gen. Lóránd Utassy (1897— 1974) - Instytut Pileckiego
Kiedy Niemcy rozpoczęły okupację Węgier Utassy kategorycznie odmówił Gestapo wstępu do obozów internowania i wydania polskich żołnierzy.
17 września 1939 roku Naczelny Wódz Sił Zbrojnych nakazał polskim oddziałom wycofanie się z terytorium Polski, okupowanej przez III Rzeszę i Związek Sowiecki. Żołnierzy, którzy przekroczyli granicę Królestwa Węgier, internowano w obozach jenieckich. Mimo sojuszu z Niemcami rząd Miklósa Horthyego konsekwentnie odmawiał ich wydania. Gdy w październiku 1943 roku Lóránd Utassy stanął na czele XXI Departamentu Jeńców Wojennych i Internowanych w Ministerstwie Honwedów, pod jego opieką znalazły się tysiące polskich żołnierzy. Utassy — żołnierz i doświadczony dyplomata, były attaché wojskowy
w Londynie — zastąpił na stanowisku Zoltana Baló, zdymisjonowanego po płynących z ambasady niemieckiej oskarżeniach o udział w przerzutach polskich żołnierzy na zachód Europy. Mimo nasilających się nacisków ze strony Niemiec Utassy kontynuował działalność poprzednika.
fot. Zbiory rodziny Utassy
Zobacz także
- Konstanty Rokicki (1899—1958)
odznaczeni
Konstanty Rokicki (1899—1958)
Jako członek Grupy Ładosia samodzielnie wypisał kilka tysięcy blankietów paszportowych Republiki Paragwaju, które — szmuglowane na teren okupowanej Polski — dawały Żydom szansę na uniknięcie Zagłady.
- Herasym Łukiańczuk
odznaczeni
Herasym Łukiańczuk
(1890–1953)Szedł wolno i dyskretnie mówił do mnie: «Nie ruszaj się stąd, może cię nie zauważą. Wieczorem przyjdę po ciebie. Twój brat jest już u mnie» - wspomina słowa Harasyma uratowana przez niego Leokadia Skowrońska.
- Mychajło Susła
odznaczeni
Mychajło Susła
(1901–1970)Podwójne Boże Narodzenia, podwójne Wielkanoce, rzymsko- i greckokatolickie – tak świętowanie w Podkamieniu w Galicji Wschodniej wspominała Irena Próchniak. Wraz z wybuchem wojny relacje polsko-ukraińskie zaczęły się pogarszać.
