archiwalnych, podobnie jak ścisła współpraca pomiędzy polską i niemiecką stroną, mają fundamentalne znaczenie dla stworzenia platformy współpracy i dialogu o wspólnej historii – podkreśla Kozłowski.
– Celem istnienia archiwów jest udostępnianie przechowywanych w nich dokumentów przy przestrzeganiu istniejących regulacji prawnych – mówi prezes niemieckiego Archiwum Federalnego Michael Hollmann. – W epoce cyfryzacji coraz rzadziej korzysta się z zasobów archiwalnych w miejscu ich fizycznej lokalizacji.
Digitalizacja dużych zasobów archiwalnych archiwum przez Instytut Pileckiego przyniesie wielowymiarowe korzyści. Udostępnienie zdigitalizowanych zasobów w Warszawie będzie stanowiło kolejny impuls dla rozwoju polskich badań, a Archiwum Federalne zyska znaczące wsparcie swoich działań w zakresie digitalizacji ze strony partnera.
Nasz magazyn zasobów cyfrowych będzie rósł jeszcze szybciej z pożytkiem dla wszystkich, którzy z niego korzystają.
Szeroka współpraca
Współpraca pomiędzy dwiema instytucjami do konkretnego okresu historycznego, jednak jako pierwsze będą digitalizowane dokumenty dotyczące II wojny światowej i niemieckiej okupacji w Polsce. Instytut Pileckiego będzie digitalizował kolejne materiały, a ich kopie zostaną w Bundesarchiv.
– Wśród kopiowanych dokumentów znajdzie się między innymi dokumentacja sztabu osobistego Reichsführera SS, obszerny materiał dotyczący SS, Gestapo – wyjaśnia Hanna Radziejowska, pełnomocnik Instytutu Pileckiego ds. współpracy polsko-niemieckiej. – Ponadto do Instytutu trafią dokumenty administracyjne i gospodarcze, powstałe na dawnych terenach niemieckiej III Rzeszy – dodaje Radziejowska. – Co ciekawe, pracujemy też nad opracowaniem przedwojennych materiałów filmowych zachowanych w niemieckim archiwum. Wspólnie z zespołem badaczy Instytutu oraz partnerami z Bundesarchiv ustalamy kolejność materiałów do digitalizacji.
– Polska nauka ma liczący się dorobek w badaniach nad historią narodowosocjalistycznych Niemiec i niemieckiej polityki okupacyjnej. Od lat 90. XX wieku polskie zainteresowania badawcze przesunęły się w kierunku wschodnim, badać zaczęto przede wszystkim politykę sowiecką. Było to zrozumiałe po latach jej tabuizacji. – mówi prof. Piotr Madajczyk, historyk z Zakładu Studiów nad Niemcami Instytutu Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk. – Jednak polskie badania nad historią III Rzeszy zaczęły pozostawać w tyle za gwałtownie rosnącymi badaniami w innych krajach. Ostatnie lata przyniosły zmianę, a obecnie dostępność materiałów Bundesarchiv dla każdego polskiego historyka będzie kolejnym impulsem do intensyfikacji badań. I nie chodzi jedynie o dokumentację członków NSDAP, o której w mediach było najgłośniej. Równie ważne są materiały dotyczące spraw administracyjnych i gospodarczych, bo także w ich badaniu wiele jest do zrobienia. O znaczeniu dokumentacji Reichsführera SS nie trzeba nawet wspominać – dodaje.
Źródło wiedzy dla badaczy
Instytut Pileckiego będzie prowadził badania związane z pozyskanymi źródłami i udostępni dokumenty zainteresowanym badaczom.
– W związku z pozyskiwanymi zbiorami i materiałami uruchomimy międzynarodowe seminaria badawcze, granty i stypendia – informuje Wojciech Kozłowski. – Jednym z naszych głównych celów jest praca ze zbiorami z archiwów niemieckich i ze źródłami polskimi nad okupacją Polski. Dbamy o to, aby prawda historyczna o II wojnie światowej opierała się na szerokiej i odpowiednio zbadanej podstawie źródłowej. Zawarcie porozumienia między Instytutem Pileckiego i Bundesarchiv to istotny krok w kierunku pogłębienia badań o naszej historii. Stajemy przed niespotykaną dotychczas szansą na lepsze zrozumienie kontekstu, uwarunkowań i realiów niemieckiej okupacji – dodaje dyrektor Instytutu Pileckiego.
Bundesarchiv
Archiwum Federalne sprawuje pieczę nad głównymi zasobami dokumentów do badania niemieckiej historii nowszej i najnowszej. Są wśród nich akta, pojedyncze dokumenty, mapy, zdjęcia, plakaty, filmy i nagrania dźwiękowe w postaci analogowej i cyfrowej, sporządzone przez centralne instytucje Republiki Federalnej Niemiec i jej poprzedników prawnych. Zadaniem archiwum jest trwałe zabezpieczenie tych zasobów i ich udostępnianie na podstawie ustawy o Archiwum Federalnym. Obecnie archiwum posiada dziewięć placówek w całych Niemczech, w których przechowywanych jest m. in. ok. 400 km dokumentów, 13 milionów zdjęć oraz 2 miliony map i planów. Ponadto Archiwum Federalne jest jednym z największych archiwów filmowych, posiadającym obszerne zbiory niemieckojęzycznych filmów fabularnych i dokumentalnych.
