Karolina Juszczykowska - Instytut Pileckiego

Zawołani po imieniu / Upamiętnieni

Karolina Juszczykowska (1898–1945)

Upamiętniona w 2020 roku.

Upamiętniona 22 września 2020 roku w Tomaszowie Mazowieckim.

Urodziła się w Budkowie niedaleko Tomaszowa Mazowieckiego. Od trzynastego roku życia pracowała jako robotnica rolna na terenie Meklemburgii. W 1924 roku urodziła córkę Bronisławę. Dziesięć lat później wróciła do rodzinnego Budkowa, gdzie zamieszkała u swojej siostry i pomagała jej w pracy na gospodarstwie. Niedługo potem przeprowadziła się do Tomaszowa Mazowieckiego - tam żyła w jednopokojowym mieszkaniu i zarabiała na siebie i córkę, podejmując się zajęć praczki, sprzątaczki i pokojówki. W czasie okupacji niemieckiej nie wiodło się jej zbyt dobrze. W czerwcu 1944 r. postanowiła jednak pomóc proszącym ją o schronienie Żydom, za co miała regularnie otrzymywać niewielką opłatę. Od tamtej pory ukrywała i żywiła w swym jednopokojowym mieszkaniu dwóch Żydów. Po sześciu tygodniach Niemcy przypadkowo odnaleźli ich kryjówkę. Żydów rozstrzelano, a Karolinę aresztowano. 23 lipca 1944 roku trafiła do więzienia w Tomaszowie Mazowieckim, a potem do Piotrkowa Trybunalskiego, gdzie skazano ją na karę śmierci. Córka Karoliny, Bronisława, została wysłana na roboty przymusowe do Niemiec. Zgnębionej matce odmówiono prawa łaski i przetransportowano ją do obozu jenieckiego Rodgau-Dieburg. Po niedługim czasie trafiła do więzienia we Frankfurcie nad Menem, gdzie została stracona 9 stycznia 1945 roku.

W 2011 roku Yad Vashem nadał Karolinie Juszczykowskiej tytuł Sprawiedliwej wśród Narodów Świata.

Instytut Pileckiego upamiętnił ją 22 września 2020 roku w Tomaszowie Mazowieckim, kliknij tutaj, aby zobaczyć relację z uroczystości.