Akcja Gestapo przeciwko polskiej inteligencji w rejencji ciechanowskiej, Marcin Przegiętka - Instytut Pileckiego
5 kwietnia 1940 roku Gestapo rozpoczęło w rejencji ciechanowskiej akcję masowych aresztowań wymierzoną w „ruch oporu polskiej inteligencji”. Zatrzymano wówczas 1259 mężczyzn i kobiet, którzy trafili następnie do obozów koncentracyjnych w Dachau lub Ravensbrück. Niemal co trzecia osoba z tej grupy została zamordowana bądź zmarła w obozie, a los co czwartej pozostaje nieznany.
Pojęcie narodowości polskiej Gestapo rozumiało w sensie ściśle etnicznym. Nie było jednak konsekwentne w stosowaniu kryterium przynależności do inteligencji. Oprócz nauczycieli i urzędników aresztowano także wielu robotników, rolników i rzemieślników. Podstawą do zatrzymania był nie tylko zawód, lecz także – między innymi – przynależność do organizacji politycznych i społecznych w II Rzeczypospolitej. Aresztowaniem były zagrożone wszystkie osoby, które według Gestapo mogły zaangażować się w działalność w tworzącej się konspiracji. Marcin Przegiętka ukazuje akcję w rejencji ciechanowskiej w szerszym kontekście polityki germanizacyjnej, którą nazistowskie Niemcy prowadziły na ziemiach polskich wcielonych do III Rzeszy.
Dzięki dużemu stopniu zachowania akt Gestapo dotyczących tego rejonu autor prezentuje pogłębiony opis działań okupanta i na ich przykładzie pomaga zrozumieć logikę polityki totalitarnego państwa. Akcja przeciwko polskiej inteligencji przeprowadzona przez niemieckie władze okupacyjne najmniej znana jest w odniesieniu do rejencji ciechanowskiej. Książka Marcina Przegiętki ma dlatego podwójny walor: uzupełnia lukę w badaniach nad niemiecką akcją przeciw inteligencji na okupowanych ziemiach polskich oraz ukazuje historię okupacji niemieckiej tego obszaru.
prof. dr hab. Piotr Madajczyk
Inne pozycje z tej kategorii
- Ocaleni w Azji Wschodniej. Działalność państwa polskiego w latach 1940-1945 na rzecz obywateli RP – uchodźców w Japonii i Szanghaju
Ocaleni w Azji Wschodniej. Działalność państwa polskiego w latach 1940-1945 na rzecz obywateli RP – uchodźców w Japonii i Szanghaju
- Pomorze pod okupacją niemiecką. Jesień 1939
Pomorze pod okupacją niemiecką. Jesień 1939
- Życie codzienne Polaków w Generalnym Gubernatorstwie w świetle ogłoszeń drobnych polskojęzycznej prasy niemieckiej
Życie codzienne Polaków w Generalnym Gubernatorstwie w świetle ogłoszeń drobnych polskojęzycznej prasy niemieckiej
- Urząd Nadzoru Bankowego dla Generalnego Gubernatorstwa
Urząd Nadzoru Bankowego dla Generalnego Gubernatorstwa
- Proskrypcja w nowej odsłonie. Niemieckie listy gończe w przededniu i początkach II wojny światowej
Proskrypcja w nowej odsłonie. Niemieckie listy gończe w przededniu i początkach II wojny światowej
- Przestrzenie totalitarnego zniewolenia. Doświadczenie wojny i okupacji w twórczości Józefa Mackiewicza
Przestrzenie totalitarnego zniewolenia. Doświadczenie wojny i okupacji w twórczości Józefa Mackiewicza
- Ofiary dwóch totalitaryzmów. Losy rodzin katyńskich pod okupacją sowiecką i niemiecką
Ofiary dwóch totalitaryzmów. Losy rodzin katyńskich pod okupacją sowiecką i niemiecką
- Dawid kontra Goliat. Niemieckie specjalne środki bojowe w Powstaniu Warszawskim
Dawid kontra Goliat. Niemieckie specjalne środki bojowe w Powstaniu Warszawskim
Zobacz także
- Studia nad Totalitaryzmami i Wiekiem XX. Tom 7nowość
Studia nad Totalitaryzmami i Wiekiem XX. Tom 7
- W cieniu dwóch totalitaryzmów. Życie codzienne na ziemi stanisławowskiej 1939–1944nowość
W cieniu dwóch totalitaryzmów. Życie codzienne na ziemi stanisławowskiej 1939–1944
- Stalin wiecznie żywy. Obraz czerwonego cara we współczesnej publicystyce, literaturze i teatrze rosyjskim nowość
Stalin wiecznie żywy. Obraz czerwonego cara we współczesnej publicystyce, literaturze i teatrze rosyjskim
- The Biographical Landscapes of Raphael Lemkinnowość
The Biographical Landscapes of Raphael Lemkin
- Koszykowa róg Stalina. Areszt Wewnętrzny Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Komitetu do spraw Bezpieczeństwa Publicznego 1945–1956nowość
Koszykowa róg Stalina. Areszt Wewnętrzny Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Komitetu do spraw Bezpieczeństwa Publicznego 1945–1956
- Męskośćnowość
Męskość
- Zrozumieć putinizm. Obsesja potęginowość
Zrozumieć putinizm. Obsesja potęgi
- Robotnicy zagraniczni w niemieckiej gospodarce wojennej 1939–1945nowość
Robotnicy zagraniczni w niemieckiej gospodarce wojennej 1939–1945
- Formy zniewolenia na okupowanych przez Niemcy ziemiach polskich (1939–1945). Obozy, getta, więzienia nowość
Formy zniewolenia na okupowanych przez Niemcy ziemiach polskich (1939–1945). Obozy, getta, więzienia