Krok czwarty: „opatrzyć na drogę” - Instytut Pileckiego
Krok czwarty: „opatrzyć na drogę”
Upamiętnienie to nie koniec. Podtrzymujemy relacje z bliskimi uhonorowanych przez nas osób, a także dążymy do zintegrowania Rodzin Zawołanych po imieniu. Wiemy, że trudne emocje najlepiej rozumieją osoby obarczone podobnymi doświadczeniami.
Jak rozumieć zwrot „opatrzyć drogę”? Przyjrzyjmy się ponownie fragmentowi wiersza Zbigniewa Herberta Pan Cogito o potrzebie ścisłości:
(…) musimy zatem wiedzieć
policzyć dokładnie
zawołać po imieniu
opatrzyć na drogę (…)
W sensie przenośnym jest to przywrócenie pamięci o zamordowanych: zebranie wszystkich możliwych informacji o okolicznościach ich śmierci, odsłonięcie tablicy, opłakanie zmarłych. Ostatnie pożegnanie i „opatrzenie” na drogę. Tę nieznaną, choć nieuniknioną, wieczną. Ale nietrudno doszukać się też sensu dosłownego. Bo ci, którzy przeżyli, potrzebują opatrzenia ran, które nie chcą się zagoić.
Na upamiętnienia czekają przede wszystkim rodziny ofiar: dzieci, rodzeństwo, wnuki. Do tej pory nikt specjalnie nie interesował się tragicznym losem ich bliskich – jeszcze jedna śmierć, kolejna z setek tysięcy wojennych ofiar. Znamienne jest to, że w każdej rozmowie z potomkami uhonorowanych przez nas osób, przebija się wdzięczność za zainteresowanie losami ich przodków. Dużą rolę odgrywa tu fakt, że projekt Zawołani po imieniu nie kończy się wraz z odsłonięciem tablicy.
Instytut Pileckiego nie tylko podtrzymuje nawiązane relacje, ale również podejmuje działania integrujące to środowisko. Postawiliśmy sobie za cel zjednoczyć rodziny zamordowanych i obdarzyć ich należytym wsparciem. Zorganizowany przez nas zjazd, który miał miejsce 24 listopada w Broku nad Bugiem, stworzył okazję do rozmów z ludźmi o podobnych doświadczeniach.
Spotkanie pokazało, że od żałoby nie da się uciec: trauma, która nigdy nie została przepracowana, skutkowała niechęcią do dzielenia się swoimi wspomnieniami. W efekcie brzemię wydarzeń z przeszłości dziedziczyły kolejne pokolenia. Projekt Zawołaniu po imieniu stał się impulsem do zwierzeń i szczerych rozmów w gronie rodziny: choć swoiste „rozdrapywanie ran” było bolesnym procesem, pomogło rodzeństwu oraz dzieciom ofiar zrzucić z siebie ciężar niewypowiedzianych słów, ukrywanych przez lata historii.
Podczas zjazdu wystosowano również apel o kontynuowanie projektu, bo – jak podkreślają dzieci, wnuki i prawnuki zamordowanych – upamiętnia się bohaterów, nie oprawców (zachęcamy do zapoznania się z listem).
W I Zjeździe Rodzin Zawołanych po imieniu uczestniczyło ponad 100 członków rodzin upamiętnionych przez nas osób. Liczymy na to, że w tym roku uda nam się podwoić liczbę gości!
Zobacz także
- Karol Madaj rozpoczął obowiązki dyrektora Instytutu Pileckiego. Dr hab. Damian Markowski pełnomocnikiem ds. naukowych
Aktualności
Karol Madaj rozpoczął obowiązki dyrektora Instytutu Pileckiego. Dr hab. Damian Markowski pełnomocnikiem ds. naukowych
Nowy p.o. dyrektora Instytutu Pileckiego Karol Madaj zapowiedział na wtorkowym briefingu prasowym, że swoją wizję Instytutu przedstawi po rozpoznaniu sytuacji wewnętrznej.
- Karol Madaj nowym p.o. dyrektora Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego
Aktualności
Karol Madaj nowym p.o. dyrektora Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego
Marta Cienkowska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego, powołała Karola Madaja na stanowisko p.o. dyrektora Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego.
- Dyrektor Karol Madaj oddał hołd rotmistrzowi Pileckiemu
Aktualności
Dyrektor Karol Madaj oddał hołd rotmistrzowi Pileckiemu
Po otrzymaniu nominacji Karol Madaj, nowy dyrektor Instytutu Pileckiego, złożył kwiaty w celi przy ul. Rakowieckiej w Warszawie, gdzie komuniści więzili Witolda Pileckiego.
- NOWOŚĆ | Terror niemiecki w powiecie Mińsk Mazowiecki 1939–1944. Wojna i rozliczenia
Aktualności
NOWOŚĆ | Terror niemiecki w powiecie Mińsk Mazowiecki 1939–1944. Wojna i rozliczenia
Książka dr Joanny Nikel ukazuje niemiecką politykę okupacyjną w latach 1939–1944 w powiecie Mińsk Mazowiecki.
- Oświadczenie Instytutu Pileckiego o zgłoszeniu do prokuratury i wszczęciu postępowania w sprawie działalności szwajcarskiej filii Instytutu Pileckiego w Rapperswil w latach 2022-2023
Aktualności
Oświadczenie Instytutu Pileckiego o zgłoszeniu do prokuratury i wszczęciu postępowania w sprawie działalności szwajcarskiej filii Instytutu Pileckiego w Rapperswil w latach 2022-2023
W związku z artykułem na tvn24.pl potwierdzamy, że Instytut Pileckiego zgłosił do Prokuratury Okręgowej w Warszawie sprawę dot. działalności filii Instytutu Pileckiego/Pilecki-Institut (Schweiz) GmbH w latach 2022-2023, a ta wszczęła niedawno postępowanie.
- NOWOŚĆ | Józef Lipski jako dyplomata – w świetle dokumentów i wspomnień
Aktualności
NOWOŚĆ | Józef Lipski jako dyplomata – w świetle dokumentów i wspomnień
Książka prof. Marka Konrata przedstawia najważniejsze dokumenty ukazujące życie i pracę ambasadora Józefa Lipskiego (1894–1958) – jednej z najbardziej znaczących postaci polskiej dyplomacji okresu międzywojennego.
- Dr Joanna Kiliszek kierowniczką berlińskiego oddziału Instytutu Pileckiego
Aktualności
Dr Joanna Kiliszek kierowniczką berlińskiego oddziału Instytutu Pileckiego
Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego ogłasza zmianę na stanowisku kierowniczki oddziału w Berlinie.
- Oświadczenie (14.08.2025)
Aktualności
Oświadczenie (14.08.2025)
Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego informuje, że Hanna Radziejowska została odwołana ze stanowiska kierowniczki Oddziału Instytutu Pileckiego w Berlinie z powodów obiektywnych.
- Archiwum UNWCC jest już dostępne online
Aktualności
Archiwum UNWCC jest już dostępne online
450 000 stron dokumentów Komisji Narodów Zjednoczonych ds. Zbrodni Wojennych dostępnych online dzięki Instytutowi Pileckiego.
- Oświadczenie (05.08.2025)
Aktualności
Oświadczenie (05.08.2025)
W związku z ukazaniem się w dzienniku „Rzeczpospolita” artykułu zawierającego nieprawdziwe informacje oraz sugestie i domysły szkalujące Instytut oraz wysiłki jego pracowników na rzecz badania i popularyzowania wiedzy o totalitaryzmach, oświadczamy, że:
- Instytut Pileckiego oddaje hołd Powstańcom
Aktualności
Instytut Pileckiego oddaje hołd Powstańcom
Instytut Pileckiego oddał hołd bohaterom i bohaterkom Powstania Warszawskiego
- "Lipcowi '45" – muzyczna opowieść o Ofiarach Obławy Augustowskiej | fotorelacja
Aktualności
"Lipcowi '45" – muzyczna opowieść o Ofiarach Obławy Augustowskiej | fotorelacja
W augustowskim amfiteatrze, nad jeziorem Necko, odbyło widowisko muzyczno-multimedialne. Koncert "Lipcowi '45" był zwieńczeniem organizowanych przez Instytut Pileckiego obchodów 80. rocznicy Obławy Augustowskiej.