„Proskrypcja w nowej odsłonie” | premiera książki Grzegorza Bębnika - Instytut Pileckiego
„Proskrypcja w nowej odsłonie” | premiera książki Grzegorza Bębnika
Książka „Proskrypcja w nowej odsłonie. Niemieckie listy gończe w przededniu i początkach II wojny światowej” Grzegorza Bębnika ukazuje zastosowanie list proskrypcyjnych w niemieckiej polityce okupacyjnej na ziemiach polskich.
Funkcjonariusze służb bezpieczeństwa III Rzeszy stworzyli odpowiednio wcześniej alfabetyczny wykaz nazwisk Polaków potencjalnie groźnych dla przyszłej władzy okupacyjnej, przeznaczonych do szybkiego aresztowania i likwidacji, w który wyposażono m.in. Einsatzgruppen. Wykaz ten przetrwał w formie Sonderfahndungsbuch Polen, czyli Specjalnej księgi gończej dla Polski, wiemy jednak, że nie była to pierwsza tego typu lista. Zachowały się bowiem informacje o wcześniejszej, zaginionej obecnie, Specjalnej liście gończej dla Polski (Sonderfahndungsliste Polen).
Proskrypcja w starożytnym Rzymie pierwotnie oznaczała przymusową sprzedaż majątku dłużnika. Do czasów II wojny światowej znaczenie tego pojęcia przeszło jednak sporą ewolucję. Autor ukazuje rozwój list proskrypcyjnych na ziemiach niemieckich aż do czasów nazistowskich, a następnie zastosowanie tych instrumentów gończych na potrzeby polityki okupacyjnej. Jak były tworzone listy proskrypcyjne? Kto miał się na nich znaleźć? W jakim zakresie korzystały z nich następnie służby bezpieczeństwa? Autor poszukuje odpowiedzi na te pytania, nie tylko analizując zachowaną księgę gończą dla Polski, lecz także porównując ją z analogicznymi publikacjami przygotowanymi na wypadek podboju krajów Europy Zachodniej.
„Grzegorz Bębnik ustala w przybliżeniu genezę i chronologię obecnie znanej wersji Sonderfahndungsbuch Polen, czyli Specjalnej księgi gończej dla Polski. Ta weryfikacja i solidnie uzasadnione wnioski, dotyczące czasu, miejsca i autorstwa księgi, będą z pewnością od tej pory przywoływane jako standardowe w polskiej historiografii. Monografia pozwoli na uporządkowanie informacji o niemieckich listach gończych, które w dotychczasowych opracowaniach, jak się okazuje, nie tylko były nieprecyzyjne, ale w wielu przypadkach mylne”.
prof. dr hab. Ryszard Kaczmarek
Najnowsza publikacja Instytutu Pileckiego jest dostępna w księgarniach tradycyjnych i internetowych, w wersji papierowej oraz elektronicznej.
Zobacz także
- W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945 | KONFERENCJA NAUKOWA
Aktualności
W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945 | KONFERENCJA NAUKOWA
14 i 15 listopada 2024 r. w Augustowie odbyła się konferencja "W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945".
- „Tree of knowledge” | Singiel promujący album PORTRETY
Aktualności
„Tree of knowledge” | Singiel promujący album PORTRETY
„Tree of knowledge” to najnowszy singiel promujący album „Portrety”, stworzony przez Adama Bałdycha we współpracy z Instytutem Pileckiego.
- Książka ze zbiorów Józefa Ulmy w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
Aktualności
Książka ze zbiorów Józefa Ulmy w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
Instytut Pileckiego przekazał do Muzeum II Wojny Światowej książkę należącą niegdyś do Józefa Ulmy z Markowej koło Rzeszowa, który wraz z żoną i dziećmi został zamordowany przez Niemców za ukrywanie Żydów w czasie II wojny światowej.
- Rozmowy o książkach - nowy cykl na kanale YouTube
Aktualności
Rozmowy o książkach - nowy cykl na kanale YouTube
Zapraszamy do oglądania „Rozmów o książkach” - nowego programu poświęconego wydawnictwom Instytutu Pileckiego.
- Historie kobiet znikających. Konferencja naukowa | 25-26 listopada
Aktualności
Historie kobiet znikających. Konferencja naukowa | 25-26 listopada
Zapraszamy na konferencję naukową, która odbędzie się w dniach 25-26 listopada 2024 r. w Warszawie.
- Prof. Krzysztof Ruchniewicz dyrektorem Instytutu Pileckiego
Aktualności
Prof. Krzysztof Ruchniewicz dyrektorem Instytutu Pileckiego
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hanna Wróblewska powołała prof. Krzysztofa Ruchniewicza na stanowisko dyrektora Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego. Jego pięcioletnia kadencja rozpocznie się 5 listopada 2024 r.
- "Koniec świata to dobry początek" | Premiera audioserialu w 80. rocznicę przybycia polskich sierot do Nowej Zelandii
Aktualności
"Koniec świata to dobry początek" | Premiera audioserialu w 80. rocznicę przybycia polskich sierot do Nowej Zelandii
Dokładnie w 80. rocznicę przybycia polskich dzieci do Pahiatua w Nowej Zelandii, odbyła się premiera audioserialu, który opowiada niezwykłą historię odnalezienia domu na drugim końcu świata.
- 2024 | Grzegorz Hryciuk "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków 1944–1946"
Aktualności
2024 | Grzegorz Hryciuk "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków 1944–1946"
Książka Grzegorza Hryciuka, "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków 1944–1946" została uznana przez Kapitułę Nagrody Pileckiego w 2024 r. za najlepszą pozycję na temat polskiego doświadczenia konfrontacji z dwoma totalitaryzmami w XX wieku.
- 2024 | Kalina Błażejowska "Bezduszni. Zapomniana zagłada chorych"
Aktualności
2024 | Kalina Błażejowska "Bezduszni. Zapomniana zagłada chorych"
Książka Kaliny Błażejowskiej pt. "Bezduszni. Zapomniana zagłada chorych" (Czarne 2023) została w laureatem czwartej edycji Nagrody Pileckiego w kategorii „Reportaż historyczny”.
- 2024 | Christopher Miller "The War Came To Us: Life and Death in Ukraine"
Aktualności
2024 | Christopher Miller "The War Came To Us: Life and Death in Ukraine"
Książka "The War Came To Us: Life and Death in Ukraine" autorstwa Christophera Millera została laureatem „Nagrody specjalnej” w międzynarodowym konkursie literackim im. Witolda Pileckiego w 2024 r.
- Audioserial „W Nowej Zelandii zaczyna się dzień. Opowieść o dzieciach z Pahiatua”
Aktualności
Audioserial „W Nowej Zelandii zaczyna się dzień. Opowieść o dzieciach z Pahiatua”
W 80. rocznicę przybycia polskich dzieci do Pahiatua w Nowej Zelandii, zapraszamy na szcześcioodcinkowy audiodokument, którego bohaterowie opowiadają, jak wyglądała ich droga na koniec świata i jak doświadczenie uchodźstwa wpłynęło na życie ich rodzin.
- Znamy laureatów czwartej edycji Nagrody Pileckiego!
Aktualności
Znamy laureatów czwartej edycji Nagrody Pileckiego!
Grzegorz Hryciuk, Kalina Błażejowska i Christopher Miller to zwycięzcy tegorocznej edycji konkursu. Kapituła Nagrody podczas uroczystej gali ogłosiła również trzy wyróżnienia.