Władysław Banaszek - Instytut Pileckiego

Zawołani po imieniu / Upamiętnieni

Władysław Banaszek (ok. 1923–1943)

Upamiętniony w 2020 roku.

Upamiętniony 15 września 2020 roku w Markach.

Mieszkał z matką Marianną i siostrami – Wiktorią i Stanisławą – w niewielkim domu z ogródkiem w miejscowości Pustelnik, w okolicy podwarszawskich Marek. Jego ojciec, Jan Banaszek, zmarł jeszcze przed wojną, w 1938 r. W czasie okupacji rodzina wiodła ubogie życie. Szukając źródeł dochodu, matka Władysława zdecydowała się wynajmować pokoje ukrywającym się Żydom. Były to między innymi rodziny Feldszuhów i Szpaków, które trafiły do Banaszków na początku 1943 roku. Córka Rubina Feldszuha, Josima, była niezwykle utalentowaną, młodziutką pianistką i kompozytorką. Niestety jeszcze w getcie zachorowała na gruźlicę. Zmarła w domu Banaszków w kwietniu 1943 roku.

Ukrywający się Żydzi znaleźli się u Banaszków dzięki działaniom Bolesława Turchettiego, przywódcy polsko-żydowskiej grupy, która zajmowała się organizowaniem kryjówek. Dla rodziny z Pustelnika rok 1943 również okazał się tragiczny. Jesienią sołtys poinformował Mariannę, że Niemcy wiedzą o Żydach i planują rewizję. Ukrywającym się rodzinom udało się zbiec. Banaszkowie uznali, że to koniec zagrożenia. Następnego dnia niemieccy żandarmi otoczyli ich dom, przeszukali pomieszczenia i znaleźli pusty już schron. Przebywający w domu Władysław oraz jego siostra Stanisława zostali aresztowani i przewiezieni na teren cegielni w Markach, gdzie dokonano ich egzekucji.

Władysław Banaszek został upamiętniony przez Instytut Pileckiego 15 września 2020 roku w Markach, kliknij tutaj, aby zobaczyć relację z uroczystości.