Instytut Pileckiego
Instytut Pileckiego jest instytucją badawczą, która została powołana, aby prowadzić międzynarodowe badania nad historią XX wieku, a także tworzyć archiwum cyfrowe, gromadzące dokumenty z Polski i archiwów zagranicznych. Instytut służy upamiętnianiu, dokumentowaniu i badaniu historii XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem polskiego doświadczenia i losów obywateli polskich. To miejsce stworzone na potrzeby interdyscyplinarnej i międzynarodowej refleksji nad kluczowymi zagadnieniami tego okresu: dwoma totalitaryzmami – niemieckim i sowieckim, a także konsekwencjami ich działań.
Zobacz także
- Zmiana na stanowisku dyrektora Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego
Aktualności
Zmiana na stanowisku dyrektora Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego
11 kwietnia 2024 r. decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego ze stanowiska dyrektora Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego odwołana została dr hab. Magdalena Gawin.
- Instytut dziękuje swojej założycielce
Aktualności
Instytut dziękuje swojej założycielce
Magdalena Gawin założyła Instytut Pileckiego jeszcze jako podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2016 r.
- Radosnych i błogosławionych Świąt Wielkanocnych życzy prof. Magdalena Gawin, dyrektor Instytutu Pileckiego wraz z zespołem
Aktualności
Radosnych i błogosławionych Świąt Wielkanocnych życzy prof. Magdalena Gawin, dyrektor Instytutu Pileckiego wraz z zespołem
- Piątek: Język i historia Polski dla obcokrajowców
Aktualności
Piątek: Język i historia Polski dla obcokrajowców
Zajęcia mają na celu zapoznanie odbiorców uczących się języka polskiego jako obcego z najważniejszymi wydarzeniami z historii Polski poprzez ćwiczenie kompetencji językowych na poziomie A1+/A2.
- Raport „Podoba ci się, nie podoba, cierp, moja piękna – nieukarane zbrodnie. Przemoc seksualna rosyjskich wojsk okupacyjnych wobec ukraińskich kobiet”
Aktualności
Raport „Podoba ci się, nie podoba, cierp, moja piękna – nieukarane zbrodnie. Przemoc seksualna rosyjskich wojsk okupacyjnych wobec ukraińskich kobiet”
Raport przygotowany zespół Centrum Dokumentowania Zbrodni Rosyjskich w Ukrainie im. Rafała Lemkina działający przy Instytucie Pileckiego.
- Świadectwa Centrum Lemkina na Georgetown University w Waszyngtonie
Aktualności
Świadectwa Centrum Lemkina na Georgetown University w Waszyngtonie
7 lutego 2024 r. na Georgetown University w Waszyngtonie odbyła się konferencja poświęcona dokumentowaniu i ściganiu zbrodni wojennych popełnianych na ludności cywilnej przez armię rosyjską w Ukrainie, w której wzięła udział dyrektor Instytutu Pileckiego.
- "Dom Turka". Katownia NKWD i UB w Augustowie
Aktualności
"Dom Turka". Katownia NKWD i UB w Augustowie
Poznaj historię "Domu Turka", w którym powstaje Dom Pamięci Obławy Augustowskiej Instytutu Pileckiego.
- NOWOŚĆ | Książka "Koszykowa róg Stalina"
Aktualności
NOWOŚĆ | Książka "Koszykowa róg Stalina"
Dr hab. Andrzej Zawistowski w swojej nowej książce przedstawia historię Aresztu Wewnętrznego MBP na Koszykowej. Tło opowieści stanowią dzieje najbliższej okolicy oraz losy ludzi, którzy do niego trafili – wśród nich Witold Pilecki.
- Zdrowych, pogodnych, błogosławionych Świąt Bożego Narodzenia oraz szczęśliwego Nowego Roku!
Aktualności
Zdrowych, pogodnych, błogosławionych Świąt Bożego Narodzenia oraz szczęśliwego Nowego Roku!
Zdrowych, pogodnych, błogosławionych Świąt Bożego Narodzenia oraz szczęśliwego Nowego Roku życzy dr hab. Magdalena Gawin, dyrektor Instytutu Pileckiego wraz z zespołem.
- 2023 | Agnieszka Witkowska-Krych, "Dziecko wobec Zagłady. Instytucjonalna opieka nad sierotami w getcie warszawskim"
Aktualności
2023 | Agnieszka Witkowska-Krych, "Dziecko wobec Zagłady. Instytucjonalna opieka nad sierotami w getcie warszawskim"
Książka Agnieszki Witkowskiej-Krych, "Dziecko wobec Zagłady. Instytucjonalna opieka nad sierotami w getcie warszawskim" została laureatem Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego w kategorii "naukowa książka historyczna" w 2023 r.
- 2023 | Bartłomiej Noszczak, "Orient zesłańców. Bliski Wschód w oczach Polaków ewakuowanych ze Związku Sowieckiego (1942–1945)"
Aktualności
2023 | Bartłomiej Noszczak, "Orient zesłańców. Bliski Wschód w oczach Polaków ewakuowanych ze Związku Sowieckiego (1942–1945)"
Książka Bartłomieja Noszczaka "Orient zesłańców. Bliski Wschód w oczach Polaków ewakuowanych ze Związku Sowieckiego (1942–1945)" zwyciężyła konkursie Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego w 2023 r. w kategorii II: reportaże historyczne, biografie.
- 2023 | Zbigniew Parafianowicz, Śniadanie pachnie trupem. Ukraina na wojnie
Aktualności
2023 | Zbigniew Parafianowicz, Śniadanie pachnie trupem. Ukraina na wojnie
W 2022 r. w związku z agresją Rosji na Ukrainę, Kapituła konkursu Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego stworzyła kategorię specjalną. W 2023 r. autorem najlepszej książki w tej kategorii został Zbigniew Parafianowicz.