Instytut Pileckiego na obchodach 80. rocznicy wyzwolenia Fréland we Francji - Instytut Pileckiego

Instytut Pileckiego na obchodach 80. rocznicy wyzwolenia Fréland we Francji

Podczas uroczystości odsłonięto pomnik upamiętniający mieszkańców miasta, którzy w 1944 roku pomogli zbiec z obozu w Ursprung grupie polskich jeńców.

Bohaterów reprezentowała pani Jeanine Humbert, która w 1944 roku jako kilkuletnia dziewczynka pomagała ukrywającym się Polakom.
 
W 2022 roku pani Humbert, razem z czterema innymi członkami swojej rodziny, została odznaczona Medalem Virtus et Fraternitas, przyznawanym przez Prezydenta RP na wniosek Dyrektora Instytutu Pileckiego. Medal Virtus et Fraternitas jest wręczany jako symbol pamięci i wdzięczności osobom, które niosły pomoc obywatelom polskim. 
 
 
Rocznica wyzwolenia Fréland stanowi dla mnie wyjątkową okazję do wyrażenia wdzięczności za okazaną pomoc i złożenia hołdu tym, którzy tej pomocy udzielili. Wierzę, że pamięć o bohaterstwie miejscowych Alzatczyków na trwale zapisze się w polsko-francuskiej historii. Fréland zasługuje, by stać się symbolem solidarności i odwagi, oporu i hartu ducha, oraz przykładem tego, że nawet w najtrudniejszych czasach znajdują się ludzie, których działanie przywraca wiarę w człowieczeństwo. - napisał w liście do zgromadzonych prof. Krzysztof Ruchniewicz, dyrektor Instytutu Pileckiego.
80 lat temu do alzackiego Fréland wkroczyły wojska amerykańskie, kładąc kres działaniom wojennym. Huczne obchody wyzwolenia miasta ściśle łączą się z historią grupy polskich jeńców, którzy byli przetrzymywani w pobliskim obozie Ursprung. Polacy dość szybko nawiązali kontakt z mieszkańcami, którzy starali się pomóc im przetrwać trudne chwile niewoli. Oprócz wsparcia moralnego dostarczali więźniom żywność i potrzebne produkty dnia codziennego. Gdy latem 1944 roku nad obozem zawisła groźba likwidacji, miejscowy ruch oporu na czele z proboszczem z Fréland, Raymondem Voegelim, podjął decyzję o pomocy Polakom. W nocy z 26 na 27 sierpnia zorganizowano ucieczkę. Początkowo jeńców ulokowano w nieczynnym szybie kopalni, szybko jednak przeniesiono ich do gospodarstwa rodziny Gorius, która bohatersko ukrywała zbiegów przez następnych sto dni, aż do dnia wyzwolenia. Dzięki wsparciu całej miejscowości, która przyjęła na siebie ryzyko pomocy polskim żołnierzom oraz podjęła się trudu utrzymania i zapewnienia wyżywienia całej grupie, wszyscy jeńcy doczekali dnia wolności.

W 2022 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek dyrektora Instytutu Pileckiego odznaczył Medalem Virtus et Fraternitas najbardziej zasłużonych mieszkańców Fréland. Wśród nich znaleźli się: Eugène Gorius (1873-1953), Marie Gorius (1881-1971), Léon Humbert (1900-1969), Rosalie Eugénie Fogel Gorius (1919-2007), Jeanine Humbert Hermann (ur. 1934), Hélène Pionstka z d. Waldmann (1921-2009), Raymond Voegeli (1894-1980). Więcej (kliknij).

Uroczystości 80. rocznicy wyzwolenia alzackiego Fréland, 7 grudnia 2024 r., rozpoczęto mszą świętą, po której zgromadzeni przenieśli się pod pomnik upamiętniający mieszkańców poległych podczas dwóch wojen światowych, a następnie – pomnik upamiętniający polskich jeńców oraz niosących im pomoc mieszkańców. Przedstawiciele Instytutu przekazali na ręce burmistrza Fréland, Jeana Louisa Barliera oraz szefa Stowarzyszenia UNC z Pays Welche, Cloude'a Schmitta list od Dyrektora Instytutu Pileckiego, a także złożyli wieniec pod tablicą pamiątkową i odebrali pamiątkowy medal z okazji rocznicy wyzwolenia regionu.
>Zdjęcia dzięki uprzejmości Instytutu Pamięci Narodowej, fot. Maria Rejman.

Zobacz także