Rządy państw Osi w okupowanej Europie | Rafał Lemkin - Instytut Pileckiego
Rządy państw Osi w okupowanej Europie | Rafał Lemkin
Gdy Rafał Lemkin opublikował tę książkę w Stanach Zjednoczonych, trwała jeszcze II wojna światowa.
Podtytuł: Prawa okupacyjne, analiza rządzenia, propozycje zadośćuczynienia
Lemkin tworzył swoje kluczowe dzieło dokumentując zbrodnie niemieckie, opisując charakter okupacji poszczególnych krajów Europy, w tym Polski. Całość obserwacji, w tym okupacyjnych rozwiązań stał się dla niego podstawą do sformułowania nowego pojęcia „genocide” – „ludobójstwo”. Polski prawnik w ten właśnie sposób opisał jedną z najgorszych plag prześladujących ludzkość, czego szczególnym przykładem były kompleksowe działania reżimów totalitarnych. Opisał przy tym różne techniki ludobójstwa, z których najjaskrawszym przykładem były założenia fizycznej i biologicznej eksterminacji określonych grup i narodów.
Koncepcja Lemkina miała kluczowy wpływ na rozwój współczesnego prawa międzynarodowego. Jej autor pracował jako doradca Roberta Jacksona, głównego oskarżyciela z ramienia USA w trakcie przygotowania do obrad trybunału w Norymberdze, ale został też niedługo później zaproszony przez Sekretarza Generalnego ONZ do prac nad konwencją piętnującą masowe zbrodnie, czego efektem była Konwencja w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa, uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 9 grudnia 1948 r.
Dzieło Rafała Lemkina stanowi do dziś podstawę dyskusji specjalistów z różnych dyscyplin nad zagrożeniem, jakim jest ludobójstwo. Dotyczy to nie tylko gremiów prawniczych, politologicznych czy historycznych – w dyskusję włączają się socjologowie, filozofowie czy psychologowie, a wciąż nie wyczerpuje to pól zainteresowania. Samo pojęcie stało się popularne na wielu kontynentach, a wydarzenia w Europie i na świecie, w szczególności otwarte konflikty zbrojne, stanowią wstrząsający dowód aktualności tej problematyki.
Rafał Lemkin opublikował swoją książkę w USA w 1944 roku, a niniejsze wydanie stanowi pierwszy kompleksowy przekład i zwartą publikację obejmującą całość dzieła.