Lemkin (nie)znany? Człowiek, koncepcja, dziedzictwo - Instytut Pileckiego

Zapraszamy do zapoznania się z kolejną odsłoną cyklu seminariów i debat dotyczących problematyki ludobójstwa i totalitaryzmów związanych z wieloletnim programem realizowanym w Instytucie Pileckiego.

Rafał Lemkin w 1944 roku zaproponował termin „ludobójstwo” na określenie jednej z największych zbrodni, który dziś znany jest na wszystkich kontynentach. Konwencja w sprawie zapobiegania i karania ludobójstwa, która została przyjęta przez ONZ w 1948 roku na podstawie koncepcji polskiego prawnika, do lat 90-tych XX wieku była zapomniana.

Wojna na Bałkanach i narastające okrucieństwa w Afryce przyczyniły się do odkurzenia tego traktatu dotyczącego praw człowieka i ochrony grup narodowych, etnicznych, rasowych i religijnych, a świat po raz kolejny zainteresował się osobą prawnika kształconego na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie.

Debata i seminarium, które miały miejsce 30 marca 2021 roku, zostały osnute na obszernej, od lat oczekiwanej biografii pióra profesora Ryszarda Szawłowskiego, którą omówił profesor Marek Kornat, ale także na rysie innej obszernej publikacji poświęconej Lemkinowi, przygotowywanej pod redakcją profesora Piotra Madajczyka. Podczas spotkania po raz pierwszy zaprezentowano założenia tej książki.

Seminarium towarzyszyła debata w gronie prawników i historyków. Zastanowiliśmy się wspólnie nad „białymi plamami” życiorysu człowieka, którego idea przyczyniła się do napiętnowania „zbrodni nad zbrodniami”. Była to również okazja do rozpoczęcia dyskusji nad znaczeniem tej koncepcji w obszarze polityki i prawa międzynarodowego wczoraj i dziś.

Zarówno seminarium, jak i debata zostały zarejstrowane w formie elektronicznej. Serdecznie zachęcamy do zapoznania się z materiałami, które znajdą Państwo poniżej.

 

SEMINARIUM

Lemkin (nie)znany? Człowiek, koncepcja, dziedzictwo

• Prof. Marek Kornat: „Znaczenie i wartość biografii Rafała Lemkina autorstwa Ryszarda Szawłowskiego”.

• Prof. Piotr Madajczyk: „Rafał Lemkin - polskie korzenie, zachodnia emigracja, światowe dziedzictwo” – Nowa biografia.

DEBATA

Lemkin (nie)znany? Nowe paradygmaty prawa i polityki

• Dr hab. Patrycja Grzebyk, prof. ucz. (Uniwersytet Warszawski)

• Prof. Marek Kornat (Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk; Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie)

• Prof. Piotr Madajczyk (Instytut Nauk Politycznych Polskiej Akademii Nauk)

• Dr hab. Joanna Nowakowska-Małusecka, prof. UŚ (Uniwersytet Śląski)

•Dr hab. Adam Redzik (Uniwersytet Warszawski)

Moderator: Eryk Habowski z Instytutu Pileckiego

 

---

Prof. Marek Kornat – profesor doktor habilitowany nauk humanistycznych, historyk dyplomacji i polskiej myśli politycznej. Od 2000 roku pracuje w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk (obecnie jako kierownik Zakładu Historii XX wieku) oraz na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie (od 2008 roku). Zajmuje się głównie polityką zagraniczną II Rzeczypospolitej, sowietologią jako rodzajem historiografii oraz sprawą polską w stosunkach międzynarodowych w XIX wieku i podczas I wojny światowej.

Prof. Piotr Madajczyk – kierownik Zakładu Studiów nad Niemcami w Instytucie Studiów Politycznych PAN w Warszawie, redaktor naczelny „Rocznika Polsko-Niemieckiego”. Jego zainteresowania badawcze obejmują problematykę mniejszości narodowych w Polsce, stosunków polsko-niemieckich w XX wieku, przymusowych migracji w Europie Środkowej po II wojnie światowej, historii najnowszej Polski. Wykłada w Polsce i Niemczech, jest autorem artykułów w wielu naukowych czasopismach. Poza pracą naukową zajmuje się także publicystyką historyczną oraz dotyczącą najnowszych wydarzeń w Niemczech i w Austrii.

Dr hab. Adam Redzik prof. ucz. (Uniwersytet Warszawski) – prawnik i historyk, kierownik Zakładu Prawa i Polityki Penitencjarnej UW, współzałożyciel Instytutu Allerhanda, redaktor naczelny czasopisma „Głos Prawa”, sędzia SN. Naukowo interesuje się zagadnieniami z zakresu prawa porównawczego prywatnego, konstytucyjnego, międzynarodowego karnego, prawa penitencjarnego, historii prawa i historii nauki prawa, historii kultury, a także organizacji, historii i deontologii zawodów prawniczych.  Badania naukowe i kwerendy prowadził w ośrodkach naukowych w Hiszpanii, Izraelu, Niemczech, Wielkiej Brytanii, na Litwie i na Ukrainie. Opublikował kilkanaście książek oraz ponad 600 innych opracowań naukowych.

Prof. ucz. dr hab. Patrycja Grzebyk (Uniwersytet Warszawski) – specjalizuje się w prawie międzynarodowym. Autorka licznych publikacji w tym monografii: Cele osobowe i rzeczowe w konfliktach zbrojnych w świetle prawa międzynarodowego, WN Scholar 2018; Criminal Responsibility for the Crime of Aggression, Routledge 2013. Obecnie kierownik grantu NCN: Efektywność próśb o wydanie opinii doradczej przez Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości i samych opinii doradczych w stosunkach międzynarodowych (2021-2024) oraz IWS/MS: Polski wkład w rozwój międzynarodowego prawa karnego, w tym wkład w sądzenie zbrodni międzynarodowych. 

Prof. ucz. dr hab. Joanna Nowakowska-Małusecka (Uniwersytet Śląski) – specjalistka prawa międzynarodowego publicznego. Jest wiceprzewodniczącą ds. naukowych Grupy Polskiej International Law Association, członkinią International Association of Genocide Scholars, Komisji Upowszechniania Międzynarodowego Prawa Humanitarnego przy ZG PCK, wykładowczynią Polskiej Szkoły MPH w Radziejowicach. Jest autorką m.in. monografii Odpowiedzialność karna jednostek za zbrodnie popełnione w byłej Jugosławii i w Rwandzie (Wyd. UŚ, Katowice 2000), Sytuacja dziecka w konflikcie zbrojnym. Studium prawnomiędzynarodowe (Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz-Katowice 2012) oraz wielu prac z zakresu międzynarodowego prawa karnego i międzynarodowego prawa humanitarnego.