Zjazd partnerów lokalnych programu „Zawołani po imieniu” - Instytut Pileckiego
Zjazd partnerów lokalnych programu „Zawołani po imieniu”
W programie „Zawołani po imieniu” upamiętniliśmy dotychczas 53 Polaków w 23 miejscowościach. Pragniemy wspierać wspólnoty lokalne w pielęgnowaniu pamięci o lokalnych bohaterach - 17 lutego rozmawialiśmy na ten temat z samorządowcami.
W ramach programu „Zawołani po imieniu” honorujemy Polaków, którzy za ratowanie Żydów przed Zagładą zapłacili własnym życiem. Punktem kulminacyjnym uroczystości, w jakiej biorą udział bliscy ofiar, przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, jest odsłonięcie kamienia z pamiątkową tablicą. Ale to nie koniec starań o przywrócenie i kultywowanie pamięci o zamordowanych.
Instytut Pileckiego – poprzez stały kontakt i cykliczne spotkania - podejmuje działania integrujące środowisko Rodzin „Zawołanych po imieniu”, ale istotnym aspektem programu jest również skupienie lokalnej społeczności wokół wydarzeń, będących częścią historii ich małej ojczyzny. 17 lutego w Warszawie spotkaliśmy się z partnerami samorządowymi, którzy współorganizują uroczystości i pielęgnują pamięć o „Zawołanych”, aby podsumować dotychczasową współpracę.
Dyrektor Instytutu Pileckiego, prof. Magdalena Gawin, w trakcie otwarcia zjazdu wskazała m.in. na rolę władz lokalnych w trosce o miejsca pamięci: „Nie istnieje pamięć, nie istnieje historia ogólnopolska bez silnej historii lokalnej. Jesteście państwo depozytariuszami tej pamięci. Kamienie są symbolami pamięci, ale zależy nam także, by były to żywe miejsca spotkań, byśmy nie ograniczali się tylko do składania kwiatów. Pamięć jest czymś więcej niż prostym rytuałem, chociaż ten rytuał jest istotny. Natomiast pamiętanie jest wartością samą w sobie”.
Z kolei dr Wojciech Kozłowski, zastępca dyrektora Instytutu Pileckiego, zwrócił uwagę na złożoność procesu, jakim jest przywracanie i pielęgnowanie pamięci o „Zawołanych” „Potrzeba czasu, żeby nauczyć się mówić o tym doświadczeniu, o bohaterach, o ich heroizmie, o miejscu w społeczności, o pamięci w rodzinie, o pamięci lokalnej. Zrozumieliśmy na samym początku, że naszym zadaniem jako naukowców z instytutu badawczego, jest poznać te historie, dotrzeć do nich, udokumentować, pokazać je, spotkać się z rodzinami i społecznością lokalną”.
Dr Anna Stróż-Pawłowska, kierownik Działu ds. „Zawołanych po imieniu”, opowiedziała o perspektywach dalszej współpracy między Instytutem Pileckiego a samorządami oraz poruszyła temat przygotowań do obchodów Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Następnie odbyła się część warsztatowa zjazdu: dyskusja w grupach, podczas której uczestnicy rozmawiali o swoich pomysłach na kontynuację programu w ich gminach oraz powiatach. Lekcje historii regionalnej, szkolne konkursy historyczne czy ustanowienie upamiętnionego patronem ulicy lub skweru – to tylko niektóre z omawianych inicjatyw. Na zakończenie spotkania samorządowcy mieli okazję zwiedzić wystawę „Zawołani po Imieniu” w domu Bez Kantów w Warszawie.
„Zawołani po imieniu” to Polacy, którzy podczas okupacji niemieckiej zostali zamordowani przez Niemców za pomoc Żydom, zagrożonym śmiercią w czasie Zagłady. Ich losy przez lata nie miały szansy wybrzmieć w pamięci zbiorowej, rzadko wspominano o nich w polskich i międzynarodowych dyskusjach o historii. Dokumenty i świadectwa pozostawały nieznane i rozproszone w archiwach, ślady materialne stopniowo ulegały zniszczeniu. Dziś dopiero pamięć o bohaterach, utrwalona w przekazach rodzin i wspólnot lokalnych, dociera do wszystkich i staje się naszą wspólną sprawą.
W ramach programu „Zawołani po imieniu” Instytut Pileckiego wydobywa z niepamięci historie Polaków, którzy za ratowanie Żydów od Zagłady zapłacili życiem własnym i swoich najbliższych. Program łączy badania naukowe, edukację historyczną i różnorodne działania w obszarze kultury pamięci.
Zobacz także
- "Lato w mieście" z Instytutem Pileckiego
Aktualności
"Lato w mieście" z Instytutem Pileckiego
Podczas wakacji uczniom szkół podstawowych proponujemy zajęcia, zabawy i gry edukacyjne prezentujące m.in. symbole narodowe, postawy bohaterskie oraz tajniki warsztatu historyka.
- 12 lipca - Dzień pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej | Obchody 79. rocznicy
Aktualności
12 lipca - Dzień pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej | Obchody 79. rocznicy
12 lipca w Augustowie odbyły się uroczystości upamiętniające Ofiary największej zbrodni dokonanej przez Sowietów na Polakach po II wojnie światowej.
- Obchody 79. rocznicy Obławy Augustowskiej | Fotorelacja z koncertu LIPCOWI'45
Aktualności
Obchody 79. rocznicy Obławy Augustowskiej | Fotorelacja z koncertu LIPCOWI'45
Wydarzenie, na które czekamy cały rok! W sobotę 6 lipca po raz trzeci odbył się w Augustowie na Błoniach rzeki Netty wyjątkowy koncert LIPCOWI '45 inaugurujący obchody 79. rocznicy Obławy Augustowskiej.
- Otwarcie wystawy "Polish Paratroopers in Operation Market Garden" w Oosterbeek w Holandii
Aktualności
Otwarcie wystawy "Polish Paratroopers in Operation Market Garden" w Oosterbeek w Holandii
W Airborne Museum w Oosterbeek w Holandii 6 lipca 2024 r. odbył się wernisaż plenerowej wystawy poświęconej udziałowi polskich spadochroniarzy w operacji powietrznodesantowej Market-Garden, której 80. rocznica przypada we wrześniu tego roku.
- NOWOŚĆ! "Okupowane gospodarki. Historia ekonomiczna Europy okupowanej przez nazistów 1939–1945"
Aktualności
NOWOŚĆ! "Okupowane gospodarki. Historia ekonomiczna Europy okupowanej przez nazistów 1939–1945"
Publikacja należy do najważniejszych w ostatnich dekadach pozycji monograficznych poświęconych ekonomicznym zagadnieniom okresu II wojny światowej. Jej lektura pobudza zainteresowanie tematem, zachęca do stawiania pytań, skłania do refleksji.
- Premiera nowego programu na YT "Giełda Historii"| Prof. Andrzej Zawistowski zaprasza w każdy czwartek!
Aktualności
Premiera nowego programu na YT "Giełda Historii"| Prof. Andrzej Zawistowski zaprasza w każdy czwartek!
W jaki sposób na przestrzeni wieków gospodarka kształtowała losy milionów ludzi? Oglądajcie nowy program Instytutu Pileckiego na YT pt. "Giełda Historii" i zobaczcie, jak stworzono świat, w którym dziś żyjemy.
- Kongres USA uhonoruje polskich dyplomatów ratujących Żydów
Aktualności
Kongres USA uhonoruje polskich dyplomatów ratujących Żydów
We wtorek 11 czerwca Izba Reprezentantów USA zagłosowała za ustawą przyznającą Złoty Medal Kongresu 60 dyplomatom, ratującym Żydów przed Holokaustem.
- 4 czerwca | Romantyczne cele, pragmatyczne środki | Rozmowa z Jackiem Sokołowskim
Aktualności
4 czerwca | Romantyczne cele, pragmatyczne środki | Rozmowa z Jackiem Sokołowskim
Wybory 4 czerwca 1989 były odsuniętym w czasie i dość nieoczekiwanym, ale zwycięstwem Solidarności. 4 czerwca mija 35 lat od zmiany systemowej.
- Uczciliśmy rocznicę śmierci naszego Patrona oddając krew potrzebującym | Fotorelacja
Aktualności
Uczciliśmy rocznicę śmierci naszego Patrona oddając krew potrzebującym | Fotorelacja
W przeddzień 76. rocznicy śmierci naszego Patrona, we współpracy z Regionalnym Centrum Krwiodawstwa zorganizowaliśmy mobilną zbiórkę krwi w Warszawie.
- Marika "Przy biurku" | singiel zapowiadający płytę „LIPCOWE ‘45”
Aktualności
Marika "Przy biurku" | singiel zapowiadający płytę „LIPCOWE ‘45”
„Przy biurku” to singiel zapowiadający płytę „LIPCOWE ‘45”, wydawaną przez Instytut Pileckiego odział w Augustowie we współpracy z Agora Digital Music, która ukaże się jeszcze w tym roku.
- Zmiana na stanowisku dyrektora Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego
Aktualności
Zmiana na stanowisku dyrektora Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego
11 kwietnia 2024 r. decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego ze stanowiska dyrektora Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego odwołana została dr hab. Magdalena Gawin.
- Instytut dziękuje swojej założycielce
Aktualności
Instytut dziękuje swojej założycielce
Magdalena Gawin założyła Instytut Pileckiego jeszcze jako podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2016 r.