Zakończyliśmy kolejny etap prac nad Listą Ładosia - Instytut Pileckiego
Zakończyliśmy kolejny etap prac nad Listą Ładosia
Instytut Pileckiego zakończył pracę nad publikacją „Lista Ładosia. Spis osób, na których nazwiska w okresie II wojny światowej zostały wystawione paszporty latynoamerykańskie przez Poselstwo RP i organizacje żydowskie w Szwajcarii”.
Opracowanie to jest pierwszą próbą odtworzenia nazwisk posiadaczy dokumentów, które symbolicznie nazwano „paszportami życia”.
Podczas II wojny światowej nieformalna grupa, składająca się z przedstawicieli poselstwa RP w Bernie, a także działaczy organizacji żydowskich, współdziałała w celu ratowania polskich i europejskich Żydów. Począwszy od 1941 r. aż do końca 1943 r. jej członkowie nielegalnie kupowali, sporządzali i dostarczali osobom zagrożonym Zagładą sfałszowane dokumenty oraz poświadczenia obywatelstwa czterech państw Ameryki Południowej i Środkowej. Paszporty Paragwaju, Hondurasu, Haiti i Peru chroniły ich właścicieli przed wywózką do obozów śmierci na terenach okupowanych przez III Rzeszę. Oprócz Aleksandra Ładosia, który jako szef polskiej placówki w Bernie był naturalnym liderem grupy, w akcję paszportową byli zaangażowani jeszcze: Stefan Jan Ryniewicz, Konstanty Rokicki, Juliusz Kühl, Abraham Silberschein, Chaim Eiss.
Naukowcy z Instytutu Pileckiego sporządzili listę osób, których objęła „akcja paszportowa”. Część z nich przeżyła wojnę, niektórych nie udało się uratować, a losy wielu pozostają nieznane. Lista została opatrzona obszernym komentarzem na temat działalności grupy Ładosia, a także analizą statystyczną zgromadzonego materiału. Prace badawcze prowadzili wspólnie pracownicy Ambasady RP w Bernie i Instytutu Pileckiego, przy wsparciu innych instytucji: IPN, ŻIH, a także Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu.
W 2019 r. Instytut Pileckiego zorganizował wystawę „Paszporty życia” poświęconą grupie Ładosia, wykorzystując dokumenty udostępnione przez Ambasadę RP w Szwajcarii oraz materiały Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. Ekspozycja była prezentowana m.in. Ambasadzie RP w Bernie, w warszawskim Belwederze oraz Muzeum Ulmów w Markowej. Zwieńczeniem działań instytutu na rzecz uhonorowania grupy była uroczysta gala, podczas której prezydent Andrzej Duda odznaczył wszystkich sześciu jej członków medalem Virtus at Fratenitas na wniosek dyrektora Instytutu Pileckiego, Wojciecha Kozłowskiego.
Zobacz także
- Archiwum UNWCC jest już dostępne online
Aktualności
Archiwum UNWCC jest już dostępne online
450 000 stron dokumentów Komisji Narodów Zjednoczonych ds. Zbrodni Wojennych dostępnych online dzięki Instytutowi Pileckiego.
- Oświadczenie
Aktualności
Oświadczenie
W związku z ukazaniem się w dzienniku „Rzeczpospolita” artykułu zawierającego nieprawdziwe informacje oraz sugestie i domysły szkalujące Instytut oraz wysiłki jego pracowników na rzecz badania i popularyzowania wiedzy o totalitaryzmach, oświadczamy, że:
- Instytut Pileckiego oddaje hołd Powstańcom
Aktualności
Instytut Pileckiego oddaje hołd Powstańcom
Instytut Pileckiego oddał hołd bohaterom i bohaterkom Powstania Warszawskiego
- Utracone dziedzictwo. Losy polskich dóbr kultury w czasie II wojny światowej
Aktualności
Utracone dziedzictwo. Losy polskich dóbr kultury w czasie II wojny światowej
Kwestia losów dóbr kultury podczas II wojny światowej, stanowiąc problem w skali międzynarodowej, dotyczy szczególnie Polski, podzielonej już we wrześniu 1939 roku na dwie strefy okupacyjne administrowane przez Trzecią Rzeszę i Związek Radziecki.
- "Lipcowi '45" – muzyczna opowieść o Ofiarach Obławy Augustowskiej | fotorelacja
Aktualności
"Lipcowi '45" – muzyczna opowieść o Ofiarach Obławy Augustowskiej | fotorelacja
W augustowskim amfiteatrze, nad jeziorem Necko, odbyło widowisko muzyczno-multimedialne. Koncert "Lipcowi '45" był zwieńczeniem organizowanych przez Instytut Pileckiego obchodów 80. rocznicy Obławy Augustowskiej.
- Za nami obchody 80. rocznicy Obławy Augustowskiej
Aktualności
Za nami obchody 80. rocznicy Obławy Augustowskiej
W dniach 12–19 lipca 2025 roku w Augustowie odbyły się obchody 80. rocznicy Obławy Augustowskiej – największej powojennej zbrodni dokonanej na Polakach.
- Porozumienie w sprawie Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego
Aktualności
Porozumienie w sprawie Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego
Dyrektorzy Instytutu Pileckiego i Muzeum Auschwitz-Birkenau porozumieli się w sprawie współpracy nad Nagrodą im. Witolda Pileckiego. Nagroda specjalna dzięki wsparciu donatora zostaje przywrócona, a termin nadsyłania prac przedłużony do 31 sierpnia.
- Nie dla fałszowania historii. Instytut Pileckiego odpowiada na tezy Grzegorza Brauna
Aktualności
Nie dla fałszowania historii. Instytut Pileckiego odpowiada na tezy Grzegorza Brauna
- Otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej
Aktualności
Otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej
12 lipca 2025 roku Instytut Pileckiego otworzył Dom Pamięci Obławy Augustowskiej.
- Zaproszenie na otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej – zapis konferencji prasowej
Aktualności
Zaproszenie na otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej – zapis konferencji prasowej
10 lipca 2025 roku w siedzibie Instytutu Pileckiego w Augustowie odbyła się konferencja prasowa poświęcona otwarciu Domu Pamięci Obławy Augustowskiej, które odbędzie się 12 lipca.
- Oświadczenie (11 lipca 2025)
Aktualności
Oświadczenie (11 lipca 2025)
Z ogromnym oburzeniem przyjmujemy słowa Grzegorza Brauna kwestionujące istnienie komór gazowych w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i obozie zagłady Auschwitz-Birkenau.
- Dyrektor Instytutu Pileckiego składa zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa
Aktualności
Dyrektor Instytutu Pileckiego składa zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa
Dziś, 11 lipca 2025 r., prof. Krzysztof Ruchniewicz – Dyrektor Instytutu Pileckiego – złożył zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa do Prokuratury Rejonowej w Augustowie.