O Instytucie - Instytut Pileckiego

To miejsce stworzone na potrzeby interdyscyplinarnej i międzynarodowej refleksji nad kluczowymi zagadnieniami XX wieku: dwoma totalitaryzmami – niemieckim i sowieckim, a także konsekwencjami ich działań.

Honorujemy osoby, które w trudnych czasach niosły pomoc obywatelom polskim i Polakom o innej przynależności państwowej. Na wniosek dyrektora Instytutu Prezydent RP odznacza je medalem Virtus et Fraternitas.

Gromadzimy i udostępniamy dokumenty ukazujące oblicza XX wieku, wspieramy badania naukowe, dzięki projektom edukacyjnym i wydarzeniom z pogranicza kultury i historii.

Instytut w liczbach

  • 3130814

    stron materiału archiwalnego w Archiwum Instytutu Pileckiego

  • 15731

    zeznania w języku polskim na portalu Zapisy Terroru

  • 4679

    zeznań w języku angielskim na portalu Zapisy Terroru

  • 7115

    jednostek udostępnionych w ramach Archiwum Instytutu Pileckiego

  • 2300

    pełne notacje „Świadków Epoki”

  • 599

    relacji świadków Centrum Lemkina

Nauka

Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami Instytutu Pileckiego skupia wokół siebie badaczy z dziedziny politologii, socjologii, historii oraz studiów żydowskich. Stanowi on wyjątkowe środowisko naukowców, którzy realizują interdyscyplinarne projekty naukowe w zakresie badań nad totalitaryzmami i historią Polski w XX wieku. Badania dotyczą głównie II wojny światowej, jej skutków oraz pamięci o niej przez drugie i trzecie pokolenie urodzone po wojnie.

Stypendia

Program stypendialny kierujemy do naukowców z Polski i zagranicy, którzy w swoich badaniach korzystają ze źródeł archiwalnych Instytutu. Chcemy, by unikalne doświadczenie Europy Środkowo-Wschodniej stanowiło punkt wyjścia do badań nad ubiegłym stuleciem – ukazania jego złożoności oraz mechanizmów, które decydowały o biegu historii.

Upamiętnienia

Instytut Pileckiego wypracował spójny i czytelny sposób upamiętniania Polaków zamordowanych za niesienie pomocy potrzebującym Żydom. Prosty symbol – kamień opatrzony krótką inskrypcją w języku polskim i angielskim – informują o wydarzeniach, do których doszło w tym miejscu oraz przypominają o tych, którzy przełamując paraliżujący strach o życie swoje i swoich bliskich, nieśli pomoc Żydom.

Kultura

Historia XX wieku to tysiące opowieści, które tylko czekają na odkrycie. Instytut buduje pomost między nauką a kulturą. Inspiruje i inicjuje zjawiska kulturalne, które za pomocą różnorodnych środków i z wykorzystaniem nowych technologii ukazują oblicza minionego stulecia.

Edukacja

Warsztaty, wykłady, gry miejskie – projekty edukacyjne adresujemy zarówno do młodzieży, jak i dorosłych. O zawiłych drogach historii opowiadamy, bazując na archiwach oraz materiałach źródłowych. Losy świadków XX wieku przedstawiamy na tle procesów historycznych. Ich przeżycia, dylematy i wybory pozwalają nam ukazać realia minionego stulecia, bez zatracania perspektywy osobistych doświadczeń.

Wydawnictwo

Dobrze napisana historia skupia uwagę czytelnika i na długo pozostaje w pamięci. Działalność wydawnicza Instytutu obejmuje publikację zbiorów relacji ofiar nazizmu i komunizmu oraz nowych prac naukowych.

Wydajemy książki autorów reprezentujących różne dyscypliny. Podejmują oni refleksję nad tematami pomijanymi lub niedostatecznie uwzględnionymi w dotychczasowych badaniach nad XX-wiecznymi dziejami Polski. Przekładamy także na język polski dzieła światowej humanistyki dotyczące totalitaryzmów.