II wojna światowa: Świadkowie i pamięć | Część 1: Wyzwoliciele i wyzwoleni - Instytut Pileckiego

Zapraszamy na nową serię webinariów organizowanych wspólnie przez Instytut Pileckiego i Muzeum Narodowe II Wojny Światowej w Nowym Orleanie.

W ramach cyklu zatytułowanego "II WOJNA ŚWIATOWA: ŚWIADKOWIE I PAMIĘĆ" poruszymy następujące tematy: „Wyzwoliciele i wyzwoleni”, „Świadectwa pierwszych dni wojny” oraz „Wojna o pamięć”.

28 stycznia 2021 roku, dzień po 76. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau, serię zainauguruje spotkanie pod tytułem „Wyzwoliciele i wyzwoleni”. W panelu moderowanym przez dr. Johna Cornella (Instytut Pileckiego) wezmą udział dr Robert Citino oraz dr Gordon „Nick” Mueller (Muzeum Narodowe II Wojny Światowej w Nowym Orleanie), a także dr Wojciech Kozłowski (Dyrektor Instytutu Pileckiego).  

Zapraszamy do udziału w inspirującej dyskusji o doświadczeniach tych, którzy wyzwalali Europę w 1945 roku, oraz tych, którzy zostali wówczas wyzwoleni. Zastanowimy się także nad tym, jak dziś utrwalać i rozpowszechniać wiedzę na ten temat, zarówno poprzez badania naukowe, jak i w działaniach instytucji.

Webinarium odbędzie się na platformie Zoom oraz będzie transmitowane live na Facebooku Instytut Pileckiego. Dyskusja będzie tłumaczona symultanicznie na język polski. Zarejestruj się za pomocą linku poniżej:
http://bit.ly/3sMxW5K

Wybuch wojny w Europie w 1939 roku był wynikiem bezwzględnego dążenia nazistowskich Niemiec do stworzenia imperium, które ustanowiłoby nowy ład na kontynencie. U podstaw tego projektu leżała ideologia rasistowska, promująca niemiecką dominację i skazująca inne narody na podległość i niewolnictwo. Zniszczenie państwa polskiego stworzyło przestrzeń, w której Niemcy prowadzili politykę okupacyjną o charakterze ludobójczym.

Niemiecka machina wojenna korzystała z niewolniczej pracy milionów ludzi, co rekompensowało niedobory w gospodarce, wynikające ze strat na froncie wschodnim i intensywnego poboru do wojska. Zniewolenie, upokorzenie i bezsilność ogarnęły okupowaną przez nazistów Europę, zwłaszcza na Wschodzie oraz wśród setek tysięcy więźniów obozów koncentracyjnych i obozów pracy.

Dla wielu wyzwolenie nadeszło zbyt późno. Ci, którym udało się go doczekać, odzyskali wolność wraz z wkroczeniem wojsk alianckich lub sowieckich. 27 stycznia 1945 roku Armia Czerwona otworzyła bramy obozu Auschwitz-Birkenau, który stał się później symbolem niemieckich zbrodni wojennych, a zwłaszcza Holokaustu. W innych obozach na Zachodzie amerykańscy i brytyjscy żołnierze konfrontowali się z przerażającą rzeczywistością systemu niewolnictwa i eksterminacji, zorganizowanego przez Niemców. 

Spotkania żołnierzy zwycięskiej armii z ofiarami totalitarnego terroru - wyzwolicieli z wyzwolonymi - wywarły ogromny wpływ zarówno na jednych, jak i na drugich. Spotkania te stanowią punkt wyjścia do intrygujących rozważań nad różnorodnością doświadczeń i wspomnień wojennych. Prowokują także do pytań o znaczenie tej historii dla nas dziś i w przyszłości.

Paneliści:
dr Wojciech Kozłowski, dyrektor Instytutu Pileckiego, ośrodka badawczego z siedzibą w Warszawie, redaktor naczelny wydawanego przez Instytut czasopisma naukowego „Studia nad Totalitaryzmami i Wiekiem XX”. Absolwent historii na Uniwersytecie Warszawskim. Doktorat w zakresie mediewistyki obronił na Central European University w Budapeszcie. Był stypendystą New Europe College w Bukareszcie, jako visiting scholar prowadził badania na Wydziale Historii Uniwersytetu Harvarda.
dr Robert Citino, dyrektor wykonawczy Instytutu Badań nad Wojną i Demokracją oraz Samuel Zemurray Stone Senior Historian. Uznany historyk wojskowości i naukowiec, autor dziesięciu książek, m.in. "Odwrót Wehrmachtu: Prowadzenie przegranej wojny 1943 r.", "Zagłada Wehrmachtu: Kampanie 1942 roku" oraz "The German Way of War: From the Thirty Years' War to the Third Reich", a także wielu artykułów na temat II wojny światowej i XX-wiecznej historii wojskowości. Regularnie udziela wywiadów i publikuje w czasopismach popularnonaukowych, takich jak "World War II”. Dr Citino jest blisko związany z amerykańskim wojskiem; przez rok wykładał na Akademii Wojskowej Stanów Zjednoczonych w West Point, a przez dwa lata na uczelni wojskowej U.S. Army War College.
Gordon „Nick” Mueller jest dyrektorem i emerytowanym dyrektorem generalnym Muzeum Narodowego II Wojny Światowej w Nowym Orleanie. Dr Mueller asystował historykowi Stephenowi Ambrose’owi przy założeniu instytucji, która z początku nosiła nazwę The National D-Day Museum. Przewodniczył organizacji jako prezes zarządu od 1998 roku, podczas pozyskiwania funduszy i budowy muzeum, do wielkiego otwarcia 6 czerwca 2000 roku. Na stanowisku dyrektora i dyrektora generalnego kształtował rozwój, wizerunek i społeczne oddziaływanie muzeum. Odegrał kluczową rolę w zebraniu ponad 280 mln dolarów z kwoty 400 mln dolarów potrzebnych na rozbudowę muzeum w centrum Nowego Orleanu. Mueller objął stanowisko dyrektora i emerytowanego dyrektora generalnego w lipcu 2007 roku, kiedy głównym kierownikiem muzeum został dotychczasowy zastępca dyrektora wykonawczego i dyrektor ds. operacyjnych Stephen Watson. Zanim dr Mueller rozpoczął karierę muzealniczą, przez 33 lata pracował jako profesor historii europejskiej na uniwersytecie w Nowym Orleanie. Za czasów profesury zajmował również stanowisko dziekana, rektora oraz założyciela i prezesa Parku Badań Naukowych i Technologii [Research and Technology Park]. Jest także założycielem Metropolitan College i sieci kampusów regionalnych, Rady Biznesu i Szkolnictwa Wyższego [Business-Higher Education Council] i międzynarodowych programów studenckich, w ramach których od 1973 roku już ponad 10 tys. studentów miało okazję studiować w 10 różnych państwach. Pracował także na stanowiskach kierowniczych w narodowych związkach szkolnictwa wyższego. Jest członkiem University Continuing Education Hall of Fame. Jego pasje to podróże, narciarstwo i żeglarstwo. Dr Mueller otrzymał tytuły naukowe uczelni Stetson University (BA) oraz uniwersytetu Karoliny Północnej (magisterium i doktorat), a także kształcił się podyplomowo na Uniwersytecie Yale, Uniwersytecie Harvarda i kilku uniwersytetach europejskich.

Moderacja:
dr John Cornell, otrzymał tytuł naukowy Bachelor w dziedzinie muzykologii na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. Edukację w dziedzinie nowożytnej historii Europy kontynuował na Uniwersytecie Michigan w Ann Arbor, na którym w 1997 roku obronił doktorat w zakresie francuskiej nowożytnej kultury muzycznej. W 2008 roku przeprowadził się do Warszawy. Od 2016 roku jest pracownikiem Instytutu Pileckiego, gdzie pracuje m.in. nad bazą danych „Zapisy Terroru”, gromadzącą powojenne zeznania świadków historii, a także prowadzi warsztaty z serii „English in Academia”. Jako pracownik naukowy Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami Instytutu Pileckiego zajmuje się badaniami nad stosunkami między polskim rządem na uchodźstwie a rządem brytyjskim podczas II wojny światowej, a także nad współpracą polskiego rządu z Komisją Narodów Zjednoczonych ds. Zbrodni Wojennych.

O Muzeum Narodowym II Wojny Światowej w Nowym Orleanie
Muzeum Narodowe II Wojny Światowej prezentuje amerykańskie doświadczenie wojny, która odmieniła świat. Instytucja, która przybliża przyczyny wybuchu największego konfliktu w dziejach ludzkości oraz drogi do zwycięstwa, dąży do tego, aby kolejne pokolenia rozumiały cenę wolności i czerpały inspirację z poznawania historii. Jest to instytucja prywatna, której Kongres Stanów Zjednoczonych powierzył rolę oficjalnego amerykańskiego muzeum II wojny światowej. Na terenie kompleksu muzealnego znajduje się pięć okazałych gmachów przeznaczonych na wystawy, pracownie konserwatorskie, hotel, teatr i restauracje. Nowy Orlean zasłynął jako miejsce powstania tzw. łodzi Higginsa – barek desantowych, które transportowały amerykańskich żołnierzy podczas wszystkich najważniejszych morskich operacji desantowych w czasie II wojny światowej. Nazwa łodzi pochodzi od Andrew Jacksona Higginsa, który wraz z 30 tysiącami pracowników przedsiębiorstwa Higgins Industries zaprojektował, zbudował i przetestował w Luizjanie 20 tysięcy okrętów. Prezydent Dwight Eisenhower nazwał Higginsa „człowiekiem, który wygrał dla nas wojnę”. Więcej informacji: http://bit.ly/3o5nJxZ

O Instytucie Pileckiego 
Instytut Pileckiego to nowoczesna instytucja naukowa prowadząca projekty badawcze, wystawiennicze, edukacyjne i kulturalne. „Zawołani po imieniu”, odznaczenie "Virtus et Fraternitas", wystawa poświęcona Witoldowi Pileckiemu w Berlinie czy internetowa baza świadectw „Zapisy Terroru” - to tylko niektóre z przedsięwzięć, podejmowanych przez Instytut. Wszystkie one służą pogłębieniu refleksji nad polskim doświadczeniem konfrontacji z dwoma totalitaryzmami - niemieckim i sowieckim. Zadaniem Instytutu Pileckiego jest także popularyzacja polskiej historii poza granicami kraju. Pierwszy zagraniczny oddział Instytutu działa od 2019 roku w Berlinie. Współpracując z niemieckimi instytucjami kulturalnymi i naukowymi, realizuje szereg przedsięwzięć, w tym zwłaszcza szeroki program poszukiwań archiwalnych.