Rudolf Haunschmied (1966) - Instytut Pileckiego

Medal "Virtus et Fraternitas" / Odznaczeni

Rudolf Haunschmied (1966)

Odznaczony w 2024 roku.

Wiceprzewodniczący Komitetu Pamięci Gusen, aktywista w zakresie propagowania wiedzy o KL Gusen i jego ofiarach.

Dorastający w pobliżu Gusen Rudolf Haunschmied już jako sześcioletni
chłopiec dowiedział się o istnieniu nieopodal niemieckiego nazistowskiego
obozu koncentracyjnego. Zasłyszał to początkowo w domu, od ojca, który uczył w lokalnej szkole średniej. Pamięć o KL Gusen towarzyszyła Rudolfowi przez kolejne lata, do czego przyczyniło się doświadczenie z czasów szkoły podstawowej – przez pierwsze dwa lata nauki jego klasa mieściła się w należących wcześniej do obozu byłych barakach kuchennych SS, które w 1950 roku zostały zaadaptowane na cele szkolne. Będąc nastolatkiem, silnie zaangażował się w prace powstałej w 1979 roku Grupy Roboczej ds. Opieki nad Ojczyzną, Miejscami Pamięci i Historią, która działała na rzecz ochrony pamięci i popularyzacji historii lokalnej. I choć został inżynierem, to większą część swojego życia poświęcił propagowaniu wiedzy o KL Gusen i jego ofiarach.

Swój pierwszy artykuł poświęcony kompleksowi obozowemu opublikował w 1989 roku w wydanej przez Grupę książce. Tekst ten wzbudził ogromne zainteresowanie wśród lokalnej społeczności i sprawił, że Grupa skoncentrowała działania przede wszystkim na historii KL Gusen i podjęła bliższą współpracę z polskimi instytucjami oraz z byłymi więźniami obozu. Swoją aktywnością Rudolf Haunschmied znacznie przyczynił się do zorganizowania w maju 1995 roku pierwszych uroczystych obchodów wyzwolenia KL Gusen. Po utworzeniu w 2008 roku Komitetu Pamięci Gusen objął funkcję wiceprzewodniczącego i wraz z Marthą Gammer doprowadził do objęcia ochroną konserwatorską obszaru obozu oraz do wykupienia przez rząd austriacki od prywatnych właścicieli części poobozowych terenów. W 2023 roku za jego sprawą ukazało się niemieckojęzyczne wydanie wspomnień Jerzego Osuchowskiego, byłego więźnia obozu.

Pani Martha Gammer i Pan Rudolf Haunschmied to osoby niezmiernie
zasłużone dla podtrzymywania pamięci o ofiarach niemieckiego
nazistowskiego obozu koncentracyjnego Gusen na terenie dzisiejszej
Austrii. Ze szczególnym zaangażowaniem i szacunkiem kandydaci
odnosili się i odnoszą do polskich ofiar i byłych więźniów z Polski, od lat
utrzymują także bardzo dobre i przyjazne kontakty z polskimi placówkami
dyplomatycznymi, z byłymi więźniami i ich rodzinami oraz wszystkimi
innymi organizacjami zajmującymi się upamiętnianiem losu Polaków.

Fragment przesłanej Instytutowi Pileckiego opinii Moniki Szmigiel-Turlej, Dyrektor InstytutuPolskiego w Wiedniu w latach 2022–2024.

Zobacz także

  • Stefan Jan Ryniewicz (1903—1988)

    odznaczeni

    Stefan Jan Ryniewicz (1903—1988)

    Był zastępcą Aleksandra Ładosia i członkiem grupy, która wystawiała prześladowanym Żydom nielegalne paszporty krajów latynoamerykańskich. W ramach działań grupy Ryniewicz zapewniał ochronę dyplomatyczną całej akcji.

  • Ecaterina Olimpia Caradja (1893–1993)

    odznaczeni

    Ecaterina Olimpia Caradja (1893–1993)

    Wydawany w Bukareszcie „Kurier Polski” z 3 grudnia 1939 roku był pełen niepokojących nagłówków: „Atak Sowietów na Finlandię”, „Cierpienia Polski. Rozstrzeliwania i deportacje”. Otuchy dodawał jeden tytuł: „Pod opieką ks. Caragea. Dom dla dzieci i matek”.

  • Chaim Yisroel Eiss

    odznaczeni

    Chaim Yisroel Eiss
    (1876–1943)

    Działał w Grupie Ładosia, która w czasie drugiej wojny światowej zajmowała się organizacją i produkcją nielegalnych paszportów krajów latynoamerykańskich. Przekazywane Żydom dokumenty istotnie zwiększały szansę na przeżycie.