Conference commemorating the 80th anniversary of the United Nations War Crimes Commission - Instytut Pileckiego

18 października w Hadze odbyła się konferencja organizowana przez Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami Instytutu Pileckiego we współpracy z Ambasadą Rzeczypospolitej w Hadze, Uniwersytetem Leiden, SOAS University of London oraz Uniwersytetem Warszawskim.

Conference commemorating the 80th anniversary of the United Nations War Crimes Commission

The Hague, 18 October 2023, 15:00 – 20:00 Venue: Leiden University, Campus The Hague

20. października 2023 przypadła 80. rocznica utworzenia Komisji Narodów Zjednoczonych ds. Zbrodni Wojennych (United Nations War Crimes Commission, UNWCC), której prace poprzedzały obrady Międzynarodowego Trybunału Wojskowego w Norymberdze. Z tej okazji 18 października w Hadze odbyła się konferencja: “80th anniversary of United Nations War Crimes Commission-its legacy and relevance” organizowana przez Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami Instytutu Pileckiego we współpracy z Ambasadą Rzeczypospolitej w Hadze, Uniwersytetem Leiden,  SOAS University of London oraz Uniwersytetem Warszawskim.

Konferencja rozpoczęła się częścią oficjalną, w ramach której przedstawiciele organizatorów konferencji przywitali uczestników. Jako pierwszy głos zabrał gospodarz konferencji prof. Carsten Stahn, profesor Uniwersytetu w Leiden oraz The Grotius Centre for International Legal Studies, który wspomniał, że konferencja jest początkiem dalszej współpracy pomiędzy instytucjami. Następnie gości przywitała Jej Ekscelencja Ambasador RP w Holandii, Pani Margareta Kassangana, która przypomniała, że Polska była jednym z państw najbardziej dotkniętych zbrodniami podczas II wojny światowej. Pani Ambasador podkreśliła znaczenie dziedzictwa UNWCC z punktu widzenia współczesnych konfliktów zwłaszcza trwającej wojny w Ukrainie. Następnie głos zabrał kierownik Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami dr Krystian Wiciarz, przedstawiając projekty badawcze OBnT i zasoby archiwalne oraz działalność Instytutu w zakresie dokumentowania doświadczenia ofiar wojny w Ukrainie. Wspomniał także, że Instytut pracuje nad ofertą stypendialną poświęconą tematyce znaczenia dorobku Komisji Narodów Zjednoczonych. Jako ostatni głos zabrał Profesor Daniel Plesch (SOAS, University of London), zwracając uwagę,  że dorobek Komisji Narodów Zjednoczonych wymaga przypomnienia, szczególnie w obliczu współczesnych debat nad zasadami odpowiedzialności za zbrodnie międzynarodowe. 

W pierwszym panelu pt.  „UNWCC i jej (zapomniana) spuścizna instytucjonalna. Czy model operacyjny UNWCC jest nam dziś potrzebny?” moderowanym przez dr John’a Cornell (Intytut Pileckiego) uczestniczyli: dr Dominika Uczkiewicz (Instytut Pileckiego), dr Amina Adanan (Maynooth University) oraz Profesor William Schabas (Middlesex Universtity London). Dyskusja dotyczyła historii powstania Komisji Narodów Zjednoczonych, jej funkcji i struktury organizacyjnej UNWCC oraz pytania, czy współczesne instytucje (takie jak Komisja Prawa Międzynarodowego ONZ czy Zgromadzenie Państw Stron MTK) przejęły funkcje Komisji i realizują podobny model międzynarodowej, wielopłaszczyznowej współpracy.  Podczas panelu podkreślono znaczącą rolę państw małych i średnich w pracach  UNWCC (takich jak Polska, Czechosłowacja, Belgia i Holandia). Paneliści podkreślili, że dziedzictwo UNWCC jest obecne i kontynuowane, czego wyrazem są m.in. prace nad traktatem o wzajemnej pomocy prawnej -  rozpoczęte w maju 2023 r. (Mutual Legal Assistance Inititative).

Panel Drugi: “UNWCC in a modern context. Contemporary challenges including crimes in Ukraine” poświęcony był współczesnemu kontekstowi działania UNWCC. Panel moderowała Deborah Ruiz Verduzco (Trust Fund for Victims at the ICC), zaś do udziału w nim zaproszono: dr Oksanę Senatorovą (Yaroslav Mudryi University), dr Wolfgang’a Form (Free University Berlin) oraz dr Joseph’a Powderly (Leiden University). W dyskusji skupiono się głównie na pracach UNWCC nad definicją “zbrodni przeciwko ludzkości” oraz  ściganiu przestępstw przeciwko kobietom, dzieciom (deportacje), mniejszościom oraz dziedzictwu kulturowemu. Podczas panelu szczególny nacisk położono na zbrodnie przeciwko ludzkości, ludobójstwo, zbrodnie wojenne popełniane od 2014 r. w Ukrainie, szczególnie zwracając uwagę na mniejszości. Ponadto poruszono kwestie niszczenia dóbr kultury  i prac jakie podejmowała Komisja Vauchera w tym zakresie. 

Ostatni panel pt. “Rocky road to criminalization and effective prosecution” poświęcony był wyzwaniom skutecznego ścigania przestępstw międzynarodowych, zwłaszcza zbrodni agresji. W panelu moderowanym przez profesora Carstena Stahn’a głos zabrali kolejno: Profesor Patrycja Grzebyk (Uniwersytet Warszawski), Profesor Pierre d’Argent (University of Louvain) oraz Profesor Daniel Plesch (SOAS University of London). Przedstawiono istniejące problemy związane z odpowiedzialnością sprawców zbrodni międzynarodowych, m.in. problem ze ściganiem najwyższych przedstawicieli państw, ze względu na przysługujący im immunitet karny, a także problem jurysdykcji uniwersalnej. Paneliści podkreślili, że okres trwania wojny w Ukrainie jest odpowiednim momentem na uregulowanie kwestii zbrodni agresji oraz jurysdykcji uniwersalnej, aby społeczność międzynarodowa dała wyraźny sygnał, że się temu sprzeciwia.

Konferencja cieszyła się dużym zainteresowaniem publiczności oraz znamienitych gości; swoją obecnością zaszczycił organizatorów Prezes Międzynarodowego Trybunału Karnego - Profesor Piotr Hofmański. Ok. 100 osób uczestniczyło w konferencji stacjonarnie, a dodatkowo 50 zarejestrowało się na transmisję online prowadzoną w czasie rzeczywistym. 

Zachęcamy do obejrzenia nagrania z tego wydarzenia pod linkiem: https://www.universiteitleiden.nl/en/events/2023/10/80th-anniversary-of-united-nations-war-crimes-commission.

20 October 2023 marks the 80th anniversary of the establishment of the United Nations War Crimes Commission, which was the first international organisation created by the Allied governments to collect and assess evidence of crimes committed during the Second World War, to advise on legal matters related to the prosecution of war criminals and to coordinate the investigative work of the Allied countries. This conference will not only remind the historical role and scope of works of the UNWCC, but also indicate relevance of its discussion in the context of contemporary efforts to provide accountability for international crimes, including crimes in Ukraine. Among conference speakers are distinguished experts in diplomacy and international criminal law, including practitioners (international judges and prosecutors), and representatives of academia.

See workshop of Center for Totalitarian Studies at the Pilecki Institute:
The United Nations War Crimes Commission – history of the institution, archival resources, research potential with prof. Daniel Plesch (SOAS, University of London).

PROGRAMME
16.00–16.15 Opening

Carsten Stahn (Leiden University)
Her Excellency Margareta Kassangana (Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary of the Republic of Poland to the Kingdom of The Netherlands) Krystian Wiciarz (Pilecki Institute, Warsaw)
Dan Plesch (SOAS University of London)

Part I 16:15–17.30 The UNWCC and its (forgotten) institutional legacy. Do we need the UNWCC’s operative model today?

This panel will not only recall basic information regarding the way the UNWCC functioned, but also answer questions as to whether current institutions like the ILC, ICC ASP, ILA have taken over all its functions, and whether there is still a need for coordination of efforts concerning the prosecution of international crimes since the permanent ICC has already been established.

William Schabas (Middlesex University London)
Amina Adanan (Maynooth University)
Dominika Uczkiewicz (Pilecki Institute, Warsaw)

Chaired by: John Cornell (Pilecki Institute, Warsaw)

17.30–17.45 Coffee Break

Part II The UNWCC in a modern context. Contemporary challenges including crimes in Ukraine.

17.45–19.00
Crimes against the most vulnerable and cultural heritage

This panel will present the work of the UNWCC concerning prosecution of crimes against women, children (including deportation of children), and different minorities (especially Jewish communities), including the UNWCC’s stance on the concept of crimes against humanity, and will compare it with the achievements and challenges of contemporary jurisprudence.

Oksana Senatorova (Yaroslav Mudryi National Law University, Kharkiv)
Wolfgang Form (Free University Berlin)
Joseph Powderly (Leiden University)

Chaired by: Deborah Ruiz Verduzco (Trust Fund for Victims at the ICC)

19.00–20.15
The rocky road to criminalization and effective prosecution

This panel will present discussions on the criminalization of aggression and related problems with prosecution of the highest representatives of states who have criminal immunity from other states’ jurisdictions, as well as problems with the exercise of national jurisdiction (including universal jurisdiction).

Pierre d’Argent (University of Louvain)
Patrycja Grzebyk (University of Warsaw)
Dan Plesch (SOAS University of London)

Chaired by: Carsten Stahn (Leiden University)

20.15 Receptio

Do pobrania