W poszukiwaniu tożsamości. Powojenna odbudowa Gdańska i Szczecina oraz jej współczesne echa - Instytut Pileckiego
debata
22.05.2025 (CZW) 18.30
W poszukiwaniu tożsamości. Powojenna odbudowa Gdańska i Szczecina oraz jej współczesne echa
Po wojnie Gdańsk i Szczecin podjęły próbę stworzenia nowej tożsamości poprzez odbudowę i modernizację. Dziś warto zadać pytanie: jak współczesna architektura tych miast odzwierciedla tamte wybory i czy powojenna wizja przetrwała próbę czasu?
Podczas naszego wydarzenia chcielibyśmy zastanowić się, w jaki sposób dzisiejsze pokolenia odnoszą się do dziedzictwa powojennej odbudowy i modernizacji. Czy próba stworzenia nowej, powojennej tożsamości przetrwała próbę czasu, w obliczu odnowionej tęsknoty za przeszłością i przedwojennym wizerunkiem tych miast? W jaki sposób ustalone wówczas zasady są na nowo definiowane w kontekście trwającego rozwoju miast i zagęszczania? I na koniec: co współczesna architektura Gdańska i Szczecina mówi o obecnym postrzeganiu tożsamości tych miast?
Organizatorzy: Instytut Pileckiego w Berlinie, DOM Publishers
Rejestracja: https://forms.gle/8tc7tWCbtEfU76nd6
Dyskusja panelowa z udziałem:
- dr Jakub Gołębiewski, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny
- dr Justyna Borucka, Politechnika Gdańska
- Prof. Uta Pottgiesser, Uniwersytet Technologiczny w Delfcie

Gdańsk i Szczecin to dwa miasta portowe, których urbanistyka i architektura odzwierciedlają złożoną i burzliwą historię dwudziestowiecznej Europy. Po zakończeniu II wojny światowej oba miasta przeszły zmianę przynależności państwowej, której towarzyszyła całkowita wymiana ludności. Nowi mieszkańcy stanęli przed zadaniem odbudowy i przedefiniowania nieznanej im przestrzeni. Zapoczątkowało to proces oswajania się z obcą ziemią, zapuszczania korzeni i konstruowania nowej narracji, która znalazła swój wyraz także w architekturze.
Określając formę i skalę przebudowy, starano się wyeksponować istotne elementy istniejącego krajobrazu kulturowego, podkreślając historyczny związek obu miast z państwem polskim. Zmiana systemu politycznego - w szczególności nacjonalizacja własności - umożliwiła kompleksowe, odgórne podejście do rozwoju przestrzennego, co z kolei miało znaczący wpływ na proces odbudowy.
Jednak pomimo tych podobieństw, rekonstrukcja Gdańska i Szczecina podążała znacząco różnymi ścieżkami. Gdańsk skupił się na odtworzeniu historycznego charakteru budynków na swoim starym mieście, podczas gdy Szczecin zdecydował się na włączenie współczesnej architektury w ten sam kontekst. Decyzje te odcisnęły trwałe piętno na rozwoju przestrzennym obu miast, czego konsekwencje widoczne są do dziś.
Wydarzenie jest częścią projektu "Ćwiczenia nowoczesności" [Exercising Modernity]. Dyskusja będzie prowadzona w języku angielskim.
Zobacz także
- CALL FOR PAPERS: The 80th Anniversary of the Nuremberg Trial | Application deadline: 5 September 2025
konferencja
CALL FOR PAPERS: The 80th Anniversary of the Nuremberg Trial | Application deadline: 5 September 2025
Zapraszamy do udziału w konferencji "Unknown Legacies of the Nuremberg Trial: Regional Approaches and Perspectives in East Central Europe".
- Seminarium "Zagrabione (jeszcze) nieodzyskane. Polskie ruchome dobra kultury zagrabione w wyniku II wojny światowej w świetle badań proweniencyjnych"
seminarium
Seminarium "Zagrabione (jeszcze) nieodzyskane. Polskie ruchome dobra kultury zagrabione w wyniku II wojny światowej w świetle badań proweniencyjnych"
Instytut Pileckiego znacząco rozszerza swoją działalność w obszarze badań proweniencyjnych. Już 3 września w Warszawie rozpoczyna się cykl międzynarodowych seminariów naukowych pod auspicjami Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
- Konferencja "Formy zaangażowania kobiet w systemach autorytarnych i totalitarnych XX wieku – Polska na europejskim tle porównawczym (1919-1989)" | CALL FOR PAPERS
konferencja
Konferencja "Formy zaangażowania kobiet w systemach autorytarnych i totalitarnych XX wieku – Polska na europejskim tle porównawczym (1919-1989)" | CALL FOR PAPERS
Zapraszamy do udziału w ogólnopolskiej konferencji naukowej organizowanej przez Instytutu Pileckiego na temat form zaangażowania kobiet w systemach autorytarnych i totalitarnych XX wieku.