Zakończyliśmy kolejny etap prac nad Listą Ładosia - Instytut Pileckiego
Zakończyliśmy kolejny etap prac nad Listą Ładosia
Instytut Pileckiego zakończył pracę nad publikacją „Lista Ładosia. Spis osób, na których nazwiska w okresie II wojny światowej zostały wystawione paszporty latynoamerykańskie przez Poselstwo RP i organizacje żydowskie w Szwajcarii”.
Opracowanie to jest pierwszą próbą odtworzenia nazwisk posiadaczy dokumentów, które symbolicznie nazwano „paszportami życia”.
Podczas II wojny światowej nieformalna grupa, składająca się z przedstawicieli poselstwa RP w Bernie, a także działaczy organizacji żydowskich, współdziałała w celu ratowania polskich i europejskich Żydów. Począwszy od 1941 r. aż do końca 1943 r. jej członkowie nielegalnie kupowali, sporządzali i dostarczali osobom zagrożonym Zagładą sfałszowane dokumenty oraz poświadczenia obywatelstwa czterech państw Ameryki Południowej i Środkowej. Paszporty Paragwaju, Hondurasu, Haiti i Peru chroniły ich właścicieli przed wywózką do obozów śmierci na terenach okupowanych przez III Rzeszę. Oprócz Aleksandra Ładosia, który jako szef polskiej placówki w Bernie był naturalnym liderem grupy, w akcję paszportową byli zaangażowani jeszcze: Stefan Jan Ryniewicz, Konstanty Rokicki, Juliusz Kühl, Abraham Silberschein, Chaim Eiss.
Naukowcy z Instytutu Pileckiego sporządzili listę osób, których objęła „akcja paszportowa”. Część z nich przeżyła wojnę, niektórych nie udało się uratować, a losy wielu pozostają nieznane. Lista została opatrzona obszernym komentarzem na temat działalności grupy Ładosia, a także analizą statystyczną zgromadzonego materiału. Prace badawcze prowadzili wspólnie pracownicy Ambasady RP w Bernie i Instytutu Pileckiego, przy wsparciu innych instytucji: IPN, ŻIH, a także Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu.
W 2019 r. Instytut Pileckiego zorganizował wystawę „Paszporty życia” poświęconą grupie Ładosia, wykorzystując dokumenty udostępnione przez Ambasadę RP w Szwajcarii oraz materiały Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. Ekspozycja była prezentowana m.in. Ambasadzie RP w Bernie, w warszawskim Belwederze oraz Muzeum Ulmów w Markowej. Zwieńczeniem działań instytutu na rzecz uhonorowania grupy była uroczysta gala, podczas której prezydent Andrzej Duda odznaczył wszystkich sześciu jej członków medalem Virtus at Fratenitas na wniosek dyrektora Instytutu Pileckiego, Wojciecha Kozłowskiego.
Zobacz także
- Porozumienie w sprawie Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego
Aktualności
Porozumienie w sprawie Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego
Dyrektorzy Instytutu Pileckiego i Muzeum Auschwitz-Birkenau porozumieli się w sprawie współpracy nad Nagrodą im. Witolda Pileckiego. Nagroda specjalna dzięki wsparciu donatora zostaje przywrócona, a termin nadsyłania prac przedłużony do 31 sierpnia.
- Nie dla fałszowania historii. Instytut Pileckiego odpowiada na tezy Grzegorza Brauna
Aktualności
Nie dla fałszowania historii. Instytut Pileckiego odpowiada na tezy Grzegorza Brauna
- Otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej
Aktualności
Otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej
12 lipca 2025 roku Instytut Pileckiego otworzył Dom Pamięci Obławy Augustowskiej.
- Zaproszenie na otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej – zapis konferencji prasowej
Aktualności
Zaproszenie na otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej – zapis konferencji prasowej
10 lipca 2025 roku w siedzibie Instytutu Pileckiego w Augustowie odbyła się konferencja prasowa poświęcona otwarciu Domu Pamięci Obławy Augustowskiej, które odbędzie się 12 lipca.
- Oświadczenie
Aktualności
Oświadczenie
Z ogromnym oburzeniem przyjmujemy słowa Grzegorza Brauna kwestionujące istnienie komór gazowych w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i obozie zagłady Auschwitz-Birkenau.
- Dyrektor Instytutu Pileckiego składa zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa
Aktualności
Dyrektor Instytutu Pileckiego składa zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa
Dziś, 11 lipca 2025 r., prof. Krzysztof Ruchniewicz – Dyrektor Instytutu Pileckiego – złożył zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa do Prokuratury Rejonowej w Augustowie.
- Ilu Polaków wie, czym była Obława Augustowska - nowe wyniki badań
Aktualności
Ilu Polaków wie, czym była Obława Augustowska - nowe wyniki badań
We współpracy z Fundacją Centrum Badania Opinii Społecznej przeprowadziliśmy badanie wiedzy o Obławie Augustowskiej.
- Podziękowania dla Pani Marii
Aktualności
Podziękowania dla Pani Marii
30 czerwca 2025 r. Pani Maria Moryc, nasza Główna Księgowa, zakończyła 8-letni okres pracy w Instytucie Pileckiego.
- Utracone dziedzictwo. Losy polskich dóbr kultury w czasie II wojny światowej
Aktualności
Utracone dziedzictwo. Losy polskich dóbr kultury w czasie II wojny światowej
Kwestia losów dóbr kultury podczas II wojny światowej, stanowiąc problem w skali międzynarodowej, dotyczy szczególnie Polski, podzielonej już we wrześniu 1939 roku na dwie strefy okupacyjne administrowane przez Trzecią Rzeszę i Związek Radziecki.
- Prezentacja raportu Centrum Lemkina dokumentującego rosyjskie zbrodnie na dzieciach
Aktualności
Prezentacja raportu Centrum Lemkina dokumentującego rosyjskie zbrodnie na dzieciach
26 czerwca 2025 r. zaprezentowaliśmy raport „Skradzione dzieciństwo. Zbrodnie przeciwko dzieciom popełnione przez wojska rosyjskie”, dokumentujący relacje świadków rosyjskich zbrodni na dzieciach.
- Konferencja "Formy zaangażowania kobiet w systemach autorytarnych i totalitarnych XX wieku – Polska na europejskim tle porównawczym (1919-1989)" | CALL FOR PAPERS
Aktualności
Konferencja "Formy zaangażowania kobiet w systemach autorytarnych i totalitarnych XX wieku – Polska na europejskim tle porównawczym (1919-1989)" | CALL FOR PAPERS
Zapraszamy do udziału w ogólnopolskiej konferencji naukowej organizowanej przez Instytutu Pileckiego na temat form zaangażowania kobiet w systemach autorytarnych i totalitarnych XX wieku.
- CALL FOR PAPERS: The 80th Anniversary of the Nuremberg Trial
Aktualności
CALL FOR PAPERS: The 80th Anniversary of the Nuremberg Trial
Zapraszamy do udziału w konferencji "Unknown Legacies of the Nuremberg Trial: Regional Approaches and Perspectives in East Central Europe".