Krok czwarty: „opatrzyć na drogę” - Instytut Pileckiego
Krok czwarty: „opatrzyć na drogę”
Upamiętnienie to nie koniec. Podtrzymujemy relacje z bliskimi uhonorowanych przez nas osób, a także dążymy do zintegrowania Rodzin Zawołanych po imieniu. Wiemy, że trudne emocje najlepiej rozumieją osoby obarczone podobnymi doświadczeniami.
Jak rozumieć zwrot „opatrzyć drogę”? Przyjrzyjmy się ponownie fragmentowi wiersza Zbigniewa Herberta Pan Cogito o potrzebie ścisłości:
(…) musimy zatem wiedzieć
policzyć dokładnie
zawołać po imieniu
opatrzyć na drogę (…)
W sensie przenośnym jest to przywrócenie pamięci o zamordowanych: zebranie wszystkich możliwych informacji o okolicznościach ich śmierci, odsłonięcie tablicy, opłakanie zmarłych. Ostatnie pożegnanie i „opatrzenie” na drogę. Tę nieznaną, choć nieuniknioną, wieczną. Ale nietrudno doszukać się też sensu dosłownego. Bo ci, którzy przeżyli, potrzebują opatrzenia ran, które nie chcą się zagoić.
Na upamiętnienia czekają przede wszystkim rodziny ofiar: dzieci, rodzeństwo, wnuki. Do tej pory nikt specjalnie nie interesował się tragicznym losem ich bliskich – jeszcze jedna śmierć, kolejna z setek tysięcy wojennych ofiar. Znamienne jest to, że w każdej rozmowie z potomkami uhonorowanych przez nas osób, przebija się wdzięczność za zainteresowanie losami ich przodków. Dużą rolę odgrywa tu fakt, że projekt Zawołani po imieniu nie kończy się wraz z odsłonięciem tablicy.
Instytut Pileckiego nie tylko podtrzymuje nawiązane relacje, ale również podejmuje działania integrujące to środowisko. Postawiliśmy sobie za cel zjednoczyć rodziny zamordowanych i obdarzyć ich należytym wsparciem. Zorganizowany przez nas zjazd, który miał miejsce 24 listopada w Broku nad Bugiem, stworzył okazję do rozmów z ludźmi o podobnych doświadczeniach.
Spotkanie pokazało, że od żałoby nie da się uciec: trauma, która nigdy nie została przepracowana, skutkowała niechęcią do dzielenia się swoimi wspomnieniami. W efekcie brzemię wydarzeń z przeszłości dziedziczyły kolejne pokolenia. Projekt Zawołaniu po imieniu stał się impulsem do zwierzeń i szczerych rozmów w gronie rodziny: choć swoiste „rozdrapywanie ran” było bolesnym procesem, pomogło rodzeństwu oraz dzieciom ofiar zrzucić z siebie ciężar niewypowiedzianych słów, ukrywanych przez lata historii.
Podczas zjazdu wystosowano również apel o kontynuowanie projektu, bo – jak podkreślają dzieci, wnuki i prawnuki zamordowanych – upamiętnia się bohaterów, nie oprawców (zachęcamy do zapoznania się z listem).
W I Zjeździe Rodzin Zawołanych po imieniu uczestniczyło ponad 100 członków rodzin upamiętnionych przez nas osób. Liczymy na to, że w tym roku uda nam się podwoić liczbę gości!
Zobacz także
- Życzenia świąteczne
Aktualności
Życzenia świąteczne
Z okazji Świąt Bożego Narodzenia życzymy Państwu wszystkiego dobrego i wszelkiej pomyślności w 2026 r.
- Hanna Radziejowska i Mateusz Fałkowski o niemieckim spojrzeniu na historię XX wieku i Polskę w jubileuszowej publikacji Ośrodka Studiów Wschodnich
Aktualności
Hanna Radziejowska i Mateusz Fałkowski o niemieckim spojrzeniu na historię XX wieku i Polskę w jubileuszowej publikacji Ośrodka Studiów Wschodnich
Z okazji 20. rocznicy powstania Zespołu Niemieckiego przy Ośrodku Studiów Wschodnich (OSW) ukazał się zbiór tekstów pod redakcją Anny Kwiatkowskiej pt. „W służbie przyszłości. Polityka historyczna zjednoczonych Niemiec”
- Laboratorium Lemkina – Instytut Pileckiego i Centrum Mieroszewskiego podpisały porozumienie o współpracy
Aktualności
Laboratorium Lemkina – Instytut Pileckiego i Centrum Mieroszewskiego podpisały porozumienie o współpracy
- Ferie zimowe z Instytutem Pileckiego
Aktualności
Ferie zimowe z Instytutem Pileckiego
Zapraszamy na ferie zimowe z Instytutem Pileckiego w Galerii w Domu Bez Kantów przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie!
- Wybitny historyk z Instytutu Pileckiego w doradztwie Prezydenta. Prof. Kucharczyk w gronie 13 powołanych.
Aktualności
Wybitny historyk z Instytutu Pileckiego w doradztwie Prezydenta. Prof. Kucharczyk w gronie 13 powołanych.
Prezydent RP Karol Nawrocki wręczył powołania nowym doradcom. Nominacje otrzymało 13 osób. Wśród nich jest profesor Grzegorz Kucharczyk – wybitny historyk (od 2021 r. pracownik naukowo-badawczy Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami Instytutu Pileckiego).
- Patrycja Grzebyk z Instytutu Pileckiego laureatką konkursu na Najlepszą Książkę Historyczną
Aktualności
Patrycja Grzebyk z Instytutu Pileckiego laureatką konkursu na Najlepszą Książkę Historyczną
Patrycja Grzebyk z Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami IP – wraz z Bartłomiejem Krzanem i Karoliną Wierczyńską – zdobyła pierwszą nagrodę w Konkursie Ministra Spraw Zagranicznych na Najlepszą Książkę Historyczną.
- Instytut Pileckiego uhonorowany wyjątkowym medalem
Aktualności
Instytut Pileckiego uhonorowany wyjątkowym medalem
Instytut Pileckiego otrzymał trzy okolicznościowe medale wybite z inicjatywy Stowarzyszenia Inicjatyw Społeczno-Gospodarczych im. króla Zygmunta Augusta.
- 2025 | Michał Bilewicz, „Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości"
Aktualności
2025 | Michał Bilewicz, „Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości"
Książka „Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości" Michała Bilewicza, (Wydawnictwo MANDO/Wydawnictwo WAM) laureatem Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego w kategorii „Naukowa książka historyczna".
- 2025 | Emil Marat „Bratny. Hamlet rozstrzelany"
Aktualności
2025 | Emil Marat „Bratny. Hamlet rozstrzelany"
Książka „Bratny. Hamlet rozstrzelany" (Wydawnictwo Czarne) laureatem Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego w kategorii „Reportaż historyczny".
- 2025 | Maksym Eristavi, Russian Colonialism 101. How to Occupy a Neighbor and Get Away with It. An Illustrated Guide
Aktualności
2025 | Maksym Eristavi, Russian Colonialism 101. How to Occupy a Neighbor and Get Away with It. An Illustrated Guide
Książka „Russian Colonialism 101. How to Occupy a Neighbor and Get Away with It. An Illustrated Guide" Maksyma Eristavi (IST Publishing) laureatem Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego w kategorii „Nagroda specjalna".
- Międzynarodowe Nagrody im. Witolda Pileckiego wręczone. Bilewicz, Marat i Eristavi laureatami V edycji konkursu
Aktualności
Międzynarodowe Nagrody im. Witolda Pileckiego wręczone. Bilewicz, Marat i Eristavi laureatami V edycji konkursu
Podczas gali w czwartek 11 grudnia 2025 r. w auli Instytutu Pileckiego wręczono Międzynarodowe Nagrody im. Witolda Pileckiego. To prestiżowe wyróżnienie przyznane zostało w trzech kategoriach.
- Konferencja z okazji osiemdziesiątej rocznicy Procesu Norymberskiego | Berlin
Aktualności
Konferencja z okazji osiemdziesiątej rocznicy Procesu Norymberskiego | Berlin
3 i 4 grudnia 2025 r. w Instytucie Pileckiego w Berlinie odbyła się międzynarodowa konferencja z okazji osiemdziesiątej rocznicy Procesu Norymberskiego, zorganizowana we współpracy z Instytutem Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk.