Dokument „Odyseja polska” we Włoskim Instytucie Kultury w Krakowie - Instytut Pileckiego

Dokument „Odyseja polska” we Włoskim Instytucie Kultury w Krakowie

We wtorek, 5 listopada 2025 r. we wnętrzach Włoskiego Instytutu Kultury przy ul. Grodzkiej w Krakowie odbył się pokaz filmu Instytutu Pileckiego „Odyseja polska” – dokumentu poświęconego losom żołnierzy Armii Andersa.

Film, zrealizowany przez Wojciecha Saramonowicza, Michała Miziołka i Grzegorza Czerniaka, to 64-minutowa opowieśc o losach zesłańców, którzy byli żołnierzami i wyzwolicielami, opowiadana z nieznanej w Polsce perspektywy włoskiej – przez bezpośrednich świadków walk o Monte Cassino i Bolonię oraz potomków żołnierzy urodzonych po wojnie w polsko-włoskich małżeństwach.

Podczas spotkania, zorganizowanego we współpracy z Włoskim Instytutem Kultury, po pokazie filmu odbyła się dyskusja z udziałem Michała Miziołka – współautora dokumentu – oraz historyków z Instytutu Pileckiego: dr. hab. Damiana Markowskiego i dr. Bartłomieja Kapicy.

Kraków jest kolejnym miastem, w którym pokazano dokument wyprodukowany przez Instytut Pileckiego oraz Filmotekę Narodową – Instytut Audiowizualny. Film „Odyseja polska” spotkał się ze znacznym zainteresowaniem we Włoszech, gdzie prezentowano go m.in. w Bolonii, Cassino i Rzymie.

„Odyseja polska” to poruszająca historia o odwadze, niezłomności oraz poświęceniu żołnierzy 2 Korpusu Polskiego podczas drugiej wojny światowej. To opowieść nie tylko o liczącej kilkanaście tysięcy kilometrów wędrówce, począwszy od mroźnej Syberii, przez Bliski Wschód, aż po Włochy, ale również o drodze w wymiarze metafizycznym – od wycieńczonych więźniów sowieckich łagrów do zwycięzców, którzy zdobyli bramę do Rzymu. O niezwykłych losach „polskich Odyseuszy” opowiada jeden z weteranów bitwy o Monte Cassino i wyzwoliciel Bolonii , a także potomkowie innych żołnierzy, którzy po wojnie osiedlili się we Włoszech. Wspomnienia zaprezentowane w filmie dotyczą budzących wiele emocji wydarzeń: od brutalnych deportacji w głąb ZSRS, przez epicką wyprawę Armii Andersa, aż po pełne szacunku, wzajemnej pomocy – a czasem i miłości! – relacje polskich żołnierzy z włoską ludnością cywilną. Dokument przybliża także perspektywę mieszkańców Włoch, którzy doceniają wkład Polaków w walkę o wolność i utrzymują pamięć o ich bohaterstwie.

„Odyseja polska” to film o ludziach, których doświadczenie niewoli nie złamało, lecz wzmocniło. Ich niezłomność i gotowość do poświęceń stały się symbolem walki z tyranią i pragnienia wolności. Archiwalne, nieznane szerszej publiczności materiały filmowe, połączone z osobistymi historiami, czynią ten obraz nie tylko wzruszającym hołdem, ale także niezapomnianą lekcją historii. To opowieść, która inspiruje, uczy i przypomina, że wolność zawsze ma swoją cenę i nigdy nie jest dana raz na zawsze.

Zobacz także