Rudolf Haunschmied (1966) - Instytut Pileckiego

Medal / Odznaczeni

Rudolf Haunschmied (1966)

Odznaczony w 2024 roku.

Wiceprzewodniczący Komitetu Pamięci Gusen, aktywista w zakresie propagowania wiedzy o KL Gusen i jego ofiarach.

Dorastający w pobliżu Gusen Rudolf Haunschmied już jako sześcioletni
chłopiec dowiedział się o istnieniu nieopodal niemieckiego nazistowskiego
obozu koncentracyjnego. Zasłyszał to początkowo w domu, od ojca, który uczył w lokalnej szkole średniej. Pamięć o KL Gusen towarzyszyła Rudolfowi przez kolejne lata, do czego przyczyniło się doświadczenie z czasów szkoły podstawowej – przez pierwsze dwa lata nauki jego klasa mieściła się w należących wcześniej do obozu byłych barakach kuchennych SS, które w 1950 roku zostały zaadaptowane na cele szkolne. Będąc nastolatkiem, silnie zaangażował się w prace powstałej w 1979 roku Grupy Roboczej ds. Opieki nad Ojczyzną, Miejscami Pamięci i Historią, która działała na rzecz ochrony pamięci i popularyzacji historii lokalnej. I choć został inżynierem, to większą część swojego życia poświęcił propagowaniu wiedzy o KL Gusen i jego ofiarach.

Swój pierwszy artykuł poświęcony kompleksowi obozowemu opublikował w 1989 roku w wydanej przez Grupę książce. Tekst ten wzbudził ogromne zainteresowanie wśród lokalnej społeczności i sprawił, że Grupa skoncentrowała działania przede wszystkim na historii KL Gusen i podjęła bliższą współpracę z polskimi instytucjami oraz z byłymi więźniami obozu. Swoją aktywnością Rudolf Haunschmied znacznie przyczynił się do zorganizowania w maju 1995 roku pierwszych uroczystych obchodów wyzwolenia KL Gusen. Po utworzeniu w 2008 roku Komitetu Pamięci Gusen objął funkcję wiceprzewodniczącego i wraz z Marthą Gammer doprowadził do objęcia ochroną konserwatorską obszaru obozu oraz do wykupienia przez rząd austriacki od prywatnych właścicieli części poobozowych terenów. W 2023 roku za jego sprawą ukazało się niemieckojęzyczne wydanie wspomnień Jerzego Osuchowskiego, byłego więźnia obozu.

Pani Martha Gammer i Pan Rudolf Haunschmied to osoby niezmiernie
zasłużone dla podtrzymywania pamięci o ofiarach niemieckiego
nazistowskiego obozu koncentracyjnego Gusen na terenie dzisiejszej
Austrii. Ze szczególnym zaangażowaniem i szacunkiem kandydaci
odnosili się i odnoszą do polskich ofiar i byłych więźniów z Polski, od lat
utrzymują także bardzo dobre i przyjazne kontakty z polskimi placówkami
dyplomatycznymi, z byłymi więźniami i ich rodzinami oraz wszystkimi
innymi organizacjami zajmującymi się upamiętnianiem losu Polaków.

Fragment przesłanej Instytutowi Pileckiego opinii Moniki Szmigiel-Turlej, Dyrektor InstytutuPolskiego w Wiedniu w latach 2022–2024.

Zobacz także

  • Semen Biliczuk

    odznaczeni

    Semen Biliczuk
    (1890–1944)

    Żydzi, Ukraińcy, Polacy – ludność przedwojennego Kisielina stanowiła barwną mozaikę etniczną i religijną. Na czele takiej społeczności mógł stanąć tylko ktoś, kto potrafi porozumieć się z każdym.

  • Fedor Bojmistruk (1905-1978) Kateryna Bojmistruk (1909-2000)

    odznaczeni

    Fedor Bojmistruk (1905-1978) Kateryna Bojmistruk (1909-2000)

    „Płakałam w stodole, a obok mnie leżały trupy. Dwóch martwych chłopców i starszy pan. W jednym ręku miałam kawałeczek chleba, a w drugim – chusteczkę z dwiema literami. Pewnie to były moje inicjały. Jakie? Nie wiem”.

  • Oksana Karpiuk (1892-?)

    odznaczeni

    Oksana Karpiuk (1892-?)

    O zmroku kobieta odnalazła dzieci. Ukryła u siebie nie tylko najmłodszych z polskiej rodziny Adamowiczów, ale również starszych członków polskiej rodziców i babcię.