Krok czwarty: „opatrzyć na drogę” - Instytut Pileckiego
Krok czwarty: „opatrzyć na drogę”
Upamiętnienie to nie koniec. Podtrzymujemy relacje z bliskimi uhonorowanych przez nas osób, a także dążymy do zintegrowania Rodzin Zawołanych po imieniu. Wiemy, że trudne emocje najlepiej rozumieją osoby obarczone podobnymi doświadczeniami.
Jak rozumieć zwrot „opatrzyć drogę”? Przyjrzyjmy się ponownie fragmentowi wiersza Zbigniewa Herberta Pan Cogito o potrzebie ścisłości:
(…) musimy zatem wiedzieć
policzyć dokładnie
zawołać po imieniu
opatrzyć na drogę (…)
W sensie przenośnym jest to przywrócenie pamięci o zamordowanych: zebranie wszystkich możliwych informacji o okolicznościach ich śmierci, odsłonięcie tablicy, opłakanie zmarłych. Ostatnie pożegnanie i „opatrzenie” na drogę. Tę nieznaną, choć nieuniknioną, wieczną. Ale nietrudno doszukać się też sensu dosłownego. Bo ci, którzy przeżyli, potrzebują opatrzenia ran, które nie chcą się zagoić.
Na upamiętnienia czekają przede wszystkim rodziny ofiar: dzieci, rodzeństwo, wnuki. Do tej pory nikt specjalnie nie interesował się tragicznym losem ich bliskich – jeszcze jedna śmierć, kolejna z setek tysięcy wojennych ofiar. Znamienne jest to, że w każdej rozmowie z potomkami uhonorowanych przez nas osób, przebija się wdzięczność za zainteresowanie losami ich przodków. Dużą rolę odgrywa tu fakt, że projekt Zawołani po imieniu nie kończy się wraz z odsłonięciem tablicy.
Instytut Pileckiego nie tylko podtrzymuje nawiązane relacje, ale również podejmuje działania integrujące to środowisko. Postawiliśmy sobie za cel zjednoczyć rodziny zamordowanych i obdarzyć ich należytym wsparciem. Zorganizowany przez nas zjazd, który miał miejsce 24 listopada w Broku nad Bugiem, stworzył okazję do rozmów z ludźmi o podobnych doświadczeniach.
Spotkanie pokazało, że od żałoby nie da się uciec: trauma, która nigdy nie została przepracowana, skutkowała niechęcią do dzielenia się swoimi wspomnieniami. W efekcie brzemię wydarzeń z przeszłości dziedziczyły kolejne pokolenia. Projekt Zawołaniu po imieniu stał się impulsem do zwierzeń i szczerych rozmów w gronie rodziny: choć swoiste „rozdrapywanie ran” było bolesnym procesem, pomogło rodzeństwu oraz dzieciom ofiar zrzucić z siebie ciężar niewypowiedzianych słów, ukrywanych przez lata historii.
Podczas zjazdu wystosowano również apel o kontynuowanie projektu, bo – jak podkreślają dzieci, wnuki i prawnuki zamordowanych – upamiętnia się bohaterów, nie oprawców (zachęcamy do zapoznania się z listem).
W I Zjeździe Rodzin Zawołanych po imieniu uczestniczyło ponad 100 członków rodzin upamiętnionych przez nas osób. Liczymy na to, że w tym roku uda nam się podwoić liczbę gości!
Zobacz także
- Konferencja „Formy zaangażowania kobiet w systemach autorytarnych i totalitarnych XX wieku” | Podsumowanie
Aktualności
Konferencja „Formy zaangażowania kobiet w systemach autorytarnych i totalitarnych XX wieku” | Podsumowanie
Formy zaangażowania kobiet w systemach autorytarnych i totalitarnych XX wieku - Polska na europejskim tle porównawczym (1919-1989)
- Nominowani do Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego 2025 (piąta edycja)
Aktualności
Nominowani do Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego 2025 (piąta edycja)
Znamy nazwiska autorów książek nominowanych do piątej edycji Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego! Spośród 60 zgłoszonych książek kapituła wyłoniła 12 publikacji, które walczą o nagrody w trzech kategoriach.
- Dyplomatyczne kontrapunkty | Spotkania w Galerii Instytutu Pileckiego
Aktualności
Dyplomatyczne kontrapunkty | Spotkania w Galerii Instytutu Pileckiego
Z okazji przypadającego w październiku Światowego Dnia Dyplomaty Galeria Instytutu Pileckiego w Domu Bez Kantów zaprasza na cykl czwartkowych spotkań przedstawiających życie i działalność polskich dyplomatów, bohaterów wystawy „Decyzja: ratować ludzi".
- Konkurs na stanowisko Kierownika Oddziału Zamiejscowego Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego w Berlinie
Aktualności
Konkurs na stanowisko Kierownika Oddziału Zamiejscowego Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego w Berlinie
Dyrektor Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego w Warszawie ogłasza konkurs na stanowisko Kierownika Oddziału Zamiejscowego Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego w Berlinie.
- Wizyta przedstawicieli Archiwum Czerkaskiego w Instytucie Pileckiego
Aktualności
Wizyta przedstawicieli Archiwum Czerkaskiego w Instytucie Pileckiego
W poniedziałek, 6 października, odbyło się spotkanie p.o. Dyrektora Instytutu Pileckiego, Karola Madaja, z przedstawicielami Państwowego Archiwum Obwodu Czerkaskiego.
- Saul Dreier i przyjaciele – koncert na setne urodziny
Aktualności
Saul Dreier i przyjaciele – koncert na setne urodziny
28 września 2025 r. Saul Dreier – muzyk urodzony w 1925 roku na krakowskim Podgórzu, ocalały z obozów KL Płaszów, KL Mauthausen-Gusen i KL Linz – świętował swoje setne urodziny pierwszym koncertem w rodzinnym mieście.
- Instytut Pileckiego wyróżniony w 18. edycji plebiscytu Wydarzenie Historyczne Roku
Aktualności
Instytut Pileckiego wyróżniony w 18. edycji plebiscytu Wydarzenie Historyczne Roku
24 września 2025 r. podczas uroczystej gali finałowej w Muzeum Historii Polski, wręczone zostały nagrody w jednym z najważniejszych konkursów dla organizatorów i twórców najciekawszych przedsięwzięć historycznych minionego roku w Polsce.
- Za nami Dni Otwarte w nowej siedzibie Instytutu Pileckiego | FOTORELACJA
Aktualności
Za nami Dni Otwarte w nowej siedzibie Instytutu Pileckiego | FOTORELACJA
9 dni spotkań, debat, warsztatów, pokazów filmowych, wykładów oraz koncert - dziękujemy wszystkim, którzy odwiedzili nowy budynek Instytutu Pileckiego przy ul. Siennej 82 w Warszawie i wzięli udział w programie towarzyszącym jego otwarciu.
- Uroczyste otwarcie nowej siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Siennej 82 w Warszawie
Aktualności
Uroczyste otwarcie nowej siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Siennej 82 w Warszawie
21 września 2025 r. oficjalnie otworzyliśmy nową siedzibę Instytutu Pileckiego przy ul. Siennej 82 w Warszawie.
- Oświadczenie (18 września 2025)
Aktualności
Oświadczenie (18 września 2025)
Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego informuje, że Pani Hanna Radziejowska oraz Pan Mateusz Fałkowski, na mocy zawartego z Instytutem porozumienia, zostają przywróceni do pracy w berlińskim oddziale Instytutu Pileckiego.
- SIENNA – NOWE OTWARCIE | Kalendarium otwarcia nowej siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Siennej 82 w Warszawie
Aktualności
SIENNA – NOWE OTWARCIE | Kalendarium otwarcia nowej siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Siennej 82 w Warszawie
Warsztaty, gra miejska, debaty, spotkania i pokazy filmów – już od 19 września zapraszamy do udziału w wydarzeniach związanych z otwarciem nowej siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Siennej 82 w Warszawie. Zachęcamy do zapoznania się z programem otwarcia
- Karol Madaj rozpoczął pełnienie obowiązków dyrektora Instytutu Pileckiego. Dr hab. Damian Markowski pełnomocnikiem ds. naukowych
Aktualności
Karol Madaj rozpoczął pełnienie obowiązków dyrektora Instytutu Pileckiego. Dr hab. Damian Markowski pełnomocnikiem ds. naukowych
Nowy p.o. dyrektora Instytutu Pileckiego Karol Madaj zapowiedział na wtorkowym briefingu prasowym, że swoją wizję Instytutu przedstawi po rozpoznaniu sytuacji wewnętrznej